Toxisch gedrag bestaat op een spectrum.
Mensen die een aantal van de volgende gedragspatronen in bepaalde situaties laten zien zijn niet altijd kwaadaardige roofdieren.
Maar als iemand deze gedragspatronen chronisch laat zien met de bedoeling om kwaad te doen en ze nooit of bijna nooit hun eigen gedrag toegeven, is er een grote kans dat je te maken hebt met ontzettende manipulatieve en toxische narcisten.
Vele kwaadaardige narcisten gebruiken bijvoorbeeld de meeste en misschien wel alle gedragspatronen die hier worden genoemd en nog meer om hun slachtoffers te kleineren.
Of je nu te maken hebt met een doodgewone klojo of een psychopaat op jacht ligt aan hoe vaak het gedrag voorkomt en hoe deze persoon omgaat met verantwoordelijkheid.
Als je van mening bent dat ze niet bereid zijn om hun toxische gedrag te veranderen en daadwerkelijk genieten van hun eigen acties, heb je misschien te maken met iemand die een verstoord karakter heeft.
Hieronder volgen vijftig slinkse gewoontes die narcisten hebben:
1. Ze bekritiseren je om te zaniken en je te vernederen, niet om je te emanciperen.
Ernstig toxische mensen geven geen opbouwende kritiek om je te helpen – ze werpen eerder vlagen van minachting dan kennis naar je toe om ervoor te zorgen dat jij dubbel zo hard je best gaat doen om hen tevreden te stellen.
Ze zetten persoonlijke aanvallen op je karakter in scene of beginnen zich overdreven te focussen op irrelevante dingen, soms zelfs op verzonnen gebreken, om je onzeker te maken.
2. Ze geven ongevraagd advies, zeker in situaties waarin dat ongepast is of advies over onderwerpen die hen niets aangaan.
Ongevraagd advies geven staat een toxisch iemand toe dat hij of zij zich de baas voelt en is arrogant.
Hun ongevraagde advies is vaak niet eens nuttig en wordt gegeven om je af te leiden van je vooruitgang.
3. Ze vinden het leuk om je dromen in duigen te laten vallen.
Toxische mensen houden ervan om orkanen van onterende opmerkingen te maken telkens als ze zien dat je trots bent op jezelf of dat je je bijzonder gelukkig voelt.
Dit is vaak uit afgunst.
4. Ze spelen regelmatig de advocaat van de duivel, zeker als dat niet noodzakelijk is.
Ze doen dit vaak met betrekking tot problemen die voor jou intens persoonlijk zijn en die je diepste normen, waarden, overtuigingen, levenservaringen en ethiek aangaan.
Een toxisch iemand zal bijvoorbeeld een trauma dat je hebt doorgemaakt wegwuiven door te stellen dat het niet echt een trauma is.
Ze beginnen misschien nutteloze discussies over of iedereen gelijke rechten dient te hebben en of bewezen feiten wel echt bewezen zijn.
Dit doet zo iemand niet om de discussie levendiger te maken, maar om je uit de tent te lokken en je zekere gevoel wat betreft je perspectieven in de war te brengen.
5. Ze nemen je maniertjes over, je werk, je gedrag, alles waar ze hun zinnen op hebben gezet.
Binnen deze context is imitatie niet het meest vleiend, want ze doen het zo vaak dat je het gevoel krijgt alsof er een deel van je wordt “gestolen”.
Ze zijn dieven die je identiteit wegnemen omdat ze aspecten van je persoonlijkheid stelen voor zichzelf.
Ze kijken altijd toe om te zien welk ander attribuut ze van je kunnen afnemen.
Ze hebben geen duidelijk gevoel van eigenwaarde, dus doen ze de kwaliteiten die jou aardig en een winnaar maken na.
6. Ze schieten compleet uit hun slof als ze worden uitgedaagd.
Wanneer dit gedaan wordt door een pathologische persoon, staat het bekend als narcistische woede.
