Krijgen we niet allemaal een beetje benauwd als we voor belangrijke keuzes komen te staan?
Wanneer is de angst zo groot dat er sprake is van bindingsangst?
Anja en Simon hadden al jarenlang een relatie en het onderwerp ‘trouwen’ was al diversHe keren besproken, maar toch had Simon haar nog niet ten huwelijk gevraagd.
Familie en vrienden van Anja vroegen haar regelmatig wanneer ze van plan waren te gaan trouwen, omdat ze vaak had gezegd dat ze graag een gezin wilde en ze wist zeker dat Simon de persoon was met wie ze oud wilde worden.
Alles leek goed tussen hen te gaan.
De vrienden en familie van Anja en Simon vonden allemaal dat ze zo’n leuk stel waren en goed bij elkaar pasten.
Iedereen was daarom ook stomverbaasd toen Anja het huwelijksaanzoek van Simon afwees.
De avond na het huwelijksaanzoek belde Anja haar moeder. Door de tranen heen zei Anja tegen haar moeder: “Ik ben er nog niet klaar voor.
Ik hou van Simon en ik wil heel graag met hem trouwen, maar toen hij mij vroeg om zijn vrouw te worden, verstijfde ik.
Ik kon geen ja zeggen, het hele idee van getrouwd zijn, voelde ineens als verstikkend.”
Klinkt dit verhaal je bekend?
Misschien heb je nog nooit een huwelijksaanzoek afgewezen, maar is het je ooit overkomen dat je werd overspoeld door angst toen je een grote beslissing moest nemen?
Het nemen van beslissingen kan moeilijk zijn. Immers, in onzekerheid blijven hangen, kan zoveel comfortabeler aanvoelen dan een keuze te moeten maken, wetende dat er geen weg meer terug is.
Bij het woord bindingsangst denken we vaak aan romantische relaties, maar wist je dat bindingsangst zich ook op andere gebieden in je leven kan openbaren?
Bindingsangst kan ervoor zorgen dat je je niet op een carrièrepad kunt richten, je niet de beslissing kunt nemen om naar een andere stad te verhuizen of dat je moeite hebt met het kiezen van een studierichting bijvoorbeeld.
Elke beslissing die ogenschijnlijk je toekomst lijkt te beperken, kan ontmoedigend en beangstigend zijn.
Omdat het te moeilijk is met die overweldigende angst om te gaan, vermijd je dus uiteindelijk deze beslissingen of stel je ze zo lang mogelijk uit als last hebt van bindingsangst.
Wat veroorzaakt bindingsangst? Hoe kun je het overwinnen en hoe weet je of je angsten gerechtvaardigd zijn?
Zodra je je realiseert dat bindingsangst je leven beïnvloedt, wil je er waarschijnlijk alles aan doen om het te overwinnen.
Of misschien is het je partner wel, die bindingsangst heeft en voel je je gekwetst dat je op een bepaalde manier op afstand wordt houden.
Wat is bindingsangst?
“Bindingsangst duidt het gevoel of gedrag aan dat iemands vrijheid verdwijnt zodra een relatie wordt aangegaan.
Iemand met bindingsangst heeft daardoor meestal problemen met intimiteit. Mensen met bindingsangst zijn huiverig voor samenwonen, huwelijk en relaties”.
Hoe weet je nu of je gewoon een klein beetje angstig bent in je relatie of dat er sprake is van een disfunctionele angst die grote schade kan aanrichten?
Zijn de meeste mensen niet een beetje angstig om zich te binden?
Wanneer wordt er een grens overschreden, dat je je realiseert dat je misschien hulp nodig hebt om deze angst te overwinnen?
Als je dit artikel leest, is het mogelijk dat je je realiseert dat een bepaalde vorm van angst voor het aangaan van een relatie of angst om je te binden problemen in je relatie veroorzaakt.
Het kan om jou gaan of het kan je partner zijn die bindingsangst heeft.
De termen bindingsangst, bindingsfobie of relatieangst worden vaak door elkaar gebruikt, maar ze geven allemaal aan dat iemand een gevoel van extreme angst heeft in een relatie wat verhindert dat de relatie op natuurlijke wijze vooruitgaat.
