Love bombing is een fenomeen waarbij iemand je ‘bombardeert’ met extreme aandacht en genegenheid. In het begin van een romantische relatie kunnen die dingen natuurlijk fijn en leuk zijn. Maar op den duur kan het gaslighting en misbruik tot gevolg hebben. Love bombing is een manipulatieve techniek om de controle te houden over een ander.
Misschien heb je het wel eens meegemaakt: je hebt net iemand leren kennen, en die persoon geeft je overdreven veel complimentjes en cadeautjes. Hij laat je weten dat hij ervan overtuigd is dat jullie echte soulmates zijn, en voor altijd bij elkaar zullen blijven. Ook al vind je het een beetje teveel van het goede, val je toch voor hem. Deze man is namelijk erg zelfverzekerd en charmant.
Hoe werkt love bombing precies, en waarom gebeurt het? Hoe weet je of je ‘gelovebombed’ wordt en wat kun je doen als je te maken hebt met een love bomber?
Wat is love bombing?
Love bombing is geen nieuwe term; het werd in de jaren zeventig voor het eerst gebruikt.
Met dit begrip wordt overdreven, ‘liefdevol’ gedrag bedoeld, dat gebruikt wordt als manipulatietechniek. Gedrag dat onder love bombing valt, is bijvoorbeeld het geven van overdreven veel complimentjes en cadeaus, maar ook het maken van valse beloftes. Hiermee wil de ‘love bomber’ de controle krijgen over zijn of haar partner.
Het slachtoffer zal het manipulatieve gedrag niet meteen opmerken, en het opvatten als attente en onschuldige acties. Helaas moeten we je vertellen dat het een enorme ‘red flag’ is en dat het gedrag is dat we vaak zien bij narcisten.
Love bombing: het voelt goed.. maar ook niet helemaal
Je denkt misschien dat het allemaal geweldig is, en je kunt hem niet meer uit je hoofd zetten. Maar jullie kennen elkaar pas net.. ‘Is dit dan wel echte liefde?’, moet je je afvragen. Alles gaat wel heel snel.
Op het moment dat je een keer zonder hem iets wil gaan doen, voelt hij zich meteen aan de kant gezet. Hij zal je ook om een verklaring vragen, waarom je plezier kunt hebben zonder hem. Volgens hem is het namelijk niet meer dan normaal om 24/7 bij elkaar te zijn. Je gaat je schuldig voelen, en daarom zeg je dat etentje met een vriendin maar af. Hij geeft je een benauwd gevoel, maar tegelijkertijd doet het iets met je. Je bedenkt je dat liefde gaat om geven en nemen. Toch?
Narcist en psychopaat
Dat klopt, maar daar lijkt hier geen sprake van te zijn. In een relatie zul je zeker compromissen moeten sluiten, maar bij love bombing is er geen gezonde balans. Je relatie lijkt op het ene moment perfect, terwijl het daarna ineens onbehaagelijk wordt. Het is een vorm van manipulatie en we zien het gedrag voornamelijk terug bij narcisten en psychopaten.
De resultaten van een studie uit 2020 van Day, Townsend en Grenyer laten zien dat narcisten moeilijkheden ondervinden in het onderhouden van hechte relaties. Volgens die studie heeft narcisme ook op meerdere manieren invloed op partners: de instabiliteit, onzekerheid en woede van de narcist, maar ook de grootheidswaanzin. Kan een narcist eigenlijk wel van iemand houden? Je leest het hier (link naar artikel).
Wat is normaal en wat niet?
Het lijkt nu bijna makkelijk om een love bomber te herkennen en het contact met hem te verbreken. Maar zo simpel ligt het niet. In het begin van bijna iedere relatie is alles rooskleurig. Je ervaart bepaalde emoties, je voelt vlinders in je buik en jullie doen elkaar mooie beloftes. Maar dat wil niet meteen zeggen dat je te maken hebt met een love bomber. Bij ‘echte’ verliefdheid kun je je soms ook overweldigd voelen. Dat is heel normaal.
