Skip to Content

9 planten die een winterpauze nodig hebben: stop nu met water geven

De winter verandert alles voor kamerplanten. Als de temperaturen dalen en het daglicht korter wordt, gaan veel planten van nature in een rustperiode – een fase waarin de groei drastisch vertraagt.

In deze periode daalt hun waterbehoefte tot bijna nul. Doorgaan met water geven alsof het lente of zomer is, kan leiden tot wortelrot, schimmel, vergeelde bladeren en zelfs de dood.

Weten welke planten je in de winter geen of heel weinig water moet geven is essentieel om ze jaar na jaar gezond te houden.

Deze planten gaan niet dood, ze rusten. En ze die rust geven is het geheim voor een weelderige, krachtige groei in de lente.

Hier zijn 9 planten die deze winter een waterpauze nodig hebben, samen met uitleg over waarom en hoe lang je de verzorging moet pauzeren.

1. Slangenplant (Sansevieria)

Slangenplanten staan erom bekend dat ze verwaarlozing verdragen, maar in de winter hebben ze het juist nodig. Hun dikke bladeren slaan veel vocht op en hun wortels zijn extreem gevoelig voor koude, natte grond.

In de winter schakelt de plant zich uit en stopt met het opnemen van water. Water geven in deze periode kan snel wortelrot veroorzaken.

Winterregel: Geef eens in de 4-6 weken water – of helemaal niet als je huis koel is.

2. ZZ Plant (Zamioculcas zamiifolia)

De ZZ plant is gemaakt voor droogte. Zijn ondergrondse wortelstokken houden genoeg water vast om maanden zonder regen te overleven. In de winter zijn die reserves meer dan genoeg om de plant te ondersteunen terwijl hij rust.

Te vaak water geven bij koud weer is de belangrijkste oorzaak van de achteruitgang van de ZZ plant.

Winterregel: Stop met water geven gedurende 5-6 weken. Geef alleen water als de hele pot kurkdroog is.

3. Jadeplant (Crassula ovata)

Jadeplanten gaan van nature in winterrust. Ze geven in deze periode de voorkeur aan helder licht, droge grond en koele temperaturen. Vocht rond hun wortels leidt tot schimmelproblemen en bladval.

Net als de meeste vetplanten hebben ze een hekel aan “natte voeten” – vooral in de kou.

Winterregel: Geef elke 6 weken water of wanneer de bladeren lichtjes beginnen te rimpelen.

4. Aloë Vera

Aloë vera vertraagt zijn metabolisme in de winter en drinkt veel minder water dan normaal. De dikke, vlezige bladeren slaan veel vocht op. Als de grond vochtig blijft bij lage temperaturen, wordt wortelrot een serieus risico.

Aloë verkiest een lange droge periode tussen het water geven tijdens de koudere maanden.

Winterregel: Geef elke 4-6 weken water, afhankelijk van de kamertemperatuur en luchtvochtigheid.

5. Kerstcactus (Schlumbergera)

Na de bloei komt de kerstcactus in een korte rustfase. De meeste mensen geven in deze periode te veel water, zonder te beseffen dat de plant zich herstelt.

De wortels hebben droge omstandigheden nodig om uit te rusten en nieuwe kracht op te bouwen voor de volgende bloeicyclus.

Winterregel: Stop met water geven gedurende 2-3 weken na de bloei en geef dan heel lichtjes water zodra de bovenste grondlaag droog is.

6. Paardenstaartpalm (Beaucarnea recurvata)

Ondanks zijn naam is de paardenstaartpalm geen echte palm – het is een vetplant met een gezwollen basis die water opslaat als een reservoir. In de winter vertraagt de groei bijna volledig en daalt het waterverbruik drastisch.

Te veel vocht in de kou veroorzaakt rot diep in de bolvormige stam.

Winterregel: Geef eens in de 6-8 weken water. Wees aan de droge kant.

7. Rubberplant (Ficus elastica)

Rubberplanten groeien snel in de zomer, maar vertragen sterk in de winter. Als de grond te lang nat blijft tijdens hun rustfase, wordt de plant kwetsbaar voor schimmelziekten en bladverlies.

Deze ficus rust het liefst in licht droge grond met stabiele binnentemperaturen.

Winterregel: Verminder het water geven met minstens 50%. Geef alleen water als de bovenste 2-3 centimeter grond helemaal droog is.

8. Orchideeën (Phalaenopsis en andere)

Na de bloei gaan veel orchideeën een winterslaapperiode in waarin hun waterbehoefte aanzienlijk daalt. Hun wortels moeten tussen de gietbeurten door uitdrogen om rotting te voorkomen, vooral als de temperaturen afkoelen.

Te veel water geven in de winter is de belangrijkste reden waarom orchideeën niet opnieuw bloeien.

Winterregel: Geef elke 10-14 dagen water, of wanneer de wortels zilverachtig worden in plaats van groen.

9. Cactussen (alle variëteiten)

Alle woestijncactussen hebben een echte droogteperiode in de winter nodig om hun natuurlijke omgeving na te bootsen. Deze droge rust helpt ze energie op te slaan voor de voorjaarsgroei en bereidt ze voor op de bloei.

Als cactussen in de winter water krijgen, worden ze vaak papperig of storten ze in door wortelrot.

Winterregel: Stop bijna helemaal met water geven. Eén zeer lichte watergift gedurende het hele winterseizoen is meestal voldoende.

Tekenen dat je plant minder water wil in de winter

Veel kamerplanten geven duidelijke signalen af wanneer ze in winterrust gaan:

  • De groei vertraagt of stopt
  • Bladeren blijven stevig, maar zetten niet uit
  • De grond blijft langer nat dan normaal
  • De plant stopt met het opnemen van water
  • Koelere kamertemperaturen verminderen de verdamping

Als je deze tekenen opmerkt, is het tijd om het water geven drastisch te verminderen.

Waarom planten winterrust nodig hebben

Winterrust is de plantenwereld’s versie van een winterslaap. Tijdens de winter

  • Energie besparen
  • Wortels versterken
  • Zich voorbereiden op de groei van het volgende seizoen
  • Minder voedingsstoffen en water opnemen
  • Zich richten op overleven in plaats van uitbreiden

Door je verzorging af te stemmen op hun natuurlijke ritme, help je de gezondheid op lange termijn te garanderen.

Te veel water geven tijdens de rustperiode is de snelste manier om veel kamerplanten te doden – vooral vetplanten.

Hoe je slapende planten op de juiste manier water geeft

Zelfs tijdens de rustperiode kan een kleine hoeveelheid water nodig zijn – alleen niet zo veel of zo vaak.

Volg deze richtlijnen:

Gebruik minder water
Bevochtig de grond slechts licht; niet doorweken.

Geef vroeg op de dag water
Dit voorkomt dat nachtelijke afkoeling de wortels beschadigt.

Gebruik water op kamertemperatuur
Koud water schokt de plant.

Controleer de grond diep
Als de onderste helft vochtig is, sla dan het water over.

Wanneer weer normaal water geven

De meeste kamerplanten ontwaken in het vroege voorjaar wanneer het daglicht toeneemt. Tekenen zijn onder andere:

  • Er vormen zich nieuwe bladeren
  • De grond droogt sneller op
  • Hogere, groenere stengels
  • Toegenomen dorst

Hervat op dit punt geleidelijk je gebruikelijke bewateringsroutine.

Sommige planten hebben in de winter extra aandacht nodig – maar voor andere planten moet je een stapje terug doen.

Als je weet welke kamerplanten een waterpauze nodig hebben, kun je rot, ziektes en winterverval voorkomen.