Een kas beginnen is een grote beslissing omdat je allerlei voorbereidingen moet treffen. Eerst moet je hem bouwen en daarna kiezen wat je erin gaat planten.
De eerste tip die ik je geef bij het kiezen van planten voor je kas is: bedenk of je het zelf lekker vindt om te eten. Alleen omdat iets in een kas kan groeien, betekent dat nog niet dat je het er ook zou moeten kweken – zeker niet als je die groente, vrucht of graansoort niet lust.
Kies vervolgens de planten die het makkelijkst te kweken zijn en begin daarmee. Plant een paar soorten en breid van daaruit uit. Het is beter klein te beginnen, zodat je je niet overweldigd voelt.
Hier zijn 10 planten die supermakkelijk te kweken zijn in een kas, probeer er een paar!
1. Aubergines
Aubergines zijn ideaal voor de kas omdat ze van warmte houden, iets dat je in deze omgeving eenvoudig kunt handhaven, zelfs in koudere seizoenen.
Kassen beschermen ze tegen strenge weersomstandigheden, zoals vorst, harde wind en zware regenval, die de groei van deze groenten ernstig kunnen verstoren.
Een ander voordeel van aubergines in de kas is dat je hun groeiseizoen kunt verlengen en een grotere oogst kunt krijgen door ze eerder te planten en tot laat in de herfst te oogsten.
Daarnaast kun je aubergines dichter bij elkaar zetten of leiden langs een rek om ruimte te besparen en een hogere opbrengst te behalen.
Zorg er wel voor dat je veelgemaakte fouten bij het kweken van aubergines vermijdt, dan leveren kas-aubergines meer vruchten dan je ooit had gedacht.
2. Knoflook
Je kunt een oneindige voorraad knoflook hebben door de grootste bollen in een bak met goed doorlatende potgrond te planten.
Dat kan prima binnenshuis, maar een kas is vaak een betere keuze.
Ten eerste verspreidt er geen geur door je huis. Ten tweede is er geen risico dat kinderen of huisdieren de bak omstoten, met aarde en knoflook overal.
In een kas hoef je je daar geen zorgen om te maken.
Knoflook heeft bovendien een bodemtemperatuur van 4 tot 10 °C nodig om te groeien, iets dat in een kas eenvoudig te bereiken is. Je hoeft de kas in de winter vaak niet eens te verwarmen (afhankelijk van je klimaat).
Buiten moet je wachten tot de herfst om knoflook te planten voor een zomeroogst, maar in een kas kun je de temperatuur zelf regelen en flexibeler planten.
Zorg er wel voor dat hij voldoende zonlicht krijgt, of gebruik groeilampen.
3. Bladgroenten
Een van de redenen waarom ik bladgroenten graag in een kas kweek, is dat je hiermee gemakkelijk voorkomt dat sla (of andere soorten) doorschiet.
Dit zijn koelteminnende gewassen die in koudere omstandigheden floreren. Bij warm weer gaan ze voortijdig bloeien en krijgen ze een bittere smaak.
Door ze in een kas te kweken, houd je je sla, boerenkool, spinazie of snijbiet het hele jaar door zoet en smakelijk, zolang je koelere omstandigheden handhaaft.
’s Zomers kan dat betekenen dat je een verdampingskoeler nodig hebt, terwijl je ’s winters misschien genoeg hebt aan warmtematten om bevriezing te voorkomen. Afhankelijk van je regio heb je misschien geen verwarming nodig.
Bladgroenten doen het het best bij een luchtvochtigheid van 50-70%, iets dat in een kas eenvoudig te bereiken is. Soms is het zelfs de uitdaging om de luchtvochtigheid niet té hoog te laten worden, maar verdampingskoelers of speciale middelen voor plastic kassen kunnen daarbij helpen.
4. Paddenstoelen
Goede soorten paddenstoelen voor in de kas zijn portobello, champignon, shiitake, cordyceps, morielje, reishi, oesterzwam en pruikzwam.
In tegenstelling tot andere planten hebben paddenstoelen geen zonlicht nodig, omdat ze niet fotosynthetiseren. Daardoor zijn ze ideaal voor donkere, koele hoeken van je kas waar niets anders wil groeien.
Je kunt ze ook op de onderste planken zetten waar weinig licht is en zo je ruimte optimaal benutten.
Paddenstoelen houden van hoge luchtvochtigheid (85-95%), iets dat vaak voorkomt in kassen. Als je andere planten hebt die dat aankunnen, of een kleine kas speciaal voor paddenstoelen, gaat dat prima.
Ze hebben wel veel vocht nodig, maar met een bewateringssysteem of diep water geven om de dag lukt dat goed.
De gecontroleerde omgeving van een kas zorgt uiteindelijk voor een hogere opbrengst, wat voor iedere kweker het doel is.
5. Erwten
Erwten zijn een koelteminnende groente die perfect past in een winterkas. Als je niet in een ijskoud klimaat woont, kun je ze zelfs het hele jaar door kweken zonder verwarming.
In de zomer moet je de kas koelen, maar dan kun je erwten vervangen door andere groenten.