Waar je wel even op moet letten, is hoe snel alles met die nieuwe persoon gaat. Als hij na enkele dagen al beweert dat hij zielsveel van je houdt, een extra sleutel van zijn appartement voor je laat maken of met trouwplannen komt, dan is er iets mis. Zo’n persoon probeert jou te manipuleren en je (indirect) te dwingen om het ‘niet rustig aan’ te doen. Jullie zijn immers ‘soulmates’.
Maar waarom doet iemand aan love bombing?
Love bombing is dus een manipulatieve techniek. Love bombers doen er alles aan om jou in de val te lokken en jou emotioneel aan zich te hechten. Als partner voelt het alsof je daadwerkelijk een band hebt met die persoon. Je kijkt tegen hem op. Maar wat deze love bombers echt doen, is een spelletje met je spelen. Steeds wanneer jij laat merken dat je je terug wil trekken, zal de persoon weer een ‘liefdesbom’ laten vallen.
Maar ook mensen zonder narcistische trekjes kunnen love bombers zijn. Dit zijn bijvoorbeeld mensen die zich eenzaam voelen en aandacht nodig hebben. Het is tegenwoordig zo makkelijk om iemand te overladen met complimentjes. Bijvoorbeeld via Instagram, Facebook, of andere kanalen. Er zijn mensen die het een fijn gevoel geeft, waardoor ze erop gaan reageren. Aandacht krijgen voelt goed. En omdat je oneindige toegang hebt tot het internet, kan aan die behoefte steeds weer worden voldaan.
En waarom gaan we er zo in mee?
Sommige zullen misschien denken: Waarom zou je je zo gevleid voelen, als iemand je bombardeert met liefde? Daar word je toch alleen maar nerveus van? Maar er schijnen toch redenen te zijn om te vallen voor iemand die jou uiteindelijk zal manipuleren. Mensen vinden narcisten ‘sexy’, omdat ze zo zeker zijn van zichzelf, ambitie lijken te hebben en gewoon erg charmant zijn.
Daarnaast komt het vaak voor dat iemand in een schadelijke relatie terechtkomt als hij of zij kampt met bepaalde trauma’s. Een ongezonde relatie voelt veilig en vertrouwd, omdat de persoon gewend is om zulk soort relaties te hebben.
Waarom kan love bombing gevaarlijk worden?
Zoals we eerder hebben kunnen lezen, vindt dit fenomeen vaak plaats aan het begin van een nieuwe relatie. Je nieuwe lover lijkt bijzonder attent en charmant. Maar als jullie relatie te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat het waarschijnlijk ook.
Het fenomeen komt overigens ook voor bij stellen nadat ze een flinke ruzie hebben gehad of na het beëindigen van een relatie. Soms verdienen mensen een tweede kans. Echter, als je partner jou kleineert, je vervolgens smeekt om vergeving en overdreven hard zijn best doet om zijn spijt te betuigen, dan moet je toch echt op je hoede zijn.
Denk ook aan huiselijk geweld, waarbij de mishandelaar zijn partner mishandelt en vervolgens er alles aan doet om de relatie in stand te houden. Deze cyclus zal zich herhalen, want de misbruiker krijgt controle over de situatie en zijn partner. Dit kan voor de partner een heel gevaarlijke situatie worden.
De fases van love bombing
Het fenomeen vindt vaak plaats in twee stadia. Hieronder lees je welke dat zijn.
Idealisering
Love bombers overspoelen je met dopamine: het chemische stofje dat in je hersenen wordt vrijgelaten en ervoor zorgt dat je je gelukkig voelt. Als een nieuwe potentiële liefde ons aandacht geeft en constant lieve berichtjes stuurt, dan voelt dat gewoon prettig. Maar waar love bombers om bekend staan, is dat ze je binnen no-time op een voetstuk plaatsen. Er is sprake van idealisering. Het gaat allemaal veel te snel.
