Geloof het of niet, het verwijderen van groenten die afsterven speelt een belangrijke rol in het gezond en vitaal houden van je tuin.
Het draagt inderdaad bij aan een nette en verzorgde uitstraling, maar het verwijderen van tomatenplanten (en andere groenten) nadat ze zijn afgestorven voorkomt ook dat ziekten en plagen je tuin overnemen.
Hoe dat werkt? Lees het hieronder.
Waarom tomatenplanten verwijderen?
Het laten liggen van rottende tomatenplanten in de grond veroorzaakt talloze toekomstige problemen. Ze worden een broedplaats voor schimmels die schimmelgroei, meeldauw, phytophthora en andere infecties veroorzaken.
Deze planten raken niet alleen geïnfecteerd en ongeschikt voor compost, maar ook de omliggende grond. Dat betekent dat alles wat je het jaar daarop plant het risico loopt om door een schimmelinfectie getroffen te worden.
Dit geldt vooral voor phytophthora, waarvan de sporen één tot twee jaar in de grond kunnen overleven.
Daarnaast bieden afstervende tomatenplanten voedsel en schuilplaatsen voor overwinterende plagen, die zodra het warmer wordt je hele tuin kunnen aantasten.
Bladluizen, nematoden, tomatenrupsen en vele andere plagen voeden zich graag met de verrottende vruchten en bladeren. Wat nog erger is: ze leggen eitjes die als poppen overwinteren en de oogst van het volgende jaar vernietigen.
Hoe je ervan afkomt
Zoals je ziet is het cruciaal om afstervende tomatenplanten te verwijderen, maar wees voorzichtig wanneer je dat doet.
Dat betekent dat je geen rottende vruchten, bladeren of andere afstervende plantendelen op je composthoop mag gooien.
Maar waarom niet? Is dat niet wat je moet doen zodra je de groenteplanten uittrekt?
In principe wel – voor de meeste planten. Je kunt zelfs tomatenplanten composteren als je de temperatuur van de compost tussen de 55 en 77 graden Celsius houdt.
Tomatenplanten dragen echter sneller bepaalde ziekten, vooral phytophthora, dus je moet extra voorzichtig zijn wanneer je ze composteert. Je compost moet langdurig extreem heet worden om alle ziekteverwekkers te doden.
Als je dat niet kunt bereiken, inspecteer dan al je planten op tekenen van schimmelinfecties en breng ze niet naar de composthoop als je iets verdachts ziet.
Want de afgewerkte compost brengt die ziekteverwekkers over op je andere planten, waardoor ze al geïnfecteerd raken voordat ze überhaupt aan hun groeiseizoen beginnen.
Hetzelfde geldt voor rotte tomaten. Hun zaden kunnen kiemen in je compost en uitgroeien tot nieuwe planten. In het begin lijkt dat misschien geen probleem, maar zodra die tomaten je andere groenten beginnen te verstikken, zie je ze als onkruid.
De warmte in de compost doodt de zaden meestal niet en je krijgt overal in je tuin ‘vrijwilligers’: planten die spontaan opkomen.
3 manieren om tomatenplanten en vruchten te verwijderen
Wat moet je dan doen met tomatenplanten als je ze niet op de composthoop kunt gooien?
Het eerste is om ze zo ver mogelijk uit de buurt van je tuin te houden. En toch is ze in de vuilnisbak gooien zonde, want keukenafval recyclen is beter dan weggooien; het is beter voor het klimaat en het milieu.
Hier zijn de drie opties die je hebt: de sleuf-en-begraafmethode, de afstervende tomatenplanten naar een lokaal of commercieel composteercentrum sturen, of ze verbranden.
1. Sleuf en begraven
Je vraagt je misschien af waarom ik de sleuf-en-begraafmethode noem terwijl ik net zei dat tomaten composteren niet de beste keuze is.
Dat komt omdat je deze planten niet in je tuin zou begraven, maar ergens anders, bijvoorbeeld bij bomen die wel wat extra voedingsstoffen kunnen gebruiken.
Deze methode is perfect voor het composteren van planten omdat je geen composthoop nodig hebt. Je graaft simpelweg een diep gat (of een sleuf) en begraaft het composteerbare materiaal daarin.
Het zal na verloop van tijd afbreken en de bodem en omliggende planten verrijken met mineralen.
Uiteraard geldt dat je dit niet moet doen met zieke planten. Die kun je beter naar het composteercentrum brengen of verbranden.
2. Composteercentrum
Hoe komt het dat je zieke planten wel naar een composteercentrum kunt sturen maar ze niet zelf kunt composteren?
In deze faciliteiten worden composthopen zo heet dat ze alle sporen en zaden doden, waardoor de compost veilig te gebruiken is. Dat is iets wat je thuis in je eigen compostbak niet kunt bereiken.
Als je andere composteerbare materialen hebt, zoals bladeren, takjes en ander tuinafval, maar geen composthoop, kun je die ook naar je lokale of gemeentelijke composteercentrum sturen.
Zorg er wel voor dat je alles in geschikte composteerbare afvalzakken doet. Zo voorkom je dat er extra afval naar de stort gaat en dat de uitstoot van broeikasgassen toeneemt.
3. Verbranden
Tot slot kun je de geïnfecteerde planten verbranden als de lokale regelgeving dit toestaat. Vuur kan alle sporen en zaden doden, waardoor de kans klein is dat ze je tuin opnieuw besmetten.
Je kunt de as zelfs gebruiken in je tuin, of je kunt die weggooien. Het is aan jou en hangt ervan af of je voorzichtig wilt zijn of het eindproduct wilt benutten.
Je kunt de as gebruiken in je containertuin en kijken hoe je planten reageren. Zo riskeer je niet dat je hele tuin wordt geïnfecteerd. Zorg er wel voor dat je deze proefplanten gescheiden houdt van je andere groenten en planten.
Wat je ook doet, vergeet niet om die tomatenplanten uit de grond te halen zodra ze afsterven en ze op een manier te verwijderen die voor jou het beste werkt.
Referenties:
- My Tomato Plants All Got Early Blight; Will My Soil Be Safe to Use again Next Spring? (2020). UMaine Cooperative Extension: Garden and Yard.
- Proper Disposal for Blighted Tomato and Potato Plants (2009). City of Madison.