Het komt voor wanneer een persoon zich gekleineerd voelt of wanneer ze het gevoel hebben dat hun gevoel van superioriteit in het geding komt.
Losgaan tegen de vernomen dader staat de toxische persoon toe om de controle weer enigszins terug te krijgen en het bevestigt opnieuw het gevoel dat ze superieur zijn.
7. Ze geven je een schuldgevoel als je niet krijgen wat ze willen.
Aangezien ze het gevoel hebben dat ze overal recht op hebben, voelen ze de drang om je te dwingen om te doen wat zij willen.
8. Nadat ze je slecht hebben behandeld, proberen ze ervoor te zorgen dat je medelijden met ze krijgt.
Deze trucjes zijn een manier om verantwoordelijkheid te ontlopen en om jou hard je best te laten doen om in plaats daarvan het hen naar de zin te maken.
9. Ze nemen zelden verantwoordelijkheid voor hun daden en verontschuldigen zich zelden.
Je verontschuldigen houdt in dat je de consequenties voor hun daden deelt of dat je participeert om te groeien.
Daarom doen toxische mensen dit zelden.
10. Als ze zich toch wel verontschuldigen, doen ze dat om ervoor te zorgen dat je hen vergeeft.
De verontschuldiging gaat niet gepaard met een verandering in hun gedrag. Ze zullen misschien zelfs nog harder doorgaan met hetzelfde gedrag nadat je het hebt benoemd.
11. Ze gedragen zich alsof ze superieur zijn en behandelen je minachtend, alsof je op de een of andere manier minderwaardig bent.
Toxische mensen geloven dat anderen slechts bestaan om hen te dienen en dat ze het verdienen om in het middelpunt van de belangstelling te staan.
Ze zien niet graag dat anderen succesvol zijn, laat staan dat ze niet willen voelen alsof iemand hen op welke manier dan ook kan overstijgen.
Wanneer ze iemand zien met kwaliteiten en sterke punten door wie de aandacht van hen afneemt, zullen ze niet twijfelen om die persoon te vernederen, voor gek te zetten of af te breken om hem of haar op “zijn/haar plek” te zetten.
12. Ze zijn chronisch, venijnig sarcastisch.
Deze vorm van sarcasme wordt niet ingezet om speels een band te scheppen, zoals sommigen dat doen, maar om je te vernederen en je te kleineren.
13. Ze proberen de gebieden te saboteren waar je in uitblinkt.
Of het gaat om chaos creëren voor een belangrijke sollicitatie of een viering van het een of ander te verpesten, toxische mensen zijn altijd op zoek naar een manier om te voorkomen dat je een niveau van succes en vreugde behaalt dat hun macht over jou bedreigt.
14. Ze schelden je uit en mishandelen je verbaal.
Dit zijn traumatische sluiproutes om controle uit te oefenen over je gedrag.
Toxische mensen weten dat als iets lang genoeg blijven herhalen, je het zal internaliseren.
Verbaal geweld functioneert als een portaal om je identiteit en zelfvertrouwen aan te tasten.
15. Ze proberen om je leven te micro-managen.
Ze proberen misschien om te bepalen waar je gaat en met wie je afspreekt.
Ze zullen misschien onnodig druk op je uitoefenen of eisen te stellen om je tijd in beslag te nemen, zodat je onmogelijk je dromen na kunt jagen of bij je steunsysteem terecht kan, want die vallen beiden buiten hun psychologische zeggenschap.
16. Ze nemen je financiën en je carrière over en eisen een deel van je inkomsten op.
Agentschap, onafhankelijkheid en de mogelijkheid om op je eigen manier op te bloeien is voor een toxisch iemand erg bedreigend.
Toxische mensen hebben het nodig dat hun slachtoffers geïsoleerd zijn; succes, economische macht en een solide steunsysteem zijn een dreigement, dus hebben ze het gevoel dat ze dingen in je leven die je een gevoel van stabiliteit en zelfactualisatie geven weer moeten overnemen.
