Narcistische vrouwen en hun genadelozere nichten, de sociopaten, zijn erg makkelijk over het hoofd te zien.
Omdat narcistische vrouw dezelfde soort relationele agressie als tienermeiden laten zien, vallen ze vaak niet eens op; ze gedragen zich gewoon als de “gemene meid” en wij gaan er gewoon vanuit dat ze dit uiteindelijk wel zullen ontgroeien.
Toch toont onderzoek aan dat meisjes in de puberteit die extreem veel relationele agressie tonen ook zeer weinig empathie en zorgzaamheid jegens anderen laten zien (Centifanti, et al 2015).
Deze bewering suggereert dat gedragingen zoals roddelen, buitensluiten en relaties saboteren eigenlijk vaker voorkomen bij mensen die al narcistische en antisociale trekken hebben.
Het probleem is dat de kwaadaardige narcistische vrouw zelden het sterke gevoel dat ze overal recht op heeft, haar gebrek aan empathie en haar drang naar interpersoonlijke uitbuiting ontgroeit – ze past deze eigenschappen slechts aan aan haar omgeving.
De vrouwelijke versie van de kwaadaardige narcist, is niet slechts ijdel en zelfingenomen.
Ze is ook een slinkse pestkop die vriendinnen, liefdespartners en familieleden in haar toxische web lokt.
De narcistische vrouw (of sociopaat) is net zo gevaarlijk als haar mannelijke soortgenoot, maar toch wordt ze beschermd door ouderwetse stereotypes als de “lieve jonge meid”, de “moederlijke moeder”, de “lieve oude oma” of ze wordt gebagatelliseerd door archetypes zoals de “kattige beste vriendin”.
Niemand verwacht dat de oudere vrouw, die als zorgzaam en lief wordt gezien, wraakzuchtig, wreed en meedogenloos is.
Evenmin verwacht men dat moeders hun kinderen in de steek laten, verwaarlozen of mishandelen.
Maar wat gebeurt er als de gestoorde narcistische moeder haar volwassen kinderen tot zelfmoord aanzet, na jarenlang chronisch mishandeld te zijn als kind?
Of wanneer de kattige beste vriendin van de middelbare school de gehaaide collega in de zakenwereld wordt, die achterbakse tactieken inzet om haar collega’s te saboteren?
Of wanneer de kwaadaardige narcistische vrouw haar harem van mannelijke bewonderaars gebruikt om haar partner te terroriseren?
Narcistische vrouwen “ontgroeien” de agressie uit hun jeugd niet; akelig genoeg ontwikkelen ze als volwassenen agressief gedrag dat effectiever is, ze zetten dan hun manipulatieve strategieën in om hun egoïstische belangen te behartigen en om andere mensen uit te buiten.
Hoewel er wordt geschat dat 75% van de narcisten man is, kan het zo zijn dat deze schatting gebaseerd is op het vooroordeel dat vrouwen eerder borderline of een theatrale gedragsstoornis hebben; er kan ook verwarring zijn ontstaan omdat bepaalde stoornissen door seksegerichte socialisatie op verschillende manieren worden afgebeeld.
Echter uit de verhalen van slachtoffers blijkt dat er veel meer vrouwelijke narcisten zijn dan men denkt.
Narcistische vrouwen kunnen, zeker als ze ook antisociale trekken hebben, net zoveel psychologische trauma veroorzaken als hun mannelijke soortgenoten.
Hieronder volgen de top vijf karaktertrekken om in de gaten te houden als je denkt dat iemand een kwaadaardige narcist is en je krijgt een aantal tips om ermee om te kunnen gaan:
1. Een sadistisch genotsgevoel wanneer iemand anders pijn heeft.
Een van de minst genoemde eigenschappen van een narcistische vrouw is het genot en de vreugde die ze ervaart als ze anderen neerhaalt.
Ze geniet ervan om steken onder water te geven en kijkt vrolijk toe terwijl het ooit zelfverzekerde slachtoffer er beteuterd, gechoqueerd en beledigd uitziet.
Haar gebrek aan empathie wordt vooral duidelijk wanneer het gesprek over serieuzere emotionele zaken gaat: ze reageert oppervlakkig of roept de ander op een wrede manier op het matje om de werkelijkheid van het slachtoffer te verdraaien.
Ze heeft een meedogenloos talent om eerst te idealiseren, dan te devalueren en uiteindelijk haar slachtoffers zonder berouw aan de kant te zetten.
