Kwekers klagen vaak over kerstcactussen die niet bloeien. Maar soms lukt het om deze planten tot het vormen van knoppen te krijgen, waarna de knoppen plotseling beginnen af te vallen.
Deze aandoening wordt knoppenval of bud blast genoemd en kan alle bloeiende plantensoorten treffen. Ik weet hoe ontmoedigend het kan zijn om dit mee te maken, maar maak je geen zorgen — niet alles is verloren.
In dit artikel laat ik je de zes belangrijkste redenen zien waarom je kerstcactus zijn knoppen laat vallen, en wat je kunt doen om dat te verhelpen.
Laten we beginnen!
1. Plotselinge temperatuurschommelingen
Plotselinge temperatuurveranderingen zijn een van de voornaamste redenen waarom kerstcactussen hun knoppen verliezen.
Koudere temperaturen zijn meestal de boosdoener, maar ook overmatige hitte kan knoppenval veroorzaken.
Wie in een gebied woont met strenge wintertemperaturen, moet hier extra voorzichtig mee zijn.
Als je kerstcactus dicht bij ramen of deuren staat die vaak open en dicht gaan, kunnen koude tochtstromen ervoor zorgen dat de knoppen loslaten.
De rest van de plant ziet er vaak nog gezond uit, wat verklaart waarom dit probleem zoveel kwekers zorgen baart.
De meest voorkomende situaties waarbij temperatuurschommelingen knoppenval veroorzaken zijn:
• je hebt de kerstcactus gekocht op een koude dag, waardoor hij tijdens het vervoer kou heeft gevat.
• de plant werd in de winkel of kas bij de ingang geplaatst.
• de cactus staat te dicht bij een tochtend raam, vooral tijdens winderige nachten.
• de plant staat bij een buitendeur.
• de cactus is te dicht bij een warmtebron geplaatst, zoals een radiator of open haard.
Oplossing
Als je kerstcactus zijn knoppen verliest door temperatuurschommelingen, moet je hem naar een geschiktere plek verplaatsen.
Zodra de plant nieuwe knoppen vormt, moet hij op een warme plek staan met temperaturen tussen 18 en 24 graden celsius.
’s Nachts mag de temperatuur niet onder de 15 graden celsius komen.
Als jij je comfortabel voelt bij de temperatuur in huis, zal je kerstcactus dat waarschijnlijk ook doen.
Plaats hem idealiter tegen een binnenmuur, in een kamer zonder buitendeuren.
Let er wel op dat de plant voldoende helder, indirect licht krijgt, anders kunnen er andere problemen ontstaan.
2. Verkeerd watergeven
Het water geven van een kerstcactus kan lastig zijn, vooral voor beginnende kwekers. Dit zijn geen echte cactussen, dus hun waterbehoefte is anders.
Wanneer je geen goed watergeefsysteem aanhoudt, zal de plant waarschijnlijk beginnen met het laten vallen van zijn knoppen.
Kerstcactussen houden van vocht — zowel in de grond als in de lucht — maar de grond mag nooit drassig worden.
Een te nat substraat kan ernstige schade veroorzaken, en knoppenval is dan nog het minst erge gevolg. De beste manier om dit te voorkomen, is de plant in goed doorlatende potgrond te zetten.
Controleer regelmatig het vochtgehalte van de grond, maar houd geen strak schema aan, want de tijd tussen gietbeurten hangt af van temperatuur en luchtvochtigheid.
Als je te veel water hebt gegeven en merkt dat de bladeren geel of slap worden, is er mogelijk wortelrot ontstaan — dit kan ook knoppenval veroorzaken. In dat geval moet je de plant verpotten in verse, goed drainerende aarde.
Aan de andere kant mag de plant ook niet te droog staan. Geef pas water als de bovenste laag aarde droog aanvoelt.
Luchtvochtigheid is nauw verbonden met watergift. De schlumbergera houdt van een hogere luchtvochtigheid dan een echte cactus.
Als de lucht in huis te droog is, verhoog dan de vochtigheid met een luchtbevochtiger of plaats een schaaltje met water en kiezels onder de pot.
Zorg dus dat de grond én de lucht rond je kerstcactus voldoende vochtig zijn om knoppenval te voorkomen.
3. Luchtvochtigheidsspanning: de stille bedreiging voor knoppen
Luchtvochtigheidsspanning is niet het eerste waar je aan denkt bij plantenverzorging, maar het kan onopvallend grote schade aanrichten aan de knoppen. Wanneer de lucht te vochtig of juist te droog is, raakt de plant uit balans in het reguleren van zijn vocht.
