Terugkeren naar de natuur kan iets prachtigs zijn, omdat het je tuin kan vernieuwen en herstellen tot zijn vroegere glorie.
Deze methode geeft je bovendien meer tijd om te ontspannen, omdat je minder tijd kwijt bent aan snoeien, maaien en het verzorgen van je planten.
Ik begrijp dat dit spannend kan zijn, omdat je nog steeds wilt dat het eruitziet als een tuin en niet als een verwilderde achtertuin. Maar ik kan je vertellen: de eerste keer dat je weer glimwormen ziet, voelt magisch. En al dat drukke gezoem zal je het gevoel geven dat je onoverwinnelijk bent.
En zo bereik je dat!
Waarom verwilderen
Wanneer iemand het woord verwildering noemt, zijn er altijd vurige voor- en tegenstanders.
Wie zou er immers in hemelsnaam wolven, beren, bevers en bizons vrij rond willen laten lopen?
Maar zijn wij eigenlijk wel waardig genoeg om ons met de natuur en haar verloop te bemoeien?
Er is een oplossing! We kunnen naast de natuur bestaan zonder haar flora en fauna te schaden. Sterker nog, we kunnen haar ondersteunen op manieren die je nooit voor mogelijk had gehouden.
Verwildering herstelt de natuur in haar ongerepte staat, vergroot de biodiversiteit en herstart natuurlijke processen door menselijke inmenging te verminderen.
Alles wat je hoeft te doen, is achteroverleunen en de natuur haar gang laten gaan. Dat betekent je tuin wat loslaten, maar al snel zul je de vruchten plukken van een veerkrachtig ecosysteem.
10 ideeën voor verwildering
Het mooiste aan het verwilderen van je tuin is dat je minder werk hebt.
Dat betekent minder vaak maaien, wat onkruid toelaten, vaste planten zetten, enzovoort.
Hier zijn enkele dingen die je kunt doen:
1. Stop met gras maaien
De eerste stap naar verwildering is stoppen met maaien. En als je geen tijd en geld wilt besteden aan een gazon dat je vervolgens toch niet maait, kies dan voor alternatieven.
Microklaver en prairiegazon zijn uitstekende manieren om de natuur tegemoet te komen. Je kunt ook kleur toevoegen door wilde bloemen te planten die in jouw regio goed gedijen.
Wil je toch de groene uitstraling van een klassiek gazon behouden, kies dan grassoorten die er ook mooi uitzien wanneer ze wat langer zijn. Maai ze slechts 1 à 2 keer in de zomer.
Dit heeft een domino-effect op duurzaam leven. Je kunt het maaisel bijvoorbeeld drogen en gebruiken als mulch of hooi voor dieren.
Bovendien zullen er vanzelf inheemse planten en wilde bloemen verschijnen. Zij bieden voedsel en beschutting voor talloze bestuivers.
2. Creëer een onkruidzone
Niet elk “onkruid” is schadelijk voor het ecosysteem. Sommige soorten zijn eetbaar en veel trekken nuttige insecten aan, waaronder bestuivers en natuurlijke plaagbestrijders.
Brandnetels staan bekend om hun prikkel, maar wist je dat je ze net als spinazie kunt bereiden en als gezonde groente kunt eten?
Klavertjes trekken bijen en vlinders aan en versieren je gazon met paarse en crème bloemen.
Madeliefjes en korenbloemen worden vaak als onkruid gezien, maar voegen zoveel charme toe aan een grasveld.
Reserveer dus een stukje tuin waar je deze planten bewust laat groeien.
3. Kweek vaste planten
Vaste planten keren elk jaar terug en maken je tuin onderhoudsvriendelijker. Bovendien bloeien ze verspreid door het seizoen, waardoor ze voortdurend bestuivers aantrekken.
Pioenen, narcissen en daglelies bloeien in de lente, gevolgd door margrieten en zonnehoeden in de zomer. Later nemen lavendel en salie het over en vullen de lucht met geur, kleur en bedrijvige insecten.
Je kunt kiezen voor een monochrome uitstraling, bijvoorbeeld roze vaste planten, of juist voor een kleurrijke mix.
