Zijn magnolia’s niet perfect? Hun prachtige roze en witte bloemen kondigen de lente aan, en hun heerlijke geur laat niemand onberoerd. In de zomer veranderen de bloemen in rode bessen die kleine zwarte zaden bevatten.
Deze bomen kunnen vogels voeden in de winter en zien er daarbij ook nog eens schitterend uit.
Wie kan dan nog zeggen dat ze niet perfect zijn?
En wist je dat je ze zelf kunt kweken? Ja, je kunt magnoliazaden laten uitgroeien tot prachtige bomen.
Hier lees je hoe je dat doet.
1. Controleer of het zaad geen hybride is
Als je de mooiste magnoliabomen in je tuin wilt hebben, moet je op zoek gaan naar de juiste soort.
De zaden die je wilt vermeerderen moeten afkomstig zijn van een standaardsoort, niet van een hybride. Waarom? Omdat hybriden niet zullen uitgroeien tot dezelfde variëteit als de moederplant.
Hybride bomen ontstaan doordat men twee verschillende soorten kruist. De kans is groot dat een hybride magnoliazaad terugkeert naar de eigenschappen van één van de oorspronkelijke ouders.
Maar als je dat niet erg vindt en graag verrast wordt, probeer het gerust. Houd er wel rekening mee dat hybride bomen onvruchtbaar kunnen zijn.
2. Oogst verse magnoliavruchten
Wanneer magnoliazaden uitdrogen, verliezen ze hun kiemkracht. Daarom is het belangrijk om verse zaden te gebruiken.
Het beste kun je de magnoliavruchten oogsten zodra je ze opmerkt. Ze lijken op kleine dennenappels gevuld met rode bessen.
Haal de bessen uit de vrucht – en dat is voorlopig genoeg.
3. Verwijder de schil
De volgende stap is het verwijderen van de buitenste laag en het schoonmaken van de overgebleven magnoliazaden. Zo doe je dat:
Stap 1. Week de magnoliazaden één nacht in warm water (je kunt dit ook enkele dagen doen zonder problemen). Hierdoor wordt de rode schil zachter, zodat je de zaden gemakkelijker kunt verwijderen.
Dit is optioneel – je kunt de zaden ook met je vingers openbreken, maar weken maakt het proces eenvoudiger.
Stap 2. Leg de zaden vervolgens in water. De zaden die levensvatbaar zijn, zinken naar de bodem – gebruik alleen die.
Stap 3. Giet het water af en plant de zaden direct, of bewaar ze bij ongeveer 4°C gedurende drie tot zes maanden voordat je ze in het voorjaar zaait.
4. Vergeet koude stratificatie niet
Zonder koude stratificatie kunnen magnoliazaden niet ontkiemen. Dit proces bootst de natuurlijke winterperiode na die de zaden nodig hebben.
Gelukkig kun je dat kunstmatig doen zonder op de winter te wachten.
Vul een afsluitbaar plastic zakje of luchtdichte container met een vochtig potmengsel. Leg de zaden erin en bedek ze met nog wat aarde. Plaats de container of zak in de koelkast gedurende drie tot zes maanden – en klaar is kees.
Het is belangrijk dat de zaden vochtig blijven, want als ze uitdrogen, zullen ze niet ontkiemen.
5. Zaai de zaden
Wanneer de lente aanbreekt, kun je kiezen of je de zaden in potten of direct in de tuin wilt zaaien.
Haal de zaden uit de koelkast, verwijder de droge, rotte of beschadigde exemplaren en begin met planten.
In potten
Vul een kweekbak of pot met een vochtig zaai- en stekmedium. Plaats de zaden ongeveer een halve centimeter diep en bedek ze lichtjes.
Zet de pot of bak op een warme plek of gebruik een warmtemat. De zaden zouden na vier tot zes weken moeten ontkiemen.
P.S. Laat de zaden niet uitdrogen, anders zullen ze niet kiemen. Bedek ze eventueel met een plastic zak of kweekkap om de vochtigheid te behouden.
In de tuin
Wanneer je buiten zaait, zorg er dan voor dat het gevaar van late voorjaarsvorst voorbij is, zodat al je werk niet verloren gaat.
Kies daarna een geschikte plek. Hoewel je de magnolia later kunt verplanten, is dat niet aan te raden. Magnolia’s houden van volle zon en goed doorlatende grond.
Meng compost door de tuingrond en plant de zaden ongeveer een halve centimeter diep. Houd de grond vochtig en breng een mulchlaag aan om het vocht vast te houden.
De zaden zouden binnen een maand of anderhalve maand moeten ontkiemen. Zie je na die tijd nog niets, dan zijn ze waarschijnlijk uitgedroogd, bevroren of opgegeten door dieren.