Laten we eens goed naar het woord ‘bindingsangst’ kijken. Het woord ‘binding’ of ‘verbintenis’ staat voor opdracht of verplichting, die de vrijheid van handelen beperkt’.
Met andere woorden, het aangaan van een verbintenis beperkt je vrijheid. Kan het zijn dat dit de kern van jouw angst of die van je partner is?
Immers, als er opties worden opengehouden, voel je je nog steeds vrij. Maar er is een probleem met dit soort vrijheid.
Als we altijd onze opties open houden, kunnen we ook nooit de vruchten plukken van de goede dingen, die voortvloeien uit een verbintenis, zoals een bevredigend huwelijk of een lonende carrière.
Als je jezelf hierin herkent, geef de moed dan niet op – je kunt bindingsangst overwinnen.
Het hoeft je er niet van te weerhouden de relatie of het leven te hebben waar je naar verlangt.
De oorzaken van bindingsangst
De oorzaken van bindingsangst zijn heel divers, maar de meeste mensen die hier last van hebben, hebben te maken gehad met slechte romantische relaties, hetzij uit de eerste hand, hetzij door observatie van anderen (zoals de bittere relatie van hun ouders of scheiding tijdens het opgroeien).
Hieronder leesje meer mogelijke oorzaken van bindingsangst:
- Angst om niet in de “juiste” relatie te zijn
- Angst dat de relatie wordt beëindigd zonder voorafgaande kennisgeving, angst dat iemand je onverwachts pijn doet, enz.
- Angst hebben of hebben gehad voor een ongezonde relatie (verlating, ontrouw, misbruik, enz.)
- Vertrouwenskwesties uit het verleden
- Ervaring met trauma of misbruik in de kindertijd
- Onvervulde kinderbehoeften of hechtingsproblemen
- Moeilijke gezinsdynamiek of disfunctionele omgeving tijdens het opgroeien
Als je als kind een onzekere hechting met je ouders of verzorgers hebt ervaren, kan het moeilijk zijn om een gezonde hechting te hebben in volwassen relaties.
Je kunt bang zijn om mensen te vertrouwen en een langdurige verbintenis aan te gaan.
Of misschien heb je een onzekere volwassen relatie ervaren, wat ertoe heeft geleid dat je bang bent om je aan iemand anders te binden.
Veel ervaringen uit het verleden kunnen een trigger zijn voor bindingsangst, waardoor je kunt worstelen met aanhoudende angst.
En nogmaals, dit kan ook je partner betreffen.
Symptomen van bindingsangst
Hoe herken je bindingsangst? Soms ligt het er duimendik bovenop en is het eenvoudig te herkennen, maar niet altijd.
Als je vaak kortstondige relaties hebt, kan dit betekenen dat je gewoon vaak pech hebt, maar het kan ook betekenen dat er iets anders aan de hand is.
Hier zijn enkele gedragingen die jij of je partner kunnen vertonen als een van jullie bindingsangst heeft:
Gedrag dat op bindingsangst kan wijzen bij jezelf
- Serieuze relaties beangstigen je
Als je serieuze relaties vermijdt en alleen af en toe wilt daten, hoeft dat nog niet te betekenen dat je bindingsangst hebt.
Hiervoor kunnen verschillende redenen zijn.
Maar als je consequent de behoefte voelt om er een punt achter te zetten wanneer een relatie ietsjes dieper gaat, ook al vind je de persoon met wie je aan het daten bent leuk, heb je misschien te maken met een paar onopgeloste angsten.
- Je bent niet bezig met het plannen van de relatie
De meeste mensen die aan het daten zijn, hebben zullen op een gegeven moment gaan nadenken over de vraag of ze een langdurige relatie zouden kunnen hebben met deze persoon.
De relatie wordt dan ook beëindigd als er geen mogelijke toekomst wordt gezien en ieder gaat zijn eigen weg.
Maar er zijn ook mensen, die helemaal nooit aan de toekomst denken en dat ook helemaal niet willen.
Het is heerlijk om met je partner te genieten van het nu.
