Combinatieteelt is een uitstekende manier om gezonde groei te bevorderen, de smaak van bepaalde planten te verbeteren, plagen te weren en nuttige insecten aan te trekken.
Maar als het verkeerd wordt toegepast, kan het leiden tot veel meer werk dan nodig is. Sommige combinaties trekken plagen aan, andere zorgen voor groeiachterstand en sommige beïnvloeden de algehele smaak van de groenten.
Gelukkig kun je dit voorkomen! Je hoeft alleen maar te vermijden dat je de volgende groenten naast elkaar plant, en je tuin zal het prima doen.
Laten we beginnen!
1. Asperges en alliums
Het samen kweken van asperges en alliums is niet gunstig voor beide gewassen. Alliums zijn allelopathisch en remmen de groei van asperges.
Het goede nieuws is dat er andere geschikte combinaties zijn voor asperges.
Plant alliums samen met: nachtschaden en bladgroenten.
2. Asperges en broccoli
Een andere combinatie die ik afraad, is asperges met broccoli. Beide planten zijn veelvraten en hebben een constante aanvoer van voedingsstoffen nodig om goed te groeien.
Als je ze samen plant, zul je merken dat je ze voortdurend moet voeden. En als je dat niet doet, loop je het risico dat één soort onderontwikkeld blijft — of erger nog, dat beide een middelmatige oogst opleveren.
Leer in plaats daarvan hoe je asperges op zichzelf kunt kweken en combineer ze met groenten die er niet mee concurreren.
Plant asperges samen met: nachtschaden.
3. Kruisbloemigen en nachtschaden
Het kweken van kruisbloemigen en nachtschaden is geen goed idee. Deze planten zijn allemaal veelvraten en hebben een humusrijke bodem nodig.
Ze kunnen concurreren om voedingsstoffen, licht en vocht en raken al snel overvol. Als je ze toch samen wilt planten, geef ze dan voldoende ruimte en bemest regelmatig.
Plant kruisbloemigen samen met: boekweit, wortelen, peulvruchten, spinazie.
4. Kool en andere kruisbloemigen
Kool in de buurt van andere kruisbloemigen (zoals broccoli, spruitjes en boerenkool) kweken is geen goed idee. Deze planten zijn allemaal gevoelig voor koolrupsen.
Een groot aantal kruisbloemigen in één gebied kan meer van deze plagen aantrekken en je groenten flink aantasten.
Combineer kruisbloemigen met hun favoriete buren en leer meer over de groeifasen van kool, dan zul je een hogere opbrengst behalen.
Plant kool samen met: boekweit, wortelen, peulvruchten, spinazie.
5. Wortelen en pastinaak
Wortelen en pastinaak behoren tot dezelfde familie. Dat betekent dat ze gevoelig zijn voor dezelfde ziekten en plagen.
Ze samen kweken vergroot het risico op deze problemen en bevordert de verspreiding ervan.
Er zijn genoeg andere geschikte combinaties voor wortelen die je kunt overwegen in plaats van pastinaak.
Plant wortelen samen met: kruisbloemigen, peulvruchten, nachtschaden (behalve aardappelen).
6. Maïs en tomaten
Een andere slechte combinatie is maïs met tomaten. Deze twee planten hebben dezelfde groeiomstandigheden nodig. Maar maakt dat ze per se slechte buren?
Wel, beide zijn veelvraten en concurreren om voedingsstoffen, vocht en licht. Het is beter om de ‘drie zusters’-methode te proberen.
Als je toch tomaten en maïs samen wilt telen, kan dat — zorg er alleen voor dat elke plant genoeg middelen heeft om goed te groeien.
Plant maïs samen met: kruisbloemigen, komkommerachtigen, peulvruchten.
7. Komkommerachtigen en aardappelen
Het kweken van komkommerachtigen (zoals courgette en komkommer) met aardappelen is geen goed idee. Beide soorten hebben veel voeding nodig en zullen om voedingsstoffen strijden.
Tegen de oogsttijd kun je eindigen met kleine aardappelen en misvormde courgettes of komkommers. Dat wil niemand!
Plant komkommers samen met: bieten, wortelen, maïs, peulvruchten, radijzen.
8. Komkommers en pompoen
Er bestaan uitstekende teelttips voor komkommers, maar geen daarvan raadt aan om ze naast pompoen te planten.
Waarom niet? Omdat ze tot dezelfde familie behoren. Ze zijn gevoelig voor vergelijkbare plagen en ziekten, die zich dan sneller verspreiden.
