Als je nog geen rozemarijn in je tuin hebt, zullen de talloze gezondheids-, kook- en tuintoepassingen je zeker overtuigen.
Dit magische kruid kan zoveel voor je betekenen: van het infuseren van olie en het geven van een vijfsterrenrestaurantsmaak aan gerechten tot het gezond houden van je lichaam en het verjagen van ongedierte.
Laten we de toepassingen en voordelen ontdekken.
Rozemarijn oogsten en voorbereiden
Voordat je rozemarijn in je favoriete recepten kunt gebruiken, moet je het eerst oogsten. Dat kan op elk moment van de dag. Knip in het voorjaar de bovenste 5-8 centimeter af en gebruik dit zoals je wilt.
En als je weet hoe je rozemarijn correct snoeit, bevorder je een gezonde groei, behoud je de vitaliteit van de plant en heb je meer materiaal om te oogsten.
Onthoud dat rozemarijn niet goed tegen zwaar snoeien kan, dus verwijder nooit meer dan een kwart tot een derde van de plant. Zelfs dat levert je al genoeg materiaal op.
Je kunt het kruid direct na het oogsten gebruiken of laten drogen. Bind de stelen in een bundel, hang ze ondersteboven en laat ze 10 tot 14 dagen op een warme plek hangen.
Na het drogen scheid je de bladeren van de stelen en bewaar je het geurige blad in een luchtdichte pot.
Let op: gooi de droge stelen niet weg, maar voeg ze toe aan je composthoop.
Rozemarijn als medicijn
Net als veel andere kruiden is rozemarijn een natuurlijk alternatief bij bepaalde gezondheidsklachten, zoals zwak haar of verstopte neus.
Hier lees je hoe je de voordelen benut.
1. Maak rozemarijnolie
Een voordeel van het kweken van rozemarijn is dat je er je eigen olie van kunt maken. Die kun je gebruiken om stress en spierpijn te verlichten of om spijsverteringsproblemen en angst te verminderen.
Je maakt dit eenvoudig door olijf- of jojoba-olie te infuseren met rozemarijn. Verhit het mengsel tot ongeveer 80 °C of zet het een paar weken op een zonnige plek.
Deze olie is minder sterk dan gedestilleerde etherische olie, maar makkelijk thuis te maken.
2. Natuurlijke deodorant
Je kunt een natuurlijke deodorant maken door kokosolie, zetmeel, baking soda en een paar druppels rozemarijnolie te mengen. Dit helpt nare geurtjes tegengaan.
3. Voor sterk en glanzend haar
Onderzoek toont aan dat rozemarijn net zo effectief kan zijn als minoxidil bij haaruitval. Je kunt rozemarijnolie in je haar masseren of rozemarijnwater gebruiken: om de 2-3 dagen voor normaal haar en dagelijks voor droog haar.
4. Tegen verstopte neus
Stomen met rozemarijnolie of takjes geeft snel verlichting bij verstopte sinussen. Kook water, giet het in een hittebestendige kom, voeg rozemarijn toe en adem de damp in onder een handdoek.
5. Voor beter geheugen en concentratie
Het inademen van rozemarijnolie kan mentale helderheid en concentratie bevorderen. Sommige onderzoeken suggereren dat het geheugen kan verbeteren, al is meer onderzoek nodig.
6. Natuurlijk pijnstillend middel
Rozemarijn heeft ontstekingsremmende eigenschappen en kan helpen bij spierpijn, gewrichtspijn, hoofdpijn en huidproblemen zoals eczeem.
7. Helpt bij stress en angst
De geur van rozemarijn verlaagt het cortisolniveau en kan een kalmerend effect hebben. Adem de geur in, voeg het toe aan een bad of gebruik een geurzakje.
8. Voor mondgezondheid
Door een mondspoeling van rozemarijn te maken kun je bacteriën bestrijden die gaatjes, tandbederf en slechte adem veroorzaken. Je kunt ook rozemarijnolie gebruiken in plaats van pepermunt in zelfgemaakte tandpasta.
9. Voor de huid
Rozemarijnolie kan helpen bij acne en eczeem en ondersteunt een gezonde huid. Het versnelt ook de genezing van wondjes en kneuzingen.
Rozemarijn in de keuken
Een klein beetje rozemarijn geeft gerechten al veel smaak. Dit zijn enkele van de meest gebruikte culinaire toepassingen.
1. Met azijn en olie
Door rozemarijn toe te voegen aan olie of azijn geef je een unieke smaak aan dressings en marinades. Je kunt er ook huidverzorgingsproducten of schoonmaakmiddelen mee maken.
2. Kruidenboter
Meng rozemarijn met boter, tijm en peper voor een heerlijke kruidenboter. Voeg knoflook toe voor extra smaak.
3. Rozemarijnzout
Mix grof zeezout met rozemarijn, knoflook en citroenschil voor een smaakvol keukenkruid dat maanden goed blijft in de koelkast.
4. In sauzen en soepen
Rozemarijn geeft extra aroma aan sauzen en soepen. Combineer het bijvoorbeeld met knoflook, citroen of olijfolie.
5. In salades en dressings
Hoewel rozemarijn geen standaard salade-kruid is, werkt het goed in tomatensalades, aardappelsalades of met druiven en feta.
6. In pasta en brood
Voeg rozemarijn toe aan deeg voor focaccia of pasta voor een mediterrane smaak.
7. In desserts
Rozemarijn combineert verrassend goed met citroen in taarten, cakes en sorbets.
8. In drankjes
Rozemarijn is een perfecte toevoeging aan zomerse drankjes, zoals water met grapefruit, cocktails of gin-tonics.
9. Algemeen gebruik in de keuken
Rozemarijn past in talloze gerechten: van stoofpotten en vleesgerechten tot quiches en pastasauzen.
Andere toepassingen
Rozemarijn is niet alleen nuttig in de keuken of als medicijn, maar ook in huis.
1. In geurpotjes
Maak een sudderpot met rozemarijn, citrus en kruiden zoals kaneel of lavendel om je huis heerlijk te laten ruiken.
2. Als ongediertebestrijder
De sterke geur van rozemarijn houdt insecten en knaagdieren op afstand. Plaats takjes bij deuren en ramen of gebruik rozemarijnolie als natuurlijke spray.
Referenties
- Rosemary, Rosmarinus officinalis. (n.d.). Mount Sinai.
- Panahi, Y., Taghizadeh, M., Tahmasbpour Marzony, E., Sahebkar, A. (2015). Rosemary Oil vs Minoxidil 2% for the Treatment of Androgenetic Alopecia. SKINmed.
- Hassani, F. V., Shirani, K., & Hosseinzadeh, H. (2016). Rosemary as a Potential Therapeutic Plant. Archives of Pharmacology.
- Moss, M. & Oliver, L. (2012). Cognitive Performance Following Exposure to Rosemary Essential Oil. Therapeutic Advances in Psychopharmacology.
- Hussain, S. M. et al. (2022). Cognition Enhancing Effect of Rosemary. Brazilian Journal of Medical and Biological Research.
- Ghasemzadeh Rahbardar, M. & Hosseinzadeh, H. (2020). Therapeutic Effects of Rosemary on Nervous System Disorders. Iranian Journal of Basic Medical Sciences.
- Sasaki, K. et al. (2021). Antidepressant- and Anxiolytic-like Activities of Rosmarinus officinalis Extract. Biomedicine & Pharmacotherapy.