Devaluatie
Maar al gauw zit je in de devaluatie fase. In deze fase is je partner het ene moment lief en zorgzaam, en het andere moment gemeen en gewelddadig. In het openbaar doen ze zich voor als de perfecte partner, maar in privésituaties kunnen ze wreed zijn. Love bombers zijn onwijs goed in het vinden van kwetsbare partners. Mensen die bijvoorbeeld net een relatie achter de rug hebben of gewoon niet zo zeker zijn van zichzelf.
In een onderzoek uit 2017 door Strutzenberg, Wiersma-Mosley, Jozkowski en Becnel, werd love bombing gedrag bestudeerd bij een groep van 484 universiteit studenten. De onderzoekers vonden een correlatie tussen love bombing en narcisme, een onzekere hechtingsstijl en een laag gevoel van eigenwaarde. Volgens de onderzoekers vertonen millennials meer narcistische trekjes in vergelijking met vorige generaties.
Vraag jezelf eens af..
Nu denk je vast: hoe weet ik nu zeker of ik te maken heb met een love bomber? Om daar achter te komen, is het handig om jezelf een aantal vragen te stellen. Als de situatie een negatieve invloed heeft op je geestelijk welzijn, dan is dat in ieder geval geen goed teken.
- Voel jij je op je gemak bij deze persoon, of krijg je juist een nerveus gevoel?
- Wil deze persoon alles van je weten? Over je familie, je loopbaan en je hobby’s?
- Wil de persoon constant weten waar je uithangt en wordt hij of zij kwaad als je niet snel genoeg wat van je laat horen?
- Is deze persoon niet empatisch, probeert hij geen medeleven te tonen en laat hij constant weten hoe geweldig hij wel niet is (narcistisch)?
- Complimenteert en bekritiseert deze persoon jou tegelijkertijd, ‘voor je eigen bestwil’?
Love bombing: andere ‘rode vlaggen’
Ga ook even na of onderstaande situaties je niet onbekend zijn:
Overdreven veel complimenten geven
Love bombers geven dramatisch veel complimentjes en vertellen je precies wat je wil horen. Voelen die complimentjes soms niet erg oprecht? Dan moet je inderdaad uitkijken. Het gebeurt vaak dat ze je flink complimenteren voordat ze je om een gunst vragen. Of ze complimenteren jou omdat ze graag complimenten terug willen krijgen. Dat doen ze bijvoorbeeld door te zeggen: ‘jij bent veel knapper dan ik’. De complimenten kunnen je soms een schuldgevoel geven. Let daarom op de timing van zijn complimenten en probeer te begrijpen of het compliment oprecht was, of dat het gebruikt werd om iets voor elkaar te krijgen.
Constant cadeautjes
Cadeautjes ontvangen van je geliefde is leuk. Maar als iemand je keer op keer cadeautjes geeft, terwijl jullie elkaar nog niet eens goed kennen, is het een ander verhaal. Door je allerlei mooie geschenken te geven, wil een love bomber je aan zich binden. Ze overspoelen je met cadeaus, en zullen je er aan blijven herinneren hoeveel ze voor je hebben gedaan. En dan vooral als ze merken dat je begint te twijfelen aan de relatie of er een meningsverschil is. Dan zegt hij maar al te graag dat jij ondankbaar bent.
Geen dingen doen zonder hem
Je moet ze constant op de hoogte houden van wat je doet en waar je bent. Als je dat niet doet, kunnen ze wreed worden. Je moet je steeds maar weer aan hem aanpassen, of plannen voor hem afzeggen. Als iemand jou zonder geldige reden er van weerhoudt om ook je eigen leven te hebben, dan is dat een slecht teken. Zo kan de love bomber het er niet mee eens zijn als jij met je vriendinnen iets wil gaan drinken, zonder hem. Als dit gebeurt, dien je hem met dit gedrag te confronteren. Vraag waarom hij zich zo gedraagt, en laat weten hoe jij je hierbij voelt. Want je weet maar nooit: misschien heeft hij echt een goede reden om zich zo te gedragen. Als hij weigert uitleg te geven of simpelweg jouw behoeften negeert, dan is er sprake van manipulatie.