Het voordeel van erwten in een kas is dat je hun seizoen verlengt en meer oogst krijgt.
Ook kun je de watergift beter controleren, of je nu een automatisch systeem of een gieter gebruikt. Dat is belangrijk, want erwten zijn gevoelig voor te veel water. Bij regen raken ze snel doorweekt, met wortelrot en lagere opbrengst als gevolg.
In de kas weet je precies hoeveel vocht ze krijgen en kun je dit aanpassen.
Daarnaast hebben kas-erwten een betere kwaliteit, omdat je de groeiomstandigheden zoals temperatuur, licht, vochtigheid en water regelt.
En ze zijn zelfbestuivend, dus je hoeft je geen zorgen te maken over extra bestuiving.
6. Paprika’s
Er bestaan veel soorten paprika’s en je hoeft geen enkele soort over te slaan omdat hij buiten niet in jouw klimaat groeit.
In een kas kun je de perfecte omstandigheden creëren en ze het hele jaar door kweken.
Paprika’s hebben een lang groeiseizoen, en net als ze beginnen te produceren, stopt de vorst ze vaak. In een verwarmde kas kun je dit probleem omzeilen en veel langer oogsten.
Ze worden beschermd tegen vorst, harde regen, temperatuurschommelingen en wind. Bovendien vermindert een kas de kans op plagen, omdat die vooral gestreste planten aanvallen.
Met een verdampingskoeler houd je de luchtvochtigheid onder controle en voorkom je problemen.
Paprika’s zijn meerjarig en overwinteren gemakkelijk onder de juiste omstandigheden. Je kunt ze dus jaar rond kweken.
Ze hebben bestuiving nodig om vruchten te maken, maar dat kun je zelf eenvoudig handmatig doen.
In een kas zijn ze ook beschermd tegen konijnen, vogels en slakken, die buiten vaak toeslaan.
7. Knolgewassen
Knolgewassen zoals wortels, radijs, rapen en zoete aardappelen zijn uitstekend geschikt voor de kas.
Radijsjes en andere knolgewassen zijn gevoelig voor stress door hitte en onregelmatig water geven. (1)
Gelukkig kun je dat in een kas eenvoudig vermijden, omdat je de temperatuur en watergift beter onder controle hebt.
Dat leidt tot snellere ondergrondse groei en een hogere opbrengst, ook in de winter.
Daarnaast beschermt een kas je knolgewassen tegen dieren zoals konijnen en herten.
Zorg er wel voor dat je leert hoe je elke soort het beste verzorgt, zodat je de omstandigheden in de kas goed afstemt.
8. Zonnebloemen
Geloof het of niet, je kunt zonnebloemen in een kas kweken en hun schoonheid naar binnen halen.
Ze zijn geen typische kasplanten door hun hoogte en liefde voor direct zonlicht.
Maar kleinere soorten doen het prima in een kas, mits je veel natuurlijk of kunstmatig licht geeft.
De kas beschermt ze bovendien tegen vogels en eekhoorns, waardoor je zelf kunt genieten van de zaden na de bloei.
Wil je ze liever buiten laten stralen? Start ze dan in de kas waar warme omstandigheden de groei versnellen, en plant ze later buiten uit.
9. Aardbeien
Met een paar slimme tips kun je in de kas aardbeien van hoge kwaliteit en in grote hoeveelheden kweken.
Aardbeien houden van temperaturen tussen de 20 en 24 °C. Hogere temperaturen verlagen de productie, maar in een kas kun je dit eenvoudig regelen.
Je hoeft je ook geen zorgen te maken over late voorjaarsvorst. In een kas kun je ze al vroeg planten en eerder oogsten dan je buren.
Ze hebben ongeveer 2,5 cm water per week nodig tijdens de groei en 2,5-5 cm zodra ze vruchten produceren. Een irrigatiesysteem zorgt voor precies de juiste hoeveelheid.
Voor de hoogste opbrengst kun je groeilampen gebruiken, want aardbeien hebben ongeveer 10 uur licht per dag nodig. Buiten is dat vaak lastig.
In de kas zijn ze bovendien beschermd tegen slakken, vogels, knaagdieren en insecten, waardoor elk vruchtje topkwaliteit heeft.
10. Tomaten
Tomaten zijn klassieke kasplanten en groeien er uitstekend.
Ze houden van warmte, en in de kas kun je die altijd bieden. Vorst, de grootste vijand van tomaten, blijft buiten en je oogst neemt flink toe.
In een kas kun je de bestuiving zelf doen en zo garanderen dat elke bloem een vrucht vormt.
Ze zijn er ook minder vatbaar voor ziekten zoals phytophthora, al moet je alert blijven.
En doordat plagen moeilijker toegang hebben, zijn kas-tomaten gezonder.
Gebruik wel een verdampingskoeler om de luchtvochtigheid te regelen en problemen te voorkomen.
P.S. Bind je tomatenplanten op, zodat je ruimte bespaart en makkelijker oogst.
Referentie:
- McGill, L. (2018). Effect of Climate Change Conditions on Radish (Raphanus raphanistrum) Growth and its Implications on Crop Production. University of Michigan Biological Station.