Ze kan geen gezonde relaties en relaties die iemand een emotioneel voldaan gevoel horen te geven opbouwen, dus geniet ze ervan om de relaties en vriendschappen van anderen te saboteren voor haar eigen amusement.
2. Een onverzadigbaar gevoel voor concurrentie, veroorzaakt door een pathologische jaloezie en de drang om in het middelpunt van de belangstelling te staan.
Relationele agressie is onder meiden vermoedelijk een meer gebruikelijke manier om te pesten, want meiden zijn gesocialiseerd om hun agressie minder fysiek te uiten dan hun mannelijke soortgenoten.
De vrouwelijke kwaadaardige narcist is precies hetzelfde; het is zelfs zo dat ze haar ergste misbruikende tactieken op haar vriendinnen botviert.
In haar vriendinnengroep, zoekt de vrouwelijke kwaadaardige narcist uit wie een dreiging is en wie haar blindelings zal volgen.
Mensen die de narcist op de een of andere manier bedreigen, of het nou met succes, uiterlijk, persoonlijkheid, middelen, status, begeerlijkheid of alles samen te maken heeft, moeten worden uitgeroeid, terwijl ze degenen die haar gehoorzamen dichtbij haar houdt totdat ze compleet uitgebuit zijn.
Degenen die een dreiging vormen worden aan het begin op een voetstuk geplaatst om in de vriendenkring de schijn op te houden, maar uiteindelijk krijgen ze een kansloze missie en worden ze per direct opzijgezet.
De bewondering die de kwaadaardige vrouwelijke narcist voor haar doelwit had, blijkt al snel een ondertoon van minachting, jaloezie en woede te zijn.
Zoals psychotherapeut Christine Louis de Canonville stelt, “Als het aankomt op jaloezie, is er niemand jaloerser dan de narcistische vrouw.”
3. Ze saboteert je vriendschappen en relaties en zodoende veroorzaakt ze chaos binnen vriendengroepen.
De vrouwelijke narcist gebruikt kan gebruik maken van haar band met haar doelwit om toegang te krijgen tot middelen of status, maar zodra de idealisatiefase voorbij is, volgen de devaluatie en het afdanken.
Ze begint dan met het verspreiden van geruchten, ze doet aan lastercampagnes en ze veroorzaakt ‘triangelvriendschappen’ door verkeerde of vernederende informatie over het slachtoffer door te spelen.
Ze stookt misschien haar vriendinnen tegen elkaar op door te beweren dat ze over elkaar roddelen, terwijl het eigenlijk zo is dat haar leugens er werkelijk voor zorgen dat er conflict ontstaat binnen de vriendengroep.
Door haar slachtoffers te onderwerpen aan subtiele en opvallende vernederingen, kan ze eindelijk haar misplaatste superioriteitsgevoel bevestigen.
Je hebt waarschijnlijk te maken met een vrouwelijke narcist of sociopaat in je vriendinnengroep als:
- Je een ongemakkelijke stilte opmerkt, stiekeme blikken ziet of een rare energie voelt wanneer je de kamer binnenkomt. De vriendin die opeens extreem vriendelijk is, blijkt degene te zijn die achter je rug over je roddelt.
- Je aan het begin van de vriendschap door je vriendin wordt geïdealiseerd, gevleid, bewonderd, opgehemeld en als pronkstuk wordt gebruikt. Je hebt misschien wel aan het begin al de meest intieme geheimen gedeeld, vanwege hun ontwapenend lieve en betrouwbare karakter. Later zul je worden buitengesloten in groepsgesprekken, tijdens sociale evenementen en je wordt niet meer uitgenodigd. Je hoort dat je meest intieme geheimen in de groep worden bespot of dat geruchten die gebaseerd zijn op de kwetsbaarheden en angsten die je toevallig aan de ene vriendin hebt toevertrouwd. Je ziet ook een beangstigende arrogantie wanneer je vriendin respectloos tegen je praat of terwijl ze afbreuk doet aan alles wat je hebt bereikt.