6. De zaailingen verplanten
Als je de magnoliazaden in potten of kweekbakken hebt opgekweekt, moet je ze op een gegeven moment verplanten – buiten of in een grotere pot.
De beste tijd om dit te doen is in het voorjaar, ongeveer een jaar na het zaaien. Magnolia’s groeien gemiddeld tot snel, dus je zou ze al in de herfst van hetzelfde jaar kunnen verplanten.
Wees echter voorzichtig: kou in de herfst kan de wortels beschadigen en je inspanningen tenietdoen.
Als je boompjes meer ruimte nodig hebben, kun je ze eerst overzetten in een grotere pot en ze ’s winters in een garage, kas of koude bak bewaren.
Verplant je magnolia wanneer ze ongeveer zestig centimeter tot een meter hoog is. Zet haar op een zonnige plek met luchtige, goed doorlatende grond.
Stap 1. Graaf een gat dat diep genoeg is om het hele wortelstelsel te herbergen.
Stap 2. Plaats het jonge boompje in het gat en zorg dat de kroon gelijk ligt met het grondoppervlak.
Stap 3. Vul het gat met aarde, druk het lichtjes aan en geef water. Voeg indien nodig wat extra grond toe.
Stap 4. Geef wat universele, evenwichtige meststof (zoals 10-10-10) en geef opnieuw water.
Stap 5. Breng organische mulch aan om het vocht vast te houden.
7. Mulch rond je magnolia
Mulchen is een essentiële stap omdat het voorkomt dat de zaden en jonge planten uitdrogen.
Als je de zaden in potten of bakken hebt geplant, kun je ze bedekken met vermiculiet. Voor zaden die direct in de grond zijn gezaaid, kun je stro of compost gebruiken.
Wanneer je zaailingen verplant, voeg dan houtsnippers toe. Die helpen om het vocht vast te houden en de wortels te isoleren tegen temperatuurschommelingen.
Blijf jaarlijks mulchen naarmate de boom groeit, maar houd de mulch weg van de stam om rotten te voorkomen. Je kunt dit in het voorjaar of najaar doen als onderdeel van het jaarlijkse onderhoud.
P.S. Bedek jonge planten tijdens hun eerste groeiseizoen met schaduwdoek om te voorkomen dat ze verbranden in de felle middagzon.
8. Wacht op het bloeiseizoen
Ik wil je niet ontmoedigen, maar magnolia’s die uit zaad zijn opgekweekt, hebben tien tot vijftien jaar nodig voordat ze bloeien.
En als je een soort hebt gekozen die niet geschikt is voor jouw klimaatzone, kan het zelfs gebeuren dat ze nooit bloeit.
Kun je magnolia’s in de winter zaaien
Magnolia’s zijn prachtige winterplanten die ook voor privacy zorgen, maar kun je ze in de winter zaaien?
Soms is een koelkast niet voldoende voor koude stratificatie of is het gewoon te veel gedoe. In plaats van de schoongemaakte zaden in de koelkast te bewaren, kun je ze in potten zaaien en buiten laten staan tijdens de winter.
Zo krijgen de zaden de kou die ze nodig hebben, samen met natuurlijke elementen zoals regen, sneeuw, wind en zonlicht.
Een handige tip: als je veel zaden hebt, probeer dan zowel de koude stratificatie in de koelkast als buiten. Zo kun je zien welke methode voor jou het beste werkt. Deel de overtollige zaailingen met familie of vrienden.
Extra informatie
Ik heb nog enkele nuttige tips over het opkweken van magnoliazaden.
Zaden bewaren na koude stratificatie
Het is niet ideaal, maar je kunt de zaden na de koude periode nog enkele maanden bewaren bij temperaturen tussen 0 en 4°C.
Zorg er wel voor dat de grond en de zaden niet uitdrogen, want dat maakt ze onbruikbaar. Je houdt dan alleen nog maar dode zaden over die niet meer kunnen ontkiemen.
Waarom je boom misschien niet bloeit
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom je magnoliaboom niet bloeit.
Controleer eerst of de boom oud genoeg is. Magnolia’s moeten tien tot vijftien jaar oud zijn voordat ze beginnen te bloeien.
Andere mogelijke oorzaken zijn een te lage bodemvruchtbaarheid, te weinig zonlicht of een verkeerde klimaatzone voor de gekozen soort.
Tot slot
Magnolia’s uit zaad opkweken is een belonende ervaring, maar het vraagt veel geduld. Je zult minstens tien jaar moeten wachten voordat je de eerste bloemen ziet.
Toch kun je het groeiproces stap voor stap volgen – en wat is er mooier dan dat?