Kies soorten die passen bij de lichtomstandigheden in jouw tuin.
En je hoeft niet je hele tuin te verwilderen. Begin klein met een paar vaste planten en breid geleidelijk uit.
Fruitstruiken zoals frambozen, notenbomen en druiven zijn ook uitstekende keuzes, omdat ze voedsel én schuilplekken bieden voor dieren.
4. Plant inheemse soorten
Niet elke vaste plant is inheems. Sommige gedijen goed in jouw klimaat, maar zijn niet van nature aanwezig en kunnen zelfs invasief worden.
Inheemse soorten zijn daarentegen aangepast aan de omstandigheden, vergen minder water en bemesting, en trekken lokale bestuivers aan.
Combineer dus vaste planten en inheemse soorten om je tuin zowel aantrekkelijk als ecologisch waardevol te maken.
5. Kies voor biologische tuinbouw
Verwildering is hét moment om chemicaliën voorgoed vaarwel te zeggen.
In de natuur vind je immers geen synthetische pesticiden of kunstmest. Deze stoffen breken langzaam af, lekken in bodem en grondwater en veroorzaken vaak een giftige omgeving.
Maar er zijn altijd biologische alternatieven die veilig zijn én goed werken.
Peulvruchten binden stikstof en verrijken zo de bodem. Aromatische kruiden weren plagen. Met combinatieteelt bereik je hetzelfde als met sommige chemicaliën, maar dan zonder schade.
En voor voeding kun je vertrouwen op compost of wormenmest.
6. Voeg waterelementen toe
Een vijver, fontein of simpel vogelbad trekt onmiddellijk leven aan.
Libellen, vogels, eekhoorns, schildpadden, herten en konijnen komen eropaf. Zo haal je de charme van het bos naar je eigen achtertuin.
Zet simpelweg een grote schaal met water buiten en je zult zien dat kolibries, merels en blauwvogels je tuin veel aantrekkelijker vinden.
7. Moedig dieren aan
Er is niets idyllischer dan takken vol eekhoorns, vlinders die rondfladderen en regenwormen die stil hun werk doen.
Om dit te stimuleren, kun je meer doen dan alleen water en voedsel aanbieden.
Overweeg:
• Vogelvoeders, insectenhuisjes en bijenhotels bouwen
• Bladeren onder heggen laten liggen
• Stapels takken en hout achterlaten als schuilplaats
De bosdieren zullen je tuin vanzelf ontdekken – en jij kunt er veilig van genieten vanaf je veranda.
8. Doe minder
De belangrijkste les: laat de natuur haar gang gaan.
Dat betekent: minder werk!
Geen ingewikkelde trucs om tijd, geld en moeite te besparen. Een beetje verwaarlozing doet wonderen en komt de natuur ten goede.
Laat wijnranken wat woekeren, maai minder vaak en geniet van je vrije tijd én de terugkerende natuur.
9. Bewapen je met geduld
Controle loslaten is moeilijk, maar precies dat is nodig voor een verwilderde tuin.
Zodra je een stap terug doet, zie je hoe Moeder Natuur floreert. Ze heeft geen baas nodig – ze redt zich prima zelf.
Toch kost het tijd voordat je tuin zich herstelt. In het begin oogt hij misschien rommelig, maar uiteindelijk komt de schoonheid vanzelf.
Dus leun achterover, drink een kop thee en laat de natuur haar werk doen.
10. Verwilder jezelf
Om je tuin echt te verwilderen, moet je ook jezelf verwilderen. Dat betekent niet jezelf verwaarlozen, maar je ideeën over hoe een tuin eruit “hoort” te zien loslaten.
Leer onkruid te waarderen om zijn schoonheid en zijn rol in ecosystemen.
Door te verwilderen, verbind je jezelf opnieuw met de natuur. Je leert haar behoeften begrijpen en hoe je haar het beste kunt verzorgen.
Het leven wordt rustiger, stress vermindert en elke dag brengt nieuwe, waardevolle ervaringen.
Verwilder jezelf, je tuin, je vrienden en je buren – en het goede zal volgen.
Probeer enkele of alle tips hierboven en ontdek wat voor jou werkt.