Daar is ook helemaal niets mis mee, maar als je echt niet wilt nadenken over wat een mogelijke volgende stap zou kunnen zijn, kan dit wijzen op een vorm van bindingsangst en zeker als dit een zich steeds herhalend patroon is in je relaties.
- Je twijfelt veel over je relatie
Stel dat je een fijne relatie hebt, alles verloopt op rolletjes, julle zijn graag samen en je voelt een verbondingheid en gehechtheid en toch blijf je twijfelen.
Je vraagt je constant af of hij wel echt van je houdt of je wel klaar bent voor een langdurige relatie, wat de mogelijke vogende stap zou kunnen zijn, etc.
Iedereen stelt zich van tijd tot tijd dit soort vragen.
Het is vrij normaal en dit hoort erbij als je echt om iemand geeft en deze persoon niet kwijt wilt raken.
Als je echter contstant aan de relatie twijfelt en op een dusdanige manier dat dit leidt tot verstoring van de relatie, kan dit een teken zijn van bindingsangst.
- Je vindt het moeilijk om plannen te maken
Ben jij die persoon die constant plannen uitstelt?
Laat je je partner vaak in het ongewisse als deze plannen probeert te maken en geef je vage antwoorden als: “Misschien! Ik kom erop terug” of “Even kijken hoe de komende dagen verlopen”?
Raak je heel erg gestresst over reeds gemaakte plannen, zodat je ze punt bij paaltje zelfs afzegt?
Het kan natuurlijk gebeuren dat je geen plannen wilt maken, omdat je de persoon met wie aan het daten bent, toch niet zo leuk blijkt te zijn als je in eerste instantie dacht.
Maar als je dat wel zo is en je zijn gezelschap prettig vindt en je nog steeds angstig bent, kan dit op een probleem duiden.
- Je voelt je geen emotionele band met je partner
Als je je veilig voelt bij je partner en wilt dat de relatie voortduurt, is de kans groter dat je er alles aan doet om de relatie te laten slagen.
Dit laat zien dat je ervoor gaat, waardoor angstige gevoelens over de toekomst van de relatie kunnen afnemen.
En als je partner ook geïnteresseerd is in een langdurige relatie zal dit ook helpen natuurlijk.
Als je geen emotionele band voelt met de persoon met wie je aan het daten bent, kan het ook gewoon zijn dat hij niet de beste match voor je is.
Als je echter nooit een emotionele binding hebt gevoeld met een partner en je toch echt graag een relatie wilt, kan dit wijzen op bindingsangst, wat je ervan weerhoudt om een relatie te doen slagen.
- Als je partner laat zien dat hij in de relatie wil investeren, voelt dit benauwend en ongemakkelijk voor je
Deze gevoelens kunnen zomaar uit de lucht komen vallen en je vindt er geen verklaring voor.
Je kunt je intens gelukkig voelen als je partner ineens zegt dat hij van je houdt.
En als je dat hebt laten bezinken, kun je je opeens angstig gaan voelen over wat dit nu betekent. Wat nu? Wat gebeurt er hierna?
Door deze gevoelens kun je zelfs een einde aan de relatie maken en misschien is dit helemaal niet wat je wilt.
Gedrag dat op bindingsangst kan wijzen bij je partner
Als jij er klaar voor bent om met je partner in het diep te springen, maar hij blijft aangeven dat hij het daten alleen wel best vindt, kun je je af gaan vragen of jullie wel een goede match zijn en hetzelfde willen in het leven.
Als je je zorgen maakt of je partner wel serieuze bedoelingen heeft, is een open, eerlijk gesprek een goede eerste stap.
Hier zijn enkele gedragingen die kunnen duiden op bindingsangst bij je partner:
- Hij lijkt niet te zijn geïnteresseerd in de relatie of in jou
Dit kan zich op veel verschillende manieren uiten.
Hij kent misschien al jouw vrienden, maar hij stelt jou nooit voor aan een van die van hem.
Misschien is hij een geweldige verhalenverteller, maar hij lijkt nooit geïnteresseerd te zijn in het praten over zijn emoties of het dagelijkse leven (of het jouwe).
Misschien merk je wel een gebrek aan interesse bij hem op als het gaat over het maken van plannen op de lange termijn.
