Als ik terugkijk op mijn jongere jaren, herinner ik me dat mijn moeder nooit kruiden in de winkel kocht, en zeker nooit de gedroogde. Ze kweekte altijd haar eigen kruiden, het hele jaar door.
En nu ik ouder ben en een eigen tuin heb, ben ik naar haar gegaan voor een paar tips en trucs. Ik weet dat ze zomerkruiden het hele jaar door kweekt en ik vroeg haar naar haar geheim.
De dingen die ze zei maakten het binnen in leven houden van kruiden in potten in de winter een fluitje van een cent, en dit zijn enkele dingen die zeker werken.
Laten we beginnen!
1. Kies de juiste kruiden
Er zijn veel vorstbestendige kruiden die je in de winter kunt kweken, zoals rozemarijn, salie, tijm en zelfs peterselie, maar deze zijn minder geschikt voor een kruidentuin binnenshuis.
Als je kruiden binnenshuis wilt kweken, kun je je beter richten op de meer tere soorten, zoals koriander, dille en basilicum.
En als je potkruiden in de winkel koopt in plaats van ze zelf te kweken, kies dan exemplaren met groot, bossig blad en niet per se de grootste planten die er staan.
Zoek naar kruiden met stevige stengels naast mooi blad, maar vermijd planten met bruine of zieke bladeren.
Een andere tip die mijn moeder noemde, is om geen planten met in elkaar verwarde stengels te nemen, want die doen het meestal slecht en bezorgen je alleen maar extra werk.
Ga ook niet voor kruiden die al bloeien of bijna gaan bloeien. Ze zullen snel in zaad schieten en je hebt dan weinig tijd om nog bladeren te oogsten.
2. Dun de zaailingen uit
Wanneer je potkruiden koopt of zelf zaait, zorg er dan voor dat je de zaailingen uitdunt. Veel kwekers zaaien te veel, en zodra alle zaden ontkiemen, raken de potten overvol.
Het ziet er voller en aantrekkelijker uit, maar het zorgt er juist voor dat de kruiden met elkaar concurreren om vocht en voedingsstoffen. In die situatie kan geen enkele zaailing echt goed groeien, en daarom moet je uitdunnen.
Schaf wat extra potten aan in een tuincentrum of online en bereid je voor op het splitsen.
Je moet de plant voorzichtig uit de pot halen en de wortels uit elkaar halen, waarbij je zo goed mogelijk probeert ze niet te beschadigen.
Als je klaar bent, hoef je de zaailingen niet weg te gooien. Je kunt ze gewoon opnieuw oppotten, en zo doe je dat!
Pro tip: als je veel zaailingen hebt, kun je de blaadjes gebruiken en de stengels composteren.
3. Zet ze in een nieuwe pot
Kruiden kweken in potten is relatief eenvoudig, maar zorg ervoor dat er niet meer dan 1-2 zaailingen per pot staan.
Gebruik potgrond van hoge kwaliteit en zet daar je zaailingen in. Vul de potten met het groeimedium en geef de nieuwe kruiden water. Let er wel op dat ze niet verdrinken in het water.
Wanneer je dit gedaan hebt, geef de planten dan wat tijd. Ze zullen door een transplantatieshock gaan, dus probeer het ze zo comfortabel mogelijk te maken.
Dat betekent dat je ze bij milde temperaturen moet houden (15-24 °C) en uit direct zonlicht. Zodra ze de kans hebben gehad om te herstellen en je nieuw blad ziet verschijnen, kun je ze verplaatsen naar een lichtere plek, bijvoorbeeld op de vensterbank in je keuken.
4. Bemest en geef je kruiden regelmatig water
Er zijn veel fouten die je moet vermijden bij het binnenshuis kweken van kruiden, en een van de grootste is te veel water geven.
Dit gebeurt vaker dan je denkt, vooral wanneer beginnende tuiniers merken dat hun kruiden een beetje slap gaan hangen of verwelken. Ze geven dan meteen veel water, wat juist schadelijk is.
De sleutel is om je potkruiden water te geven totdat je merkt dat het water uit de afvoergaten begint te lopen. Laat het volledig weglopen en zet de plant weer op zijn plek.
Een aanwijzing wanneer je je kruiden opnieuw water moet geven, is de grond. Zodra de bovenste 2-5 cm droog is, kun je je basilicum of koriander weer wat te drinken geven.
Of je kunt onderlangs water geven. Giet wat water in het schoteltje en laat de plant en de grond het water opnemen via de drainagegaten. Je kunt dit blijven doen totdat de hele pot verzadigd is.
En tenslotte, als je wilt dat je kruiden binnenshuis goed groeien en regelmatig nieuw blad produceren, geef ze dan wat plantenvoeding. Gebruik bijvoorbeeld wormencompost of meststof op basis van vis en zeewier en breng dit aan volgens de instructies op de verpakking.
5. Gebruik ze
Een van de fouten die ik zelf heb gemaakt – en waar mijn moeder me voor heeft gewaarschuwd – was het niet op de juiste manier oogsten van mijn kruiden. Natuurlijk kun je gewoon een paar blaadjes pakken wanneer je ze nodig hebt, maar als je echt wilt dat je kruiden binnenshuis blijven groeien, moet je ze terugsnoeien.
Je kunt bijvoorbeeld koriander oogsten zonder de plant te doden door dit op een koelere dag te doen. Uiteraard moet je nooit de hele plant snoeien, maar een derde wegnemen zodra hij volgroeid is, is helemaal veilig.
Je kruiden zullen er sterker en bossiger van worden en ze zullen veel langer meegaan. Natuurlijk zullen kruiden zoals koriander en dille uiteindelijk doorschieten en in zaad gaan, maar ze zijn sowieso geen vaste planten.
En zodra je merkt dat ze beginnen te bloeien en zaad te vormen, kun je gewoon even naar de winkel gaan en een nieuwe plant aanschaffen.