17. Ze doen een wedstrijdje tegen je, in plaats van dat ze je succes vieren.
Allereerst doen toxische mensen misschien alsof ze in en in bewondering hebben voor alles wat je hebt bereikt.
Maar juist deze successen worden kritisch bekeken, omdat de toxische persoon deze gebruikt voor zijn eigen gewin of om de successen minder belangrijk te laten lijken om henzelf meer superieur te voelen.
18. Ze projecteren hun eigen schaamte op jou.
Als je in hen het gevoel inadequaat te zijn losmaakt – zelfs als je dit niet expres doet – zal er een epische tirade losbarsten, waarin ze zichzelf verdedigen met een overdreven veel kracht.
Je voelt je overrompeld waarom ze het zo erg nodig vinden om zichzelf te bewijzen en waarom ze zo vastbesloten zijn om je aan te vallen, wanneer hun reacties in werkelijkheid weinig met jou te maken hebben en alles met hun eigen egoïstische waanbeelden.
19. Ze projecteren hun eigen kwaadaardige kwaliteit op jou.
Alles wat toxisch is aan hen (hun woede, hun afgunst, hun egoïsme) wordt jou aangerekend omdat ze jou proberen af te schilderen als degene die labiel is.
20.Ze gaslighten je.
Ze laten je geloven dat je de werkelijkheid niet duidelijk ziet.
Ze ontkennen dat ze je emotioneel hebben mishandeld via woorden of daden.
De functie van deze plotse “amnesie” is om je perceptie te ondermijnen en om je aan jezelf te laten twijfelen.
21. Ze zijn pathologische leugenaars en zijn ontrouw.
Liegen en bedriegen zijn de gewoonste zaak van de wereld.
Ze begaan meerdere affaires, terwijl ze een dubbelleven leiden.
Hun openbare imago en façade matchen zelden aan de persoon die ze achter gesloten deuren zijn.
22. Ze overdrijven je gebreken op een absurde wijze.
Dit is bedoeld om je een hopeloos en waardeloos gevoel te bezorgen, zodat je niet aan zelfvalidatie kan doen.
Wanneer je te druk bezig bent met je onwaardig te voelen, ben je ook te druk om je te realiseren dat je beter verdient.
23. Ondertussen wuiven ze je goede kwaliteiten en alles wat je hebt gedaan om hen te helpen weg.
Het lijkt alsof je alleen te horen krijgt wat je volgens de toxische persoon fout hebt gedaan.
Je hebt het gevoel dat je nooit kan tippen aan de willekeurige eisen of verwachtingen die zij voor je hebben opgesteld.
Want ze willen niet dat je ooit zelfverzekerd bent – ze willen dat je het hen naar de zin blijft maken, zodat je diezelfde aandacht nooit aan jezelf besteedt.
24. Ze nemen geen verantwoordelijkheid voor hun eigen problemen; ze verwachten dat jij hun zooi opruimt en hun levens repareert.
Mensen die enorm toxisch zijn, willen nooit verantwoordelijk gehouden worden voor volwassen zijn; ze willen net als kinderen vertroeteld worden.
Als ze een fout hebben gemaakt, zullen ze jou aanwijzen als de zondebok en beweren dat jij het probleem bent.
25. Ze geven jou de schuld van dingen die zij zelf horen op te lossen.
Jij krijgt hun verslavingen, mislukkingen, tekortkomingen worden allemaal op je bord – samen met de rekening.
Het is net alsof ze van je verwachten dat jij moet boeten voor hun nalatigheden en worstelingen.
26. Ze zijn extreem gevoelig voor alle feedback die ze ontvangen, zelfs als het voorzichtig wordt gegeven.
Ondertussen vinden ze het geen probleem om jou veel “feedback” te geven met betrekking tot wat er volgens hen mis is met jou.
27. Ze vertonen aanhankelijk en afstandelijk gedrag.
Het ene moment overspoelen ze je met liefde en excessieve lof, en het volgende moment trekken ze zich van je terug alsof je besmettelijk bent.