Geen respect voor jouw behoeften
Omdat ze zo bezig zijn met zichzelf en hun eigen behoeften, zullen narcisten zich niets aantrekken van jouw agenda en verantwoordelijkheden.
Ook zullen ze jouw tempo niet respecteren. Als jij een relatie rustig wil opbouwen, zoals het hoort, dan dient de ander daar respect voor te hebben. Iemand die daadwerkelijk om je geeft, zal jouw die tijd en ruimte geven. Maar negeert de persoon jouw behoeften, dan zit het niet goed.
Daarnaast laat de love bomber in het openbaar en op zijn social media anderen graag zien hoe ‘perfect’ jullie relatie is en hoe groot zijn liefde voor jou is.
Toekomstplannen
Het steeds weer over jullie toekomst samen hebben; ook hier moet je mee opletten. Praten over de toekomst is normaal en hoort bij een relatie. Het is een teken dat jullie serieuze plannen hebben samen. Echter is er een onderscheid tussen iemand die daadwerkelijk een toekomst met jou wil opbouwen en iemand die dingen zegt om je te manipuleren.
Indien je deze voorbeelden herkent, dan is de kans groot dat je te maken hebt met een grote manipulator. Het is normaal en gezond dat mensen elkaar in relaties complimentjes of cadeautjes geven. Je wil elkaar immers gelukkig maken. Het is daarom niet altijd even makkelijk om love bombing te onderscheiden van gezond liefdevol gedrag. Maar de intenties van love bombers zijn anders, en zijn niet gebaseerd op echte liefde.
Angstgevoelens
Het kan gebeuren dat je ineens bang wordt dat je partner je slecht gaat behandelen. Je krijgt een onbehaaglijk gevoel. Omdat narcisten onzekere wezens zijn, zullen ze het erg verwarrend voor je maken. Ze geven jou graag de schuld van dingen die niet goed lopen en kunnen het inderdaad laten lijken alsof het jouw schuld is. Je begint te twijfelen aan jezelf, terwijl de narcist steeds meer controle over je krijgt. Er is sprake van emotioneel misbruik, en dat kan leiden tot angstgevoelens en depressie.
Narcisten zullen je bovendien isoleren van de mensen die je liefhebt, zodat je alleen nog maar op hen steunt.
Kan love bombing ooit iets positiefs zijn?
Heel soms kan love bombing ook een positieve ervaring zijn. Iemand die ontzettend blij is de juiste persoon te hebben gevonden, wil misschien die ene persoon gewoon graag verwennen. Maar dit gebeurt meestal nadat het stel al een tijdje bij elkaar is. In ieder geval niet meteen in de eerste weken van de relatie. Wanneer het oprecht is, voel je dat. Het is heel anders dan de manipulatieve trucjes van een love bomber.
Soms is het ook een kwestie van cultuur en familie gewoonten. Het kan voor sommige culturen en families nu eenmaal normaal zijn om (relatief veel) cadeaus en complimenten te geven om zo je liefde voor iemand te tonen.
Wat als jij degene bent die een ander te veel genegenheid geeft?
Het kan voorkomen dat jij de love bomber bent in de relatie, zonder je daar bewust van te zijn. Als jij je wanhopig voelt en daarom iemand overmatig veel aandacht en cadeaus geeft, dan is het belangrijk om jezelf een aantal vragen te stellen:
- Doe je dit omdat je bang bent dat de relatie uit gaat?
- Is dit een manier om te compenseren voor het slechte gedrag van een ex-partner?