Het is niet altijd duidelijk waar deze desinteresse vandaan komt en hoe dit tot uiting komt.
Je stelt hem bijvoorbeeld een uitje of vakantievoor en hij verzint smoesjes als er een datum geprikt moet worden.
Het kan natuurlijk ook zijn dat je hij wel degelijk tijd met je wil doorbrengen, maar de gedachte om zich te moeten vastleggen benauwend vindt.
- Hij praat niet graag over de toekomst van de relatie
Als je al een paar maanden met iemand aan het daten bent, zou je kunnen gaan nadenken over de toekomst.
Je past tenslotte goed bij elkaar, jullie genieten van elkaars gezelschap – dus waarom zou het niet serieuzer kunnen worden?
Als hij bindingsangst heeft, zal hij het heel moeilijk vinden om hier een gesprek met jou over aan te gaan.
Hij zou zijn best kunnen doen om het gesprek te vermijden, vragen te ontwijken of vage antwoorden geven.
Hij kan misschien iets zeggen als “We kunnen toch gewoon plezier hebben samen? Waarom zouden we de dingen moeten definiëren?”
Hij kan natuurlijk ook gewoon zeggen dat hij niets serieus wil en gewoon met je wil blijven daten.
Als je op zoek bent naar iets serieus geven dit soort reacties vaak aan dat de persoon met wie je samen bent, je waarschijnlijk misschien niet kan bieden wat je zoekt en nodig hebt.
- Hij vindt het moeilijk om zich open te stellen of diepe gedachten te delen
Emotionele betrokkenheid en je kwetsbaar opstellen, helpt mensen doorgaans dichterbij bij elkaar te komen.
Als een relatie goed is, zullen twee partners met de tijd steeds dichter bij elkaar komen doordat ze elkaar steeds beter leren kennen.
Jullie ervaringen met vorige relaties, kindertijd, doelen en ambities, normen en waarden, emoties en gevoelens voor elkaar zullen regelmatig onderwerp van gesprek zijn.
Mensen die last hebben van bindingsangst geven zichzelf niet zo snel bloot en zelfs niet als ze al maanden een relatie met iemand hebben.
Gesprekken per partners blijven op de oppervlakte en gaan nooit echter dieper.
Als je partner het moeilijk vindt om zich kwetsbaar op te stellen, kan het zijn dat hij gewoon meer tijd nodig heeft.
Het kan ook een teken van bindingsangst zijn.
- Als hij het over de toekomst heeft en jij geen onderdeel van zijn plannen uitmaakt
Toezeggingen doen op bepaalde gebieden van het leven is een probleem voor mensen met bindingsangst.
Het idee dat ze vastzitten aan een bepaalde toekomst of uitkomst kan verstikkend of ongemakkelijk voor hen zijn, maar dat hoeft niet altijd het geval te zijn.
Iedereen zal het met je eens zijn als je zegt dat je je gekwetst voelt als je partner een toekomstbeeld schetst waar jij niet in voor lijkt te komen en zeker als jij de relatie serieus neemt.
Het kan zijn dat hij je niet uitnodigt voor bepaalde uitstapjes en vakanties, die hij met zijn vrienden blijft plannen.
Of misschien praat hij enthousiast en gedetailleerd over dat 1-persoons droomstudio-appartement waar het liefst overmorgen nog zou willen intrekken.
Het kan zijn dat hij misschien nog echt niet veel over een langdurige relatie heeft nagedacht, maar deze signalen kunnen er ook op wijzen dat hij er nog helemaal niet klaar voor is om zich te binden.
- Je krijgt dagenlang geen reactie op je berichten, telefoontjes of sms’jes
Het is vanzelfsprekend dat je een bepaald patroon begint te herkennen in de reacties van je partner als je al een tijdje met hem aan het daten bent.
Hij kan bijvoorbeeld standaard na 20.00 uur niets meer van zich laten horen, omdat hij zich na een lange dag voor het slapengaan wil ontspannen.
Of hij reageert nooit als hij op zijn werk is.
Het is vrij normaal dat je partner vrij snel op je berichtjes antwoordt, tenzij je weet dat hij om de een of andere voor jouw bekende reden niet bereikbaar is.