Deze periodieke momenten van vriendelijkheid gemengd met wreedheid zijn een val om je verslaafd te maken aan de frustrerende cyclus van hun mishandeling.
28. Ze onderwerpen je aan de stiltebehandeling (en daar is nooit een goede reden voor).
Ze onderwerpen je aan onvoorspelbare periodes vol stilte wanneer ze helemaal niet met je communiceren; het is net alsof je niet meer bestaat, zelfs als jullie een intieme relatie hebben.
De stiltebehandeling is schadelijk omdat het hetzelfde gedeelte van de hersenen dat fysieke pijn registreert wordt aangetast.
De stiltebehandeling geeft hen de ruimte om te muiten achter je rug, terwijl ze je het gevoel geven dat je onbegeerlijk bent – het helpt hen ook om alle discussies over hun onacceptabele gedrag te ontlopen.
29. Ze tonen geen medeleven wanneer je moeilijk hebt.
Deze sadistische individuen staan onverschillig tegenover jouw lijden; ze hebben een gebrek aan inlevingsvermogen en sommige genieten er zelfs van als ze je zien lijden.
De meest kwaadaardige narcisten zetten hun slachtoffers zelfs aan tot zelfmoord.
30. Ze laten je in de steek als je ziek bent of wanneer je hen nodig hebt – hoewel je er altijd voor hen bent geweest.
Dit wordt uitgevoerd met een wrede en kille onverschilligheid die verontrustend is.
Ze vertonen weinig tot geen bezorgdheid voor jouw welzijn of je basisbehoeften.
Ze zijn van nature te egoïstisch om voor je te zorgen zoals jij altijd voor hen hebt gezorgd.
31. Ze proberen om intimiteit vooruit te spoelen zonder je te leren kennen – fysiek en emotioneel.
Of het nou seks is of je diepste geheimen, toxische mensen proberen je pushen om vroeg in de relatie al dingen te onthullen, zodat ze kunnen inventariseren wat je zwakke punten zijn en zo kunnen ze je uiteindelijk uitbuiten.
32. Ze zijn gelegenheidsvrienden die er altijd zijn als het top gaat, maar nooit wanneer je hun steun nodig hebt.
Als je leven op rolletjes loopt en alles gaat lekker, lijken ze altijd langs te komen om daar de vruchten van te plukken.
Wanneer je graag hun hulp zou willen in een noodsituatie of slechts een luisterend oor nodig hebt, zijn ze daarentegen nergens te vinden.
33. Ze profiteren van jouw succes en strijken de eer op wat betreft jouw ideeën.
Toxische individuen hebben het gevoel dat ze niet hard hoeven te werken om te krijgen wat ze willen.
Ze stelen het liever van mensen die het werk al hebben gedaan.
34. Ze oordelen over je levenskeuzes.
Dit doen ze op een venijnige, wrede, onbehulpzame, excessieve en ongegronde manier.
Als je onzeker bent over het maken van beslissingen, kun je niet op jezelf vertrouwen.
Niet in jezelf geloven is een hefboom voor toxische mensen om in te grijpen en hun macht over jou uit te oefenen.
35. Ze geven je zelden emotionele validatie – elk woord dat ze uitspreken is bedoeld om je emoties te bekritiseren.
Ze vragen zich af waarom je je zo voelt, in plaats van dat ze het accepteren en er ruimte voor maken.
Door je emoties in twijfel te trekken en te pathologiseren, zorgen ze ervoor dat je nooit meer naar jezelf zal luisteren.
36. Ze huilen krokodillentranen wanneer ze iets van je nodig hebben of om spijt te veinzen.
Anders dan dat zijn ze zelden emotioneel.
Het is meestal zelfs zo dat je niet eens angst, paniek of medeleven bij ze kunt bespeuren.
37. Ze “hijgen in je nek” nadat ze je belabberd hebben behandeld.
Ze zuigen je terug in hun toxische draaikolk, zelfs nadat de relatie, vriendschap of partnerschap ten einde is gekomen.