Deze verstoring belemmert de normale groei, waardoor knoppen verzwakken of afvallen voordat ze bloeien. Stel je voor dat de knoppen als het ware “verstikken” of “uitdrogen” — dat ziet er niet best uit!
Gelukkig kun je dit onder controle houden. Als de lucht te droog is, zet dan een bakje water in de buurt van de plant of gebruik een luchtbevochtiger.
Is het juist te vochtig, zorg dan voor voldoende luchtcirculatie door ramen open te zetten of gebruik een ontvochtiger.
Een beetje afstemming kan al veel verschil maken. Door het evenwicht in de lucht rond je planten te bewaren, zorg je ervoor dat ze niet alleen gezond blijven, maar ook goed bloeien.
Met de juiste balans zullen je knoppen zich ontwikkelen tot prachtige bloemen die je maandenlang kunt bewonderen.
4. Vermijd overbemesting
Overbemesting lijkt misschien een snelle manier om de groei te stimuleren, maar te veel voeding kan juist schadelijk zijn.
Een overschot aan meststoffen kan de wortels beschadigen, wat leidt tot een disbalans in voedingsstoffen, verbrande bladpunten en zwakke groei. Het is vergelijkbaar met een kind dat te veel snoep eet: aantrekkelijk op het eerste gezicht, maar funest op de lange termijn.
Om dit te voorkomen, volg altijd het aanbevolen bemestingsschema. Voeg nooit extra mest toe in de hoop dat de plant sneller groeit — planten hebben evenwicht nodig, geen overdaad.
Als je merkt dat de bladeren geel worden of bruine randen krijgen, spoel de grond dan goed door met water om opgehoopte zouten te verwijderen.
5. Te veel bewegen van de plant
Kerstcactussen zien er prachtig uit op bijna elke plek, waardoor veel mensen ze regelmatig verplaatsen.
Hoewel dat je interieur kan opfleuren, is het voor de plant zelf niet gunstig.
Veelvuldig verplaatsen of aanraken van de kerstcactus kan knoppenval veroorzaken, vooral als hij op een drukbezochte plek staat.
Als je de plant op een andere plek hebt gezet tijdens zijn rustperiode, verplaats hem dan terug naar zijn vaste plek zodra hij knoppen begint te vormen.
Zo voorkom je stress, zodat de plant al zijn energie kan richten op het vormen van bloemen. Zelfs kleine verstoringen kunnen de bloeicyclus beïnvloeden, dus kies een stabiele, rustige standplaats.
Met wat geduld en zorg word je beloond met een schitterende bloei die elke kamer opfleurt.
6. Negeer ongedierte niet
Als je kerstcactus zijn knoppen laat vallen en je geen idee hebt waarom, kan ongedierte de oorzaak zijn. Deze kleine indringers zijn vaak moeilijk te zien maar kunnen veel schade aanrichten.
Bladluizen, wolluizen en spintmijten voeden zich met plantensappen, waardoor de plant verzwakt en stressreacties vertoont. Uit zelfbescherming laat de cactus dan zijn knoppen vallen om energie te besparen.
Controleer de plant grondig: bekijk de stengels, onderkanten van de bladeren en de grond rondom de plant op tekenen van plakkerigheid of beestjes.
Vermijd chemische middelen en verwijder de plagen voorzichtig met water of gebruik een natuurlijke oplossing zoals neemolie. Je kunt ook lieveheersbeestjes inzetten om de plaag op een natuurlijke manier onder controle te houden.
Door alert te blijven op plagen, voorkom je verdere schade en zorg je ervoor dat je cactus weer gezond groeit en bloeit.
Kun je voorkomen dat je kerstcactus zijn knoppen laat vallen?
De kans dat je kerstcactus stopt met het verliezen van knoppen zodra het proces begonnen is, is klein tot nihil.
Wat je wél kunt doen, is observeren en de oorzaak achterhalen.
Misschien moet je de luchtvochtigheid rond de plant verhogen of hem op een andere plek zetten om herhaling volgend seizoen te voorkomen. De enige manier om bloei te stimuleren, is door de juiste groeiomstandigheden te waarborgen.
Een stabiel klimaat, voldoende voeding en goed snoeien zorgen voor een gezonde kerstcactus — en helpen je om al deze problemen in de toekomst te vermijden.