Het is weer die tijd van het jaar waarin we allemaal uitkijken naar een paar weken aan een verlaten strand. Maar dat betekent ook dat je een manier moet vinden om voor je tuin te zorgen terwijl je weg bent.
En wat als deze zomer bijzonder droog wordt? Probeer olla!
Het is een eeuwenoude techniek om vocht rechtstreeks bij de wortels van planten te brengen zonder dat je te veel of te weinig water geeft.
Laten we het eens bekijken!
Wat is olla?
Olla is een ongeglazuurd terracotta of keramisch vat dat je in de grond plaatst en vult met water. Omdat de wanden van deze potten poreus zijn, sijpelt er vocht doorheen en worden je planten bewaterd wanneer ze dat nodig hebben.
Deze methode brengt vocht direct bij de wortels, waardoor er geen risico is op te weinig water of opspattend water op het blad, wat vaak leidt tot schimmelinfecties.
Na verloop van tijd zullen de wortels naar de waterbron toe groeien.
Helaas zijn ollapotten niet goedkoop: kleine varianten voor kamerplanten kosten al snel zo’n 20 dollar en voor buitenplanten kan dat oplopen tot 60 dollar.
Maar wist je dat je ze zelf kunt maken?
Hoe bouw je een olla
Je kunt je eigen olla-irrigatiesysteem maken en zo flink wat geld besparen. Alles wat je nodig hebt is een terracottapot, een afsluiting, een deksel en wat handigheid.
Verzamel het materiaal
Je hebt slechts drie dingen nodig om je eigen olla te maken:
- Terracottapot – Ongeglazuurd klei is noodzakelijk omdat het poreus is en water doorlaat. Geglazuurde potten werken niet. Een pot zonder afvoergat is ideaal, maar als die er wel in zit, gebruik je een kurk. Voor een complete tuin plaats je om de 1,2 meter een pot, afhankelijk van de grootte.
- Afsluiting – Sluit de bodem af met een wijnkurk, een waslaag of een niet-giftige aquariumkit. Dit voorkomt dat water te snel wegloopt.
- Deksel – Na het vullen sluit je de pot af om verdamping te verminderen en te voorkomen dat insecten of muggen erin broeden. Je kunt hiervoor vrijwel alles gebruiken dat goed past, zoals terracotta schotels of flessen.
Sluit het afvoergat
Mijn favoriete afsluiting is een echte wijnkurk. Deze past perfect en zet na verloop van tijd uit wanneer hij vocht opneemt. Je hoeft je geen zorgen te maken dat hij te snel slijt, want de pot moet in de winter toch uit de grond worden gehaald om vorstschade te voorkomen.
Dit is meteen een goed moment om de pot schoon te maken van vuil en zoutresten die de poreusheid kunnen verminderen.
Heb je geen kurk, dan kun je een waslaag gebruiken. Smelt de was, giet die in en rond het gat en laat het drogen.
Test het
Controleer of de afsluiting goed werkt door water in de pot te doen. Bij een waslaag zet je de pot op een vlakke ondergrond en kijk je of er water lekt. Bij een kurk hou je de pot vast en zoek je naar druppels.
Als alles goed is, kun je de pot ingraven. Werkt het niet, dan moet je de afsluiting bijwerken.
Graaf de olla in
Graaf een gat zo diep als de pot, maar laat de bovenrand iets boven de grond uitsteken. Dit maakt bijvullen makkelijker.
Plaats de pot stevig in het gat en druk de randen goed aan om verdamping te voorkomen.
Vul en sluit af
Vul de pot tot de rand met water en dek hem af met een schotel of fles. Als het deksel te licht is, verzwaar het met een steen, aarde of een tuinornament.
Verwijder het deksel telkens als je water bijvult. Na een paar weken weet je hoe vaak je moet bijvullen – dat hangt af van je planten, de bodem en de regenval.
6 redenen om terracotta olla te gebruiken
Er zijn een paar dingen die je moet weten over terracotta potten, zoals dat ze erg poreus zijn. Maar precies dat maakt ze zo geschikt als irrigatiesysteem.
Hier is waarom ze een geweldige oplossing zijn voor je waterproblemen:
1. Het is een lowtech-oplossing
Olla’s zijn eenvoudig te maken. Je hebt slechts drie materialen nodig:
- Een terracottapot of ongeglazuurd kleivat
- Een kurk of iets soortgelijks om het gat af te sluiten
- Een deksel
Een paar olla’s verspreid door je tuin kunnen je groenten gehydrateerd houden. Voor grotere tuinen kun je ze koppelen tot één systeem.
2. Irrigatie onder mulch
Mulchen heeft veel voordelen, maar het bemoeilijkt vaak water geven. Omdat olla’s onder de mulch worden ingegraven, brengen ze vocht toch eenvoudig bij de wortels.
3. Minder werk met water geven
Normaal gesproken denk je pas vlak voor een vakantie na over de waterbehoefte van je planten. Met olla’s kun je het hele groeiseizoen door minder vaak water geven. Vanaf het voorjaar bij het uitplanten van je zaailingen tot de winter hoef je alleen de olla’s bij te vullen.
4. Minder waterverspilling
Omdat het water direct bij de wortels komt, gaat er minder verloren door verdamping of weglopen. Je bespaart dus tijd én water.
5. Voorkomt waterstress
In hete zomers geef je al snel te veel of te weinig water. Olla voorkomt dit doordat het water langzaam en gelijkmatig aan de wortels wordt afgegeven. Zo blijven je planten vochtig zonder stress.
6. Geen verdichting van de bodem
Bij gewoon water geven wordt de grond telkens iets compacter, wat slecht is voor wortelgroei. Olla geeft water langzaam dieper in de bodem af en voorkomt zo verdichting.
En dat is het! Je olla is klaar en jij bent voorbereid op je vakantie of groeiseizoen. Dit keer hoef je je geen zorgen te maken over verdroogde of verwelkte groenten!