Ze doen dit door zomaar ineens contact met je op te nemen wanneer je eindelijk een beetje over hen heen bent.
Zodra ze krijgen waar ze op hadden gehoopt, vertrekken ze en zul je een hele poos waarschijnlijk niets van hen vernemen.
Tenminste, niet totdat ze je weer voor iets anders nodig hebben.
Als dat het geval is, dan komen ze met hangende pootjes terug.
38. Ze gebruiken jouw middelen maar zijn zelf een vrek.
Geld, onderdak, seks, sociale netwerken – ze willen toegang tot alles wat jij bezit.
Maar als het op hun eigen middelen en connecties aankomt, zijn ze vaak veel terughoudender.
39. Ze houden erkenning en waardering achter.
Je kunt je in allerlei bochten wringen om aan al hun eisen te voldoen en je nog steeds niet gewaardeerd voelen.
Ze waarderen niet wat je voor hen doet, maar ze houden je dichtbij om te profiteren van alles wat je hen schenkt.
40. Ze zijn narcistisch in hun manier van praten, ze praten continu over zichzelf en vragen vrijwel nooit hoe het met je gaat.
Wanneer je er eindelijk tussenkomt, zijn ze ineens kil en houden ze zich stil. Of ze sturen het gesprek weer terug naar zichzelf.
41. Ze roddelen over anderen en doen aan relationele agressie.
Ze genieten ervan om mensen tegen elkaar op te zetten.
Ze houden ervan om geruchten te verspreiden.
Ze bloeien op als mensen worden buitengesloten en dan vooral de mensen die een dreiging vormen voor hun macht of op wie ze jaloers zijn.
Ze elimineren je goede naam zowel in het openbaar als privé (de laatste manier verzekert hen ervan dat je het niet doorhebt).
Ze willen het gevoel hebben dat zij de macht hebben over het imago van anderen, zodat zij degenen zijn die winnen.
42. Ze regelen bondgenoten of jaknikkers om hun gedrag door de vingers te gezien en om wat louche dingen voor hen te doen.
Ze willen niet betrapt worden – dus maken ze hun handen er niet aan vuil en laten ze hun harem hen in plaats daarvan steunen.
43. Ze verspreiden informatie over je die niet waar is en verspreiden lastercampagnes om mensen te laten twijfelen aan je geloofwaardigheid.
Als je dan je ooit uitspreekt over hun gedrag, zouden minder mensen je geloven.
44. Ze beledigen je stiekem en openlijk.
Waaronder harde opmerkingen die als “grapjes” vermomd zijn, complimenten die omgedraaid worden en nutteloze vergelijkingen die je kleineren.
Slachtoffers van toxische mensen twijfelen vaak aan zichzelf en ze overpeinzen vaak deze beledigingen, en dit is natuurlijk niet vreemd.
Deze beledigingen raken verworteld in je geest en leiden tot zelfsabotage.
45. Ze houden genegenheid achter – zonder enige reden.
De meeste mensen zijn een poosje niet attent vanwege een of ander conflict. Toxische mensen doen het om macht uit te oefenen over je emoties.
46. Ze gebruiken seks om je te vernederen, je eerder te objectiveren dan om een band met je op te bouwen.
Seks draait in hun ogen om macht, weer een instrument om hun grandioze fantasieën te bevredigen.
47. Ze doen aan stonewalling en kappen gesprekken af voordat die überhaupt begonnen waren.
Op die manier heb je nooit iets te zeggen binnen de relatie. Je verlangens of basisbehoeften zijn helemaal nooit aan de orde.
48. Ze idealiseren je, ze plaatsen je op een voetstuk, om daarna dezelfde eigenschappen waar ze ooit vol lof over spraken te kleineren.
Je van dat voetstuk trappen is bedoeld om je hard te laten zwoegen om weer op dat voetstuk terecht te komen.
Ondertussen zitten zij rustig achterover en genieten ze van de show waarin jij smacht om hun goedkeuring.