Daarnaast hebben beide planten veel ruimte en voedingsstoffen nodig. Als je niet je hele tuin aan één komkommer- en één pompoenplant wilt wijden, kweek ze dan apart.
Deze combinatie put de bodem snel uit, waardoor je vaak moet bemesten — veel meer werk dan nodig!
Plant pompoen samen met: maïs, peulvruchten, radijs.
9. Venkel en de meeste andere groenten
Uit de combinatietabel voor kruiden blijkt dat venkel niet goed samengaat met de meeste andere planten.
Dat komt doordat het allelopathisch is en de groei van zijn buren remt.
Plant venkel samen met: onkruid (het kan hun groei remmen en zo je werk in de tuin verminderen).
10. Knoflook en andere alliums
Knoflook en andere alliums zijn allemaal vatbaar voor meeldauw en andere uienziekten.
Als je deze gewassen dicht bij elkaar zet, vergroot je het risico op infectie en verminder je je oogst.
Je moet deze gewassen ook afwisselen in teelt. Plant geen alliums jaar na jaar op dezelfde plek, want ziekten kunnen in de grond achterblijven!
Zodra je weet wanneer je knoflook moet planten en waarmee je het kunt combineren, zul je geweldige resultaten zien.
Plant knoflook samen met: nachtschaden en bladgroenten.
11. Peulvruchten en alliums
Peulvruchten en alliums moet je nooit samen planten. Alliums (zoals uien, prei en knoflook) bevatten fenol en zwavel, die een allelopathische werking hebben.
Dat betekent dat ze de groei van nabijgelegen planten remmen. Nog erger: alliums bevatten allicine, een stof die het enzym urease in peulvruchten onderdrukt.
Peulvruchten hebben urease nodig om stikstof te binden, en zonder dit proces verliezen ze hun belangrijkste nut in combinatieteelt.
Het goede nieuws is dat er veel geschikte combinaties bestaan voor erwten en andere peulvruchten.
Plant peulvruchten samen met: kruisbloemigen, maïs, komkommerachtigen, nachtschaden, tomaten.
12. Sla en selderij
Selderij is een slechte buur voor sla. Het trekt witte vliegjes en bladluizen aan, die beide verwoestend kunnen zijn voor sla.
Wil je schade aan beide gewassen voorkomen, plant ze dan op aparte plekken. Je kunt er zelfs voor kiezen om sla binnenshuis te kweken!
Plant sla samen met: asperges, komkommerachtigen, peulvruchten, wortelgewassen, spinazie, tomaten.
13. Aardappelen en tomaten
Hoewel er een interessante methode bestaat om aardappelen en tomaten samen te kweken, moet je wel rekening houden met de risico’s.
Beide groenten behoren tot dezelfde familie, wat betekent dat ze vatbaar zijn voor dezelfde ziekten en plagen. Ze dicht bij elkaar kweken vergroot de kans dat deze problemen zich verspreiden.
Plant aardappelen samen met: kruisbloemigen, maïs, peulvruchten.
14. Pompoenen en zomerpompoen
Pompoenen en zomerpompoen behoren tot dezelfde familie en zijn gevoelig voor dezelfde plagen en ziekten. Meeldauw, pompoenkevers en stengelboorders kunnen beide aantasten.
Maar dat is niet het enige probleem: ze kruisen ook onderling. Daardoor krijg je zaden die niet lijken op de ouderplanten.
Het eindresultaat kan middelmatig zijn, met vruchten van mindere kwaliteit en smaak.
Gelukkig zijn er geschikte combinaties voor pompoenen die je kunt proberen.
Plant pompoenen samen met: maïs, peulvruchten, radijs, tomaten.
15. Tomaten en andere nachtschaden
Het planten van tomaten naast andere nachtschaden, zoals aubergines, paprika’s en aardappelen, is geen goed idee.
Al deze planten trekken tomatenrupsen aan — vooral aubergines. Door deze gewassen dicht bij elkaar te zetten, verhoog je de kans op plagen en het verlies van een volledige oogst.
Het goede nieuws is dat er veel geschikte combinaties zijn voor tomaten.
Plant tomaten samen met: asperges, wortelen, komkommerachtigen, peulvruchten, radijzen.
Bronnen:
- Nourimand, n., mohsenzadeh, s., teixeira da silva, j. A., & saharkhiz, m. J. (2011). Allelopathic potential of fennel (foeniculum vulgare mill.). Global science books.
- Yousaf, z. Et al. (2012). Allelopathic plants: 24. Genus allium l. Allelopathy journal.
- Mathialagan, r. Et al. (2017). Evaluation of allicin as soil urease inhibitor. Procedia engineering.