- Je er getuige van bent dat de narcistische vriendin regelmatig naar en neerbuigend over je andere vrienden praat, terwijl ze ondertussen vriendelijk doen en publiekelijk met hen omgaat. Dit bewijst dat ze twee gezichten heeft en dat ze heel goed mensen om de tuin kan leiden. Een oprecht iemand zal soms misschien even wat kwijt moeten in het geval van stress of een conflict, maar diegene zou in ieder geval niet overdreven veel roddelen of lukraak karaktermoord plegen. Hij of zij zouden eerder de banden verbreken met degenen die toxisch bleken te zijn of ze zouden het persoonlijk ter sprake brengen, in plaats van dat ze hen onnodig zouden afkraken. Vergis je niet, hoe ze over anderen praten is uiteindelijk ook hoe ze over jou zullen praten.
4. Ze is geobsedeerd door haar eigen uiterlijk en ze is enorm materialistisch en oppervlakkig.
Dit zou ook kunnen leiden tot een arrogant gevoel van intellectuele superioriteit, als de genoemde narcist meer cerebraal is dan somatisch (meer gericht op haar geest dan op haar lichaam).
Zoals Christine Hammond, LMHC (2015), in haar artikel, Het Verschil Tussen Mannelijke en Vrouwelijke Narcisten, opmerkt, “de vrouwelijke narcist strijdt met andere vrouwen om dominantie” en hoewel mannelijke narcisten hun charmes samen met hun uiterlijk gebruiken om hun doelen te bereiken, “gebruiken vrouwen het om superieur te worden.”
Vrouwelijke narcisten voldoen volkomen aan het ‘femme fatale’ stereotype.
Veel van deze vrouwen zijn conventioneel aantrekkelijk en, eigenlijk net als de mannelijke somatische narcist, gebruiken ze hun seksualiteit in hun voordeel.
Aangezien vrouwen in onze samenleving ook gesocialiseerd zijn om zichzelf als object te zien, volgen vrouwelijke narcisten deze sociale norm om gebruik te maken van de fysieke krachten die ze in haar bezit heeft om haar macht uit te oefenen.
Ze constateert daarnaast dat hoewel mannen vaker aan geld komen, vrouwelijke narcisten het vaak extreem uitgeven.
Dit kan leiden tot een enorm materialistische narcist die ervan geniet om zichzelf met de beste designerkleding aan te kleden, zich ten nadele van haar naasten te vergenoegen met luxe dingen of zichzelf in de watten te laten leggen door een rijke partner.
Vrouwelijke narcisten kunnen daarnaast ook hun eigen rijkdommen accumuleren en deze gebruiken om te bewijzen dat ze superieur zijn.
De cerebrale vrouwelijke narcist zal misschien haar behaalde kwalificaties, diploma’s en prestaties gebruiken om anderen te overheersen en te terroriseren.
Een narcistische hoogleraar kan bijvoorbeeld haar leerlingen regelmatig onderwerpen aan hevige kritiek, pesterijen en wrede opmerkingen onder de schijn van “opbouwende kritiek”, haar meest getalenteerde en briljante vrouwelijke leerlingen in de klas zijn normaal gesproken het doelwit.
Ze doet dit omdat ze zich nog steeds bedreigd voelt door vrouwen die misschien wel slimmer zijn dan zijzelf, ondanks haar eigen deskundigheid en machtspositie.
5. Een schaamteloze minachtig voor grenzen binnen intieme relaties, waaronder haar eigen relatie.
In overeenstemming met typisch narcistisch gedrag (ongeacht het geslacht) is het aannemelijk dat de narcist een harem heeft – bestaande uit exen die nooit lijken te vertrekken, bewonderaars die altijd op de achtergrond rond blijven hangen en volslagen onbekenden die ze in haar web heeft laten lopen om haar partner jaloers te maken.
Ze zorgt vaak dat er driehoeksverhoudingen ontstaan met haar partner en andere mannen (of andere vrouwen, afhankelijk van haar seksuele geaardheid).
Ze geniet met volle teugen van mannelijke aandacht en schept op wanneer ze als lustobject gezien wordt.
Ze is emotioneel en/of fysiek ontrouw, zonder dat ze daar spijt van heeft en ze gaslight en misleidt haar partner regelmatig, een partner die haar vaak vertroetelt en verwent, een partner die niet op de hoogte is van de mate van haar ontrouw.
Ze is ook grensoverschrijdend in haar vriendschappen door te proberen om de partners van haar vriendinnen “te versieren”.
Ze is teleurgesteld en jaloers wanneer haar “verleiding” niet aanslaat of wanneer haar vriendinnen meer aandacht van hun partners krijgen dan zij.
