Ik raak meestal niet in paniek wanneer ik verkleuringen op mijn kamerplanten zie. Vergeling en bruining zijn vaak normaal en maken deel uit van de levenscyclus van de plant.
Maar er is één ding dat me wél bang maakt: zwart op mijn planten! Dit verwijst meestal naar zwarte vlekken op de bladeren, al kan soms de hele plant zwart worden.
Monsteraplanten zijn niet bijzonder gevoelig, maar er kan veel misgaan als hun basisbehoeften niet worden vervuld.
Zwarte vlekken op monstera’s kunnen om veel redenen voorkomen, dus het is belangrijk om zo snel mogelijk te reageren. Je moet eerst de oorzaak van de vlekken vaststellen voordat je ze gaat behandelen.
In dit artikel bespreek ik 10 mogelijke oorzaken van zwarte vlekken op monstera-bladeren, én vertel ik hoe je het probleem kunt oplossen en je monstera tegen schade kunt beschermen.
Laten we beginnen!
10 oorzaken van zwarte vlekken op monstera
Monstera’s zijn niet kieskeurig wat betreft groeiomstandigheden en kunnen kleine schommelingen in licht, luchtvochtigheid of temperatuur verdragen.
Maar wat veroorzaakt die onaantrekkelijke zwarte vlekken? Hier zijn de mogelijke boosdoeners:
• te veel water geven
• te weinig water geven
• direct zonlicht
• fysieke schade
• lage luchtvochtigheid
Laten we dieper ingaan op de details!
1. Je monstera krijgt te veel water
Helaas is overbewatering bij monstera’s allesbehalve zeldzaam. We geven onze planten vaak water om een gezonde groei te stimuleren, ook wanneer ze daar geen behoefte aan hebben.
We denken dat we het juiste doen, maar in werkelijkheid houden monstera’s wel van vochtige grond, maar verdragen ze geen drassigheid.
Als de potgrond te verzadigd is, betekent dat dat je watergeefschema verkeerd is. Waarschijnlijk geef je te vaak water of controleer je de bodemvochtigheid niet voordat je giet.
Wanneer de wortels door overtollig water verstikt raken, kunnen ze de bladeren niet meer voeden. Het gevolg zijn zwarte vlekken.
Een verkeerd watergeefschema is niet de enige oorzaak. Gebruik je een te compacte grond, dan houdt die meer water vast dan de wortels aankunnen.
2. Je monstera krijgt te weinig water
Dat je de grond niet constant nat moet houden, betekent niet dat je je monstera kunt laten uitdrogen.
Gebrek aan water is net zo gevaarlijk, want elke plant heeft water nodig om te overleven. Uitdroging verzwakt je monstera, waardoor hij vatbaarder wordt voor ziekten en plagen.
Ook hier speelt de grondsoort een rol: losse gronden laten te veel water door, terwijl compacte grond het te lang vasthoudt. Cactus- en vetplantenmixen zijn dus ongeschikt.
De juiste balans is belangrijk: de potgrond moet zowel water kunnen vasthouden als goed doorlaten.
3. Te veel zon
Toen ik begon met monstera’s dacht ik dat ze fel licht nodig hadden. Dat klopt, maar nooit direct zonlicht.
Zwarte vlekken in dit geval zijn zonnebrandplekken. Je plant geeft aan dat hij minder licht nodig heeft.
Bij bontgekleurde varianten, zoals monstera albo of monstera deliciosa variegata, komt dit vaker voor. Hun witte delen bevatten geen chlorofyl en zijn daardoor gevoeliger.
4. Te lage luchtvochtigheid
Veel kwekers denken dat een luchtvochtigheid boven 60% te hoog is. Mijn advies: houd de luchtvochtigheid minimaal 50%, maar liefst boven de 60%.
Waarom verschijnen er zwarte vlekken bij lage luchtvochtigheid? Omdat water dan trager verdampt, waardoor er sneller ophoping in de grond ontstaat en wortels verstikken. De bladeren krijgen geen voeding en vertonen zwarte plekken.
5. Fysieke schade
Nieuwe planten hebben soms zwarte vlekken door transport. Dat is meestal onschuldig.