Als je consequent geen reacties krijgt, vooral niet wanneer je plannen probeert te maken, of als je halve antwoorden krijgt op je vragen, is het misschien een goed idee om dit met hem te bespreken.
Het kan natuurlijk zijn dat hij gewoon niet van sms’en of chatten houdt, maar dit soort gedrag kan ook op bindingsangst wijzen.
Bindingsangst of narcisme?
Als je een romantische relatie hebt met een narcist is deze meestal niet geïnteresseerd in het aangaan van een verantwoordelijke, serieuze relatie (zelfs niet in het huwelijk).
De narcist is meestal alleen in zichzelf geïnteresseerd, terwijl hij de partner gebruikt voor zijn eigen egoïstische bevrediging, of het nu lichamelijk, emotioneel, sociaal of financieel is.
Als de narcist eenmaal voldaan is of een aantrekkelijker vooruitzicht vindt, zullen ze waarschijnlijk afstand nemen, emotioneel, zo niet fysiek.
Het slachtoffer blijft vaak achter, zichzelf afvragend wat hun rol is geweest in de relatie en waarom ze zijn verwaarloosd en mishandeld en raapt de emotionele scherven bij elkaar.
Hier zijn een paar vragen die je je zou moeten stellen als je denkt dat je je in een narcistische relatie bevindt:
- Word ik met oprecht respect behandeld?
- Zijn de verwachtingen en eisen van mijn partner redelijk?
- Is het geven in deze relatie eenrichtingsverkeer of gaat het twee kanten op?
- Heeft mijn partner de neiging om zichzelf te presenteren als superieur, egocentrisch?
- Reageert mijn partner slecht op redelijke feedback en kritiek, zelfs als deze met tact en constructief wordt gegeven?
- En voel ik me wel goed over mijzelf in deze relatie?
Elke relatie is anders
Elke relatie beweegt in zijn eigen tempo, en het kost sommige mensen meer tijd dan anderen om een besluit te nemen om zich te binden.
Dat is normaal. Maar chronische bindingsangst kan je ervan weerhouden vooruit te gaan, zelfs als je dat echt wilt.
Het kan een innerlijke strijd worden om je aan iemand te binden. Deze strijd kan ervoor zorgen dat je niet geniet van een bevredigende relatie.
Hoe je bindingsangst kunt overwinnen
Allereerst moet je weten dat angst niet rationeel is. Angst is een stressreactie op een waargenomen dreiging en roep een psychische reactie op en je kunt hier eigenlijk niets aan doen.
Wat je wel kunt doen, is je brein en emoties geleidelijk aanleren dat je veilig bent en dat het oké is om minder op je hoede te hoeven zijn en uiteindelijk een verbintenis voor de lange termijn aan te gaan.
Je kunt beginnen met kleine stapjes in de goede richting, zoals het maken van plannen op de korte termijn. Maak daarna plannen voor over een paar maanden en verhoog geleidelijk je capaciteit voor het aangaan van een verbintenis voor je toekomst.
Wat ook belangrijk is om je te realiseren is dat niemand perfect is en iedereen verkeerde keuzes kan maken.
Niemand van ons heeft een perfecte vooruitziende blik en onbeperkte vrijheid.
Elke keuze die we maken om het ene te doen, is altijd een keuze om het andere niet te doen.
Niemand van ons zal perfect kiezen. Onze realiteit zal altijd worden beperkt door onze eigen beslissingen.
Praat erover
Als jij of je partner worstelt met bindingsangst, wees dan niet bang om er samen over te praten.
De persoon die worstelt, kan ervoor kiezen om individuele begeleiding te krijgen voor bindingsangst, waar hij of zij kan werken aan mogelijke hechtingsproblemen, ervaringen uit de kindertijd en eerdere relaties. Partnergesprekken kunnen ook helpen deze problemen samen op te lossen.
Tot slot
Laat bindingsangst je er niet van te weerhouden om een bevredigend leven te leiden en een fijne relatie te hebben.
Zoek hulp als je er alleen niet uitkomt, zodat je de volgende stappen kunt zetten naar een gelukkig leven.