- Ben je bang dat je partner je verlaat?
- Heb je angst om in de steek gelaten te worden?
- Wil je graag dat de ander je ziet als een held?
Ga na waarom je je op deze manier gedraagt. Als je eenmaal begrijpt waarom, dien je te bedenken wat je er precies mee wil bereiken, en hoe dat jouw partner kan beïnvloeden.
Als je gedrag onschuldig blijkt te zijn, waarbij het dus nooit je bedoeling is geweest om je partner te controleren of manipuleren, zou het kunnen liggen aan een onzekere hechtingsstijl. In dit geval lijkt het verstandig om contact op te nemen met een therapeut.
Als het gedrag voortkomt uit angst voor afwijzing of aanhankelijkheid, valt ook dat niet onder love bombing als manipulatietechniek. Maar die angst om verlaten te worden of afgewezen te worden, kan voor problemen (blijven) zorgen en daarom is het ook hier verstandig om psychologische hulp te zoeken.
Hoe ziet een gezonde relatie eruit?
Als er wederzijds vertrouwen, respect en aandacht is, kunnen we al redelijk snel praten van een gezonde relatie. Stellen kunnen zich in dit geval kwetsbaar opstellen en voor elkaar zorgen. Maar mensen die narcistische trekjes hebben, hebben een gebrek aan empathie. Ze zijn alleen maar met zichzelf en hun eigen behoeften bezig. Ze willen altijd maar door anderen bewonderd worden.
In een gezonde, liefdevolle relatie is het normaal om gesprekken te voeren over emoties en opinies, maar ook om te vragen om ruimte en tijd, en om je partner te vertellen over je angsten en zorgen. De bedoeling is om elkaar te steunen en eventueel samen tot oplossingen te komen.
Wat te doen als jij ‘gelovebombed’ wordt?
Het is belangrijk om te proberen een gesprek met je partner aan te gaan en hem te vertellen wat je voelt. Hiervoor kies je idealiter een rustig moment uit. Als je het idee krijgt dat jouw partner het hier niet over wil hebben, is het verstandig om met iemand anders te praten. Dit kan iemand zijn die je vertrouwt, maar nog beter is om een professional in te schakelen. Wellicht is het een idee om samen therapie te volgen. Ten minste.. Als je partner daarvoor open staat.
Ook moet je je beseffen dat je niet alleen bent. Als jij je het slachtoffer bent geweest van een love bomber en het je gelukt is om de relatie te verbreken, is het belangrijk om steun bij vrienden en familie te zoeken. Het is nooit te vroeg en ook nooit te laat om hulp te krijgen van een professional. Daarnaast is het belangrijk om lief te zijn voor jezelf en jezelf ook te vergeven.
Om een volgende episode met een love bomber te voorkomen, is het belangrijk om van jezelf te houden zoals je bent, je eigenwaarde te kennen, maar ook een beetje op je hoede te blijven. Tips nodig om je zelfvertrouwen weer op te bouwen? Lees hier (link naar artikel) dan verder.
Love bombing: Conclusie
Onthoud dat echt niet alle vrouwen die te maken krijgen met een love bomber kwetsbaar of zielig zijn. Integendeel: vrouwen die verliefd worden op narcisten zijn vaak ambitieus en bereiken veel in hun leven. Het probleem is dat ze te empathisch zijn. Ze proberen ‘goede redenen’ te vinden voor het gedrag van hun partner. Vervolgens spelen narcisten hier op in, en dan kom je al snel in een vicieuze cirkel terecht. Op een gegeven moment zie je in wat er speelt, en voel je je stom en gebruikt. Al die complimentjes en beloftes waren niet echt.
Love bombing gebeurt overigens niet alleen in liefdesrelaties. Ook in vriendschappen of andere relaties kan het voorkomen. Maar als jij te maken hebt met een love bomber als partner, en er sprake is van misbruik, wacht dan niet met het zoeken van hulp.
