Veel planten hebben bepaalde hoeveelheden stikstof, fosfor en kalium nodig. Dit zijn essentiële macronutriënten voor groei, wortelontwikkeling, bloei, enzovoort.
Fosfor, het hoofdelement in dit artikel, beïnvloedt de bloei, vruchtzetting, plantengroei en fotosynthese. Het is dus geen verrassing dat veel plantensoorten extra fosfor nodig hebben.
Daarom delen we vijf geweldige recepten om zelf fosforrijke meststoffen te maken, welke planten hier het meest van profiteren, en welke signalen erop wijzen dat jouw plant mogelijk een tekort heeft aan dit belangrijke mineraal.
Ook geven we tips hoe je snel het fosforgehalte in je substraat kunt verhogen als een bodemtest uitwijst dat er echt een tekort is.
Laten we beginnen!
5 recepten voor zelfgemaakte fosformest
De beste bronnen van fosfor zijn beendermeel en fosforrijke compost, maar je kunt ook mest, banaan en eierschil-mest gebruiken om het fosforgehalte in je potgrond te verhogen.
We moeten wel vermelden dat de meeste tuinplanten niet veel extra fosfor nodig hebben, omdat er vaak al genoeg in de grond of in evenwichtige potgrond zit. (1)
Heb je bijvoorbeeld een jonge kolibriestruik (die veel fosfor nodig heeft), dan kun je wat extra fosfor geven om de wortelgroei te stimuleren.
Beendermeel meststof
Beendermeel is een van de rijkste bronnen van fosfor. In plaats van dierlijke botten weg te gooien, kun je ze gebruiken om zelf beendermeel te maken.
Stap 1. Maak de botten schoon van alle vlees en kraakbeen. Dit doe je door ze minstens 6 uur te koken. Kip- en kalkoenbotten hebben ongeveer 6 uur nodig, dikkere botten langer.
Stap 2. Sla de botten wat kleiner en droog ze in een dehydrator. Je kunt ze ook eerst malen en daarna drogen, maar dit geeft vaak meer rommel.
Stap 3. Maal de gedroogde botten tot fijn poeder. Lukt het niet met een blender? Gebruik dan een vijzel en stamper.
Voeg het beendermeel toe aan compost, werk een handvol in de grond, of meng het door je potgrond.
Bananenmeststof
Bananenschil is ontzettend rijk aan kalium, maar bevat ook fosfor en is daarmee een uitstekende bloeibooster.
Je kunt de schil drogen in de zon tot hij zwart is, of in de oven. Daarna malen en het poeder gebruiken als langzaam werkende meststof.
Of maak bananenthee door schillen onder te dompelen in lauwwarm water (zorg dat alles onder water staat, anders gaan ze rotten). Laat het een week trekken. Verdun een kopje bananenthee met een emmer water en giet of spray het over je planten.
Eierschilmeststof
Als je eierschilmest maakt, is het belangrijk om de schalen schoon te maken en te drogen. Doe ze 2 minuten in een oven op 200°C om eventuele bacteriën te doden.
Of leg ze een dag in de volle zon. Na het drogen kun je ze malen tot poeder.
Dit poeder kun je op verschillende manieren gebruiken: meng het met wat azijn of citroensap om calcium beter opneembaar te maken voor je planten, of voeg het toe aan compost voor extra calcium en fosfor.
Je kunt het poeder ook met kokend water mengen, het een week laten staan (elke dag even roeren), en daarna je planten ermee begieten.
Mest
Dierlijke mest is een uitstekende bron van stikstof, maar sommige soorten zoals koeien- en konijnenmest bevatten ook veel fosfor.
Als je hieraan kunt komen, voeg het dan toe aan je compost of direct aan de bodem vóór het planten.
Verbeter de bodem in de herfst of vroege winter als je in een warm klimaat woont. De mest breekt dan af en geeft voedingsstoffen af zonder de wortels van je planten te verbranden.
Je kunt mest laten rijpen door het buiten te laten liggen, of mengen met koolstofrijke materialen zoals stro of karton. Na 3 tot 6 maanden kun je het gebruiken, afhankelijk van het klimaat.
Fosforrijke compost
Je kunt alle bovenstaande ingrediënten samen gebruiken om een fosforrijke compost te maken, bijvoorbeeld voor een bloemenstruik zoals de sticky monkey flower.
Heb je geen tijd om bananenschillen of eierschalen te drogen en malen? Gooi ze dan gewoon in je compostbak.
Botten moet je wel eerst drogen en malen, maar je kunt het poeder ook zo over de composthoop strooien.
Andere fosforrijke ingrediënten voor je compost zijn paddenstoelen en granen.
Voeg alles samen met stikstof- en koolstofrijke materialen (zoals mest, koffiedik, stro, bladeren, gras) toe, voeg water toe en keer regelmatig om. Na 3-6 maanden heb je fosforrijke compost.
Welke planten hebben fosforrijke meststoffen nodig?
Alle planten hebben fosfor nodig voor een goede groei en ontwikkeling, maar sommige soorten zoals peulvruchten, sla en fruitbomen hebben er extra veel van nodig.
Ook bloemen als shampoo gemberlelies bloeien beter met extra fosfor.
Bladplanten en kamerplanten hebben doorgaans geen hoge behoefte aan fosfor, tenzij er echt een tekort in de bodem is.
Te veel fosfor kan zelfs schadelijk zijn, omdat je plant dan geen zink, koper of calcium meer kan opnemen.
Tekenen van fosfortekort
Hoe weet je of je plant extra fosfor nodig heeft?
Eén van de eerste symptomen is verkleuring van het blad, meestal eerst bij oudere bladeren: deze kunnen donkerder, blauwgroen of zelfs bleek worden bij een ernstig tekort.
Een ander symptoom zijn roodachtige of paarse vlekken door de aanmaak van anthocyanen (paarse kleurstof). Jonge bladeren blijven vaak klein en onderontwikkeld.
Een tekort aan fosfor kan ook leiden tot minder vertakkingen (weinig nieuwe scheuten) en afwijkende wortelgroei. (2)
Snel fosfor aanvullen
Zie je tekenen van fosfortekort? Test dan eerst de bodem om zeker te weten dat dit het probleem is.
Als dat zo is, grijp dan snel in met snelwerkende fosfor-mest of fosforgesteente.
Helaas zijn zelfgemaakte meststoffen meestal langzaam werkend en niet krachtig genoeg voor snelle correctie.
Gebruik ze dus vooral preventief, zodat je bodem op peil blijft en tekorten worden voorkomen.
Test altijd je bodem, want mogelijk is extra fosfor niet nodig. De aanbevolen hoeveelheid is tussen 35 en 50 ppm. (3)
Conclusie
In dit artikel heb je vijf uitstekende recepten voor zelfgemaakte fosformeststoffen gevonden. Je kunt ze los gebruiken of combineren met andere meststoffen die rijk zijn aan stikstof of kalium.
Maar veel planten hebben geen extra fosfor nodig, zeker niet als de bodem al rijk is aan deze voedingsstof. Gebruik het alleen als je zeker weet dat het nodig is (test dus altijd je grond).
Let op symptomen als verkleurde bladeren (donker, blauwgroen, bleek of roodpaars) bij oudere bladeren, kleine of misvormde jonge bladeren, en weinig vertakking. Is er echt een tekort, gebruik dan een snelle commerciële fosformest.
Veel succes, en tot de volgende keer!