Voor tuiniers is koel weer het teken dat het tijd is om de laatste tuinklussen van het jaar af te ronden. Bepaalde planten, de bodem, bloemen- en groentebedden, tuingereedschap en materialen moeten allemaal beschermd worden tijdens de wintermaanden.
In dit artikel laat ik je zien welke tijdsgevoelige taken je vóór de winter moet uitvoeren. Zo blijft je tuin gezond, is hij beter voorbereid op het volgende seizoen en heb je in het voorjaar veel minder werk.
Laten we beginnen!
1. Berg je tuingereedschap op

Tijdens het tuinseizoen gebruiken we allerlei gereedschap en materialen. Door veelvuldig gebruik worden handgereedschappen bot en vuil, dus het is belangrijk om ze goed te scherpen, schoon te maken en op te bergen.
Ik raad aan om een ontsmettingsmiddel te gebruiken om eventuele ziekteverwekkers te verwijderen.
Grasmaaiers en andere machines voor gazononderhoud moeten ook schoongemaakt en gecontroleerd worden. Test ze nog één keer om te zien of ze goed werken, leeg daarna de brandstoftank en berg ze op.
Winterklaar maken betekent ook dat je sproeisystemen aftapt, tuinslangen opruimt en bladeren of vuil verwijdert uit dakgoten.
Heb je buitenkranen of leidingen die aan koude temperaturen worden blootgesteld, isoleer ze dan om bevriezing en barsten te voorkomen.
2. Houd je tuin bladvrij
In de herfst liggen onze tuinen vol met bladeren – dat hoort erbij. Toch is het verstandig om ze regelmatig te harken, niet alleen om je tuin netjes te houden, maar ook om ongedierte te voorkomen.
Bladeren kunnen voorkomen dat zonlicht je gazon bereikt, waardoor er bruine plekken ontstaan. Vergeet ook niet om paden en terrassen schoon te maken; natte bladeren maken ze glad en dat kan gevaarlijk zijn.
Heb je een composthoop? Gooi je gevallen bladeren er dan gerust op. Of maak een aparte bladkorf van gaas en bewaar ze daar.
Na ongeveer een jaar zijn de bladeren volledig verteerd en heb je een voedzame bladmulch waarmee je de bodem kunt verrijken.
3. Werk rond bloembedden en borders

Zodra de bladeren van bomen en struiken zijn gevallen, wordt je tuin open en overzichtelijk. Dit is het ideale moment om beschadigde plekken te herstellen.
Het is ook een goed moment om nieuwe structuren toe te voegen, zoals hekken of klimhulpen.
Omdat wortelstructuren onder de grond in rust zijn, kun je veilig rond de bedden en borders werken zonder je planten te beschadigen.
4. Berg de potten op
Tuinieren in potten heeft veel voordelen, maar potten zijn vaak duur en kunnen makkelijk barsten bij vorst. Daarom is het belangrijk om ze te beschermen.
Zet je potten op kleisteunen of tegels zodat ze niet direct op de grond staan. Dit voorkomt schade door grondvorst en zorgt ervoor dat overtollig water goed kan weglopen.
Reinig je potten ook met een ontsmettingsmiddel om schimmels en bacteriën te voorkomen.
Een andere manier om je potten te beschermen is door ze op een zonnige plek te zetten en ze te isoleren met vliesdoek of noppenfolie.
5. Bescherm canna’s en dahlia’s

Sommige planten, zoals dahlia’s en canna’s, kunnen niet buiten overwinteren in potten. Breng ze samen met hun potten naar een kas of tuinschuur.
Als ze in de volle grond staan, graaf ze dan voorzichtig uit. Verwijder bladeren en bewaar de planten in compost om te overwinteren.
Om te voorkomen dat dahlia’s te vroeg uitlopen of gaan rotten, kun je de knollen ondersteboven leggen en een paar dagen laten drogen.
Wikkel de planten in vliesdoek voor extra bescherming en controleer ze regelmatig op rot of schimmel.
6. Snoei bladverliezende bomen
Bladverliezende bomen – bomen die hun bladeren verliezen in de herfst – gaan in rust in de winter, en dat maakt dit de perfecte tijd om te snoeien.
De voordelen van snoeien tijdens de rustperiode zijn dat je de takstructuur beter kunt zien, de boom minder vatbaar is voor ziekten en voldoende tijd heeft om te herstellen vóór het groeiseizoen.
De belangrijkste stap is om alle dode, beschadigde of zieke takken te verwijderen.
Bekijk hier een video over alles wat je moet weten over het snoeien van bladverliezende bomen:
YouTube-link: FArtU_x7UVc
7. Plant planten met kale wortels

In de kwekerijen worden in deze tijd van het jaar veel planten met kale wortels verkocht, zoals bepaalde rozen, struiken en fruitbomen.
Wacht niet te lang met planten nadat je ze hebt gekocht. Laat de wortels ongeveer een half uur weken in een emmer water.
Graaf de plantplaats om, verwijder onkruid en voeg organisch materiaal toe voor extra voedingsstoffen.
Heb je zware kleigrond, verbeter die dan met luchtige materialen zoals perliet of boomschors.
Controleer bij het planten de stam op de grondlijn – dat geeft aan hoe diep je moet planten. Bij geënte planten moet de ent boven de grond blijven.
Geef na het planten royaal water, bind de plant vast aan een steun en bedek de grond met mulch om de wortels tegen kou te beschermen.
8. Spit de grond om
Als je bloemen- of groentebedden hebt die in de winter leeg blijven, is het verstandig om de grond om te spitten.
Zo maak je de grond minder compact en stel je ongedierte bloot dat dieper in de aarde schuilt.
Breng daarna een laag goed verteerde mest of compost aan om voedingsstoffen toe te voegen. Deze breken in de winter verder af en verbeteren zo de bodem.
In het voorjaar kun je de compost inwerken om de bodemstructuur verder te verbeteren.
9. Zaai tuinbonen

Niets smaakt beter dan verse tuinbonen in het vroege voorjaar. Om dat te bereiken, moet je de zaden vóór de winter zaaien.
Kies eerst een ras dat je lekker vindt. Werk vervolgens wat organisch materiaal door de grond tot een fijne structuur is verkregen.
Maak dubbele rijen met ongeveer 15 centimeter tussenruimte. Zaai de zaden 5 centimeter diep en laat 20 centimeter tussen elke plant.
Geef water, zet er een etiket bij en bedek het bed met een mini-kas of vliesdoek om de zaden te beschermen tegen kou en vogels.
Sommige tuiniers starten hun tuinbonen in potten en overwinteren ze in een koude bak of kas.
10. Houd je vogelvoeders schoon
De laatste klus op de lijst is het onderhouden van vogelvoeders. Houd ze schoon en vul ze regelmatig bij.
Hang eventueel ook vetbolhouders op zodat vogels continu voedsel vinden. Zorg er daarnaast voor dat er altijd water beschikbaar is in de tuin, ook in de winter.
Heb je een vijver of fontein, bescherm deze dan tegen bevriezing. Waterbronnen zijn een uitstekende manier om van je tuin een toevluchtsoord voor wilde dieren te maken.
Dat was het! Als je al deze taken afrondt vóór de winter, blijft je tuin beschermd in de koude maanden én heb je in het voorjaar een vliegende start met minder werk.