Ik kocht eens een monstera adansonii met zwarte vlekjes. Na inspectie bleek hij gezond. Ik liet de bladeren zitten en de plant herstelde vanzelf.
Ga voorzichtig om met je monstera, vooral bij verpotten of schoonmaken.
6. Lage temperaturen
Monsteraplanten zijn tropisch en verdragen temperaturen tot zo’n 13 °C, maar kou leidt tot stress. In de winter kan dit zwarte vlekken veroorzaken.
Zet je plant op tijd binnen of houd binnentemperaturen stabiel.
7. Te hoge temperaturen
Monsteraplanten houden van warmte, maar boven 29 °C wordt het gevaarlijk. Zwarte vlekken zijn dan een eerste signaal van hittestress.
Dit kan ook binnen gebeuren, bijvoorbeeld als de plant naast een verwarming staat.
8. Overbemesting
Meer mest is niet beter. Geef monstera’s in het groeiseizoen hooguit eens per maand voeding, verdund tot halve sterkte.
Overbemesting veroorzaakt zwarte vlekken en kan zelfs wortelverbranding veroorzaken. Volg altijd de aanwijzingen op de verpakking.
9. Plagen
Kleine zwarte vlekken kunnen duiden op trips. Deze minuscule beestjes lijken soms op vuil.
Trips kunnen veel schade aanrichten, net als schildluizen en andere plagen. Als ze niet bestreden worden, kan het hele blad zwart worden.
10. Ziekten
Schimmels en bacteriën zijn wellicht het gevaarlijkst. Zwarte vlekken kunnen ontstaan door bacteriële bladvlekkenziekte, vaak veroorzaakt door te natte grond.
Wortelrot wordt veroorzaakt door pathogenen zoals Rhizoctonia, Phytophthora en Pythium. Het komt vaak voor en kan snel overslaan op andere kamerplanten.
Hoe los je zwarte vlekken bij monstera op?
Inspecteer je plant goed: kijk naar bladeren, onderkanten, stengels, wortels, licht, luchtvochtigheid en temperatuur.
Oplossingen voor waterproblemen
Laat de plant uitdrogen bij overbewatering. Controleer de wortels: zijn ze papperig en bruin, dan is verpotten noodzakelijk.
Stappen:
- Haal de plant uit de pot.
- Verwijder alle oude aarde.
- Knip aangetaste wortels weg met gesteriliseerde schaar.
- Behandel de overgebleven wortels met fungicide.
- Gebruik nieuwe, luchtige aarde.
- Zet de plant in een schone pot.
- Zet hem op een plek met helder, indirect licht.
Bij uitdroging: geef vaker water, maar alleen als de bovenste 5 cm droog is.
Licht aanpassen
Zet de plant bij voorkeur bij een raam op het zuiden of oosten, maar met gefilterd licht. Gebruik eventueel vitrage.
Luchtvochtigheid verhogen
Monsteraplanten houden van hoge luchtvochtigheid. Mogelijkheden:
- Zet meerdere planten bij elkaar.
- Besproei de bladeren regelmatig.
- Zet de plant in een vochtige ruimte, zoals badkamer of keuken.
- Gebruik een schaaltje met water en kiezels onder de pot.
Combineer methoden voor het beste resultaat.
Temperatuur aanpassen
Houd de temperatuur tussen 18 en 29 °C. Zet de plant niet bij verwarming, airco of tochtige ramen.
Plagen bestrijden
Isoleer de plant meteen. Gebruik neemolie, insectenzeep of alcohol. Bij ernstige aantasting kun je chemische middelen inzetten.
Ziekten voorkomen
• Gebruik altijd schone gereedschappen.
• Geef niet te veel water.
• Gebruik luchtige, goed drainerende potgrond.
• Controleer je plant regelmatig.
Samenvatting
Laat je plant nooit zelf met problemen worstelen. Meestal hoef je niet te panikeren, maar je monstera rekent op jou.
Je kent nu de oorzaken én oplossingen van zwarte vlekken. Stel de diagnose en onderneem actie, dan red je je groene vriend.
Tot de volgende keer!