Tijdens je eigen jeugd had jij of iemand die je kende misschien ouders die overdreven dominant leken. Ouders die voor elk verkeerd ding stonden dat er gebeurde, hoe klein het ook was. Ouders die hun kind niet hun eigen problemen op lieten lossen.
Dit is wat als een codependente ouder-kindrelatie bekend staat en het is misschien wel een van de ergste dingen die je een kind aan kan doen.
Er komt echter veel meer bij kijken dan alleen dat.
Je bent misschien zelf een codependente ouder en realiseert je het misschien niet eens, omdat het gemakkelijk met normaal opvoedingsgedrag te verwarren is.
Ik ben hier om je te helpen herkennen of je er inderdaad een bent (of misschien sta je nog steeds onder invloed van een) en je te helpen ermee om te gaan.
Wat is een codependente relatie?
Simpel gezegd, het is een vorm van giftige relatie waarbij de ene partner de andere als middel gebruikt om hun eigen verlangens te vervullen.
Een waarbij de dominante partner een overweldigende en ongezonde hoeveelheid emotionele en psychologische druk op de andere partner uitoefent.
Ze doen dit allemaal – en meer – om hun partner kalm en volgzaam te houden, terwijl ze ze als een soort marionet gebruiken die naar hun pijpen danst.
Dit komt vaak in romantische relaties voor, maar het komt vaker voor in ouder-kindrelaties.
De meest voorkomende gevallen doen zich voor wanneer de ouder een onvervulde kinderdroom heeft en deze nu op hun kind wil projecteren, zodat ze er plaatsvervangend doorheen kunnen leven.
Het is de andere kant van dat kantelpunt waar ze stoppen met ouderschap en beginnen met het toebrengen van een gevaarlijke vorm van psychologisch misbruik.
Een met potentieel catastrofale gevolgen voor het leven van hun kind en de algehele geestelijke gezondheid.
Ik had zo’n relatie met mijn moeder, maar daarover later meer.
Hoe weet ik of ik een codependente ouder ben en hoe los ik dit op?
De meeste ouders zijn zich er niet van bewust dat ze een codependente ouder-kindrelatie koesteren, omdat het iets is dat zich gewoon voordoet en zich onbewust manifesteert.
Het is een borderline persoonlijkheidsstoornis en moet als zodanig worden behandeld (maar is dat helaas niet).
Als je dit artikel leest, dan moet je je er op zijn minst een beetje van bewust zijn dat je er misschien een bent, dus hier zijn de meest voor de hand liggende symptomen van een codependente ouder zijn:
1. Je voelt de behoefte om elk aspect van het leven van je kind te beheersen
Dit is waar wanneer je kind enige vorm van ongemak voelt of als er iets met hem gebeurt, of liever gezegd, iets het plan dat je voor hem hebt ontworpen in gevaar brengt, je een overweldigende drang voelt om in te grijpen en alles op te lossen.
Je staat niet toe dat je kind leert om zijn eigen problemen op te lossen, omdat het dan minder afhankelijk van jou zou worden.
Nogmaals, iets dat het plan zou kunnen verpesten. Stop. Doe een stapje terug en biedt ALLEEN begeleiding en comfort.
Er kunnen momenten zijn waarop je moet ingrijpen, omdat je je kind ook niet zomaar kunt gaan verwaarlozen.
Je wilt niet zo’n soort ouder zijn, wat je zoekt is een balans tussen beide.
2. Je gaat zelf als een kind met de gedragsverandering van je kind om.
Als je kind met een probleem naar je toe komt en je denkt dat het je ongemak kan bezorgen, dan neem je een slachtoffermentaliteit aan.
Je weet wel – pruilen, passief-agressieve opmerkingen roepen, als een gek je eigen driftbuien hebben, je kind de stille behandeling geven, of gewoon geen aandacht schenken.
Ken je die vervelende manier waarop mensen tegen iemand terugpraten door te herhalen wat ze net hebben gezegd, maar met een zeurderige stem?
Ja, dat doe jij waarschijnlijk ook als je een codependente ouder bent. Klinkt niet zo goed, toch?
Nou, het is het zeker niet voor je kind, omdat je met hun emoties speelt en ze niet weten hoe ze ermee om moeten gaan, dus breken ze en beloven ze dat ze je er niet meer mee lastig zullen vallen.
Dat ze een braaf jongetje of meisje zullen zijn, zodat ze niet hoeven te zien dat je hen afwijst en er ophef over maakt.
Dit is verschrikkelijk om je kind aan te doen. Nogmaals, stop. Begin met het overwegen van de eigen gevoelens van je kind hierover.