In de ogen van een verbijsterde buitenstaander is het bedrog van een vrouwelijke narcist enorm kwetsend en traumatiserend – maar in de ogen van een kenner geeft dit duidelijk aan hoe ver het pathologische gevoel van overal recht op te hebben van de vrouwelijke narcist reikt.
Ik vermoed dat ik te maken heb met een narcistische vrouw. Wat nu?
Als je te maken hebt met een narcistische vrouw binnen een vriendschap, relatie of in een formele of zakelijke setting, wees dan op je hoede.
Onthoud dat ze op elk moment kan “veranderen”, dus denk maar niet dat je ooit uitgezonderd zal worden van haar interpersoonlijke uitbuiting.
Als je in de zakelijke context met een narcist te maken hebt, houd het dan bij e-mails of praat over koetjes en kalfjes, kies in ieder geval iets wat makkelijk kan worden vastgelegd.
Onthul niet meteen aan het begin van een prille vriendschap persoonlijke informatie die later tegen je kan worden gebruikt.
Als een narcistische vrouw al haar tijd met jou wil doorbrengen en je onder druk zet om constant tijd met haar door te brengen, zet dan de communicatie op een laag pitje en laat het afkoelen.
Volgens life coach Wendy Powell (2015), kan dit ook een geweldige manier zijn om narcisten te ontmoedigen om met je te daten.
Daarnaast kan haar ‘ware ik’ sneller aan het licht komen, of het nu om een relatie of vriendschap gaat.
De respons van een vrouwelijke narcist zal genoeg zeggen.
De meeste narcisten kunnen het niet uitstaan als ze genegeerd worden; ze denken dat ze het recht hebben om continu aandacht van je te krijgen, dus zullen ze steeds moeite blijven doen tot ze die aandacht krijgen of ze zullen je saboteren als ze hier niet in slagen.
Als je doorhebt dat een vriendin van je de neiging heeft om geruchten te verspreiden of dat ze kwaadaardig geruchten verspreidt, probeer de interactie dan af te kappen en jezelf te excuseren – onthoud dat de toxische persoon anderen zal proberen te overtuigen dat jij degene bent die lelijk over hen praat, daarom kan en zal alles waar je mee instemt tegen je worden gebruikt.
Blijf kalm wanneer een vrouwelijke narcist je uit de tent probeert te lokken; jouw onverschilligheid en moed in het aangezicht van hun dreigementen of beledigingen zijn zelfs je grootste ‘gereedschap’ tegen hun strategieën.
Het brengt ze van de leg wanneer een doelwit niet zo makkelijk gek te maken is, want dat betekent dat hun slachtoffer onverwacht sterk is.
Als je wordt zwartgemaakt door een vrouwelijke narcist, vertel dan op een kalme manier aan je vrienden hoe de situatie in elkaar steekt en houd in de gaten wie er voor je opkomt en wie de vrouwelijke narcist gelooft.
Onthoud dat in de aanwezigheid van een overredende narcist of sociopaat, er altijd mensen zullen zijn die voor de gek gehouden kunnen worden.
Het is nutteloos om ze te proberen te overtuigen; als ze zo gemakkelijk vallen voor wat iemand anders beweert dan te vertrouwen op jouw loyaliteit en steun, verdienen ze jouw vriendschap niet.
Je zal erachter komen dat ze uiteindelijk zelf doorhebben hoe het zit – en zelfs als ze het gedrag van de narcist blijven faciliteren, zullen ze alsnog aan het kortste eind trekken, want ze hebben voor de neppe vriendin gekozen die hen op ieder moment kan verraden.
Neem afstand van de harem van de narcist en blijf bij de mensen die jou wel steunen en die je verdedigen.
Laat je niet verleiden door vleiend of charmant gedrag aan het begin van welke interactie dan ook – als het oprecht is, zal het als positieve feedback in jullie vriendschap of relatie naar voren komen en zul je je niet overrompeld voelen door een plotse persoonlijkheidstransplant.
Onthoud dat de narcist het bangst is om onthuld te worden en wanneer ze een slachtoffer niet kunnen overheersen.
Zolang je gewoon sterk in je schoenen staat en zelfverzekerd bent kan geen narcist – vrouw of man – het dreigement dat ze je reputatie en vriendschappen kapot zullen maken tegen je gebruiken, want ze weten dat je maar al te graag ontrouwe vrienden kwijtraakt.
Bovendien weten ze diep vanbinnen dat terwijl zij hun hele leven blijven liegen om hun neppe imago te beschermen, jouw integriteit voor zich zal blijven spreken.
