Hoewel planten geen stembanden hebben en geen geluiden maken die wij kunnen horen, hebben ze toch hun eigen unieke manieren om met de wereld te communiceren.
In een fascinerende wending van de natuur heeft recent onderzoek aangetoond dat planten hun eigen vorm van ‘schreeuwen’ hebben – dit zijn klikkende geluiden in ultrasone frequenties die mensen niet kunnen horen, zogenaamde stille schreeuwen.
https://www.eurekalert.org/multimedia/979177
Deze geluiden worden omschreven als vergelijkbaar met popcorn. Je kunt de audio hier beluisteren:
Bepaalde dieren kunnen deze geluiden prima horen, en het is mogelijk dat er overal in de natuur veel akoestisch contact plaatsvindt.
Wanneer planten onder stress staan, merken we dat vaak door de sterke geuren die ze afgeven of door dramatische veranderingen in hun uiterlijk. Toch zijn er ook stille schreeuwen die onopgemerkt blijven.
Planten hebben geen stembanden of longen. Dus hoe maken ze überhaupt geluid?

Volgens Hadany, een professor aan de Universiteit van Tel Aviv, speelt het xyleem – de buizen die water en voedingsstoffen van de wortels naar de stengels en bladeren transporteren – een centrale rol in het huidige idee over hoe planten geluiden produceren.
Net zoals water dat door een rietje wordt gezogen, houdt oppervlaktespanning water in het xyleem bijeen. Een klein ploppend geluid kan ontstaan wanneer er een luchtbel in het xyleem vormt of knapt; het ontstaan van luchtbellen komt vaker voor bij droogtestress.
Hadany benadrukt echter dat er meer onderzoek nodig is om het precieze mechanisme te bepalen.
In hun experiment observeerden ze tomaten- en tabaksplanten onder verschillende omstandigheden. Met ongeveer 70% nauwkeurigheid ontwikkelde het team een machine learning-model dat kon afleiden of een plant gekapt was of onder waterstress stond, puur op basis van de geluiden.
Ze maakten eerst opnames in geluidsdichte kamers en daarna opnieuw in normale kasomstandigheden. Dankzij een computerprogramma dat achtergrondgeluiden zoals airconditioners en ventilatoren filterde, konden de planten nog steeds worden gehoord.
De klikkende geluiden waren hoorbaar binnen een straal van meer dan een meter, maar de frequenties lagen tussen 20 en 100 kilohertz – veel te hoog voor het menselijk gehoor.

Gestreste planten produceren ongeveer 40 klikken per uur, terwijl niet-gestreste planten helemaal geen geluid maken. Ze beperkten zich niet tot tomaten en tabak – ook druiven, maïs en tarwe lieten geluiden horen wanneer ze verstoord werden.
Het is nog onbekend of andere stressfactoren ook geluiden kunnen veroorzaken; bijvoorbeeld pathogenen, ziekten, extreme temperaturen of UV-straling.
Daarnaast zouden andere organismen het vermogen ontwikkeld kunnen hebben om te reageren op de geluiden van gestreste planten.
“Een mot die eieren wil leggen op een plant, of een dier dat van plan is een plant te eten, zou deze geluiden bijvoorbeeld kunnen gebruiken om zijn beslissing te sturen,” zegt Hadany.
Als wij die geluiden zouden kunnen horen, zouden we eenvoudig weten wanneer onze planten dorstig of gestrest zijn. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat planten hun droogtetolerantie kunnen aanpassen als reactie op geluid. In die richting zal het team hun volgende onderzoeksfase richten.
Voorafgaand aan dit onderzoek deed Hadany met haar team al studies die aantoonden dat planten zelf ook geluid kunnen waarnemen. Dus wees voorzichtig met wat je in hun bijzijn zegt!