Wees respectvoller voor hun mening, ongeacht hun leeftijd. Je bent een volwassen volwassene, maar je hebt niet altijd gelijk.
Je bent hier om hen te begeleiden en te helpen opvoeden, niet om een mini-jij op te bouwen.
Help hen te begrijpen dat ze hun eigen behoeften hebben waaraan ook moet worden voldaan en dat ze niet minder belangrijk zijn dan de behoeften van anderen.
3. Je duwt alle andere relaties weg om deze sterk te houden
Soms wordt de behoefte aan wederzijdse afhankelijkheid zo sterk dat je een kloof tussen jou en je significante ander creëert, omdat je denkt dat ze je in de weg zullen staan om de ouder-kindrelatie te behouden waaraan je zo lang hebt gewerkt.
Het kan zelfs zover komen dat het de oorzaak van een nogal ernstige echtscheiding is, maar je zou er geen aandacht aan besteden, omdat je je prioriteiten lang geleden verkeerd hebt geplaatst.
Ik hoop dat je inmiddels in kunt zien dat dit geen gezonde manier is om je kind op te voeden.
Je moet je realiseren dat je ze verstikt met wat je denkt dat liefde is, maar op dit moment eigenlijk een obsessie is.
Haal diep adem, kijk om je heen en zie hoe je gedrag de mensen om je heen heeft beïnvloed voordat het te laat is.
Als er een echtscheiding plaatsvindt, garandeer ik je dat de gevolgen langdurig en vrij ernstig zullen zijn – zowel voor de gevoelens en de geestelijke gezondheid van je kind als voor het gezin als geheel.
4. Je geeft je kind weinig tot geen privacy
Deze sluit aan bij het overdreven controlerende deel, maar het verdient een klein eigen segment.
Intimiteit of privétijd is iets dat elk mens nodig heeft om te ontspannen en te ontladen, maar je neiging tot controle staat je kind niet toe om dit te hebben.
Dit is nog erger in het geval van volwassen kinderen, omdat je ze bang zult maken om aan enige vorm van intieme relatie vast te houden voor het geval je besluit om je neus erin te steken.
De codependente relatie die je met je kind hebt zal hun leven zuur maken, omdat ze bijna elk vrij moment moeten doorbrengen om jou te bellen.
Ze moeten dit doen, omdat je ze anders schuldgevoelens geeft door ze te laten denken dat ze jou, hun eigen moeder, verwaarlozen.
Dit soort gedrag kan maar op drie manieren eindigen.
Ofwel zal je kind nooit een greintje geluk van zichzelf ervaren, ze zullen beseffen wat je hen hebt aangedaan en ze zullen je laten vallen zoals iedereen dat heeft gedaan, waardoor je je ellendig zal voelen…
OF je realiseert je wat je hebt gedaan, stopt en probeert de schade die al is aangericht te herstellen.
Waarom codependentie zo’n groot probleem is?
Waarom? Omdat je op psychisch vlak invloed op je kind hebt.
Je laat ze aan elke beslissing twijfelen en laat ze op jou – en op jou alleen – vertrouwen om hen te leiden in plaats van hun eigen oordeel te gebruiken.
Je verlaagt hun zelfrespect, hun gevoel van eigenwaarde. Je legt meer stress bovenop de stress waar ze al mee te maken hebben.
Je leert ze om ten gunste van anderen zelfzorg te negeren (nogmaals, voornamelijk jij).
Je zorgt ervoor dat ze steeds meer aan zichzelf gaan twijfelen, waardoor ze een laag zelfbeeld krijgen, omdat je tijdens een ruzie nooit in hun schoenen gaat staan.
In plaats daarvan negeer je ze door middel van verschillende passief-agressieve opmerkingen, schuldgevoelens, stemmingswisselingen en totale stilte, waardoor ze denken dat ze nooit meer hun mening mogen uiten, omdat hun woorden anderen kwetsen.
In feite verander je ze in een marionet, en, zoals ik al in mijn eerdere beschrijving van het relatietype heb gezegd, begin je ze in een toekomstige codependente ouder te veranderen.
En het is niet alleen jouw kind dat hier gevaar loopt.
In sommige gevallen negeren codependente ouders hun hele huwelijk en andere dierbaren om zich alleen op hun eigen verlangens te concentreren en deze via hun geliefde kind te projecteren.
Maar meestal is het een probleem, omdat het als een besmettelijke ziekte is.
Als een ouder zo handelt, dan creëren ze dezelfde problemen bij hun kind, dat deze problemen vervolgens ook op hun kinderen projecteert.
En ga zo maar door, tot in het oneindige.