Limerence is een onvrijwillige staat van intense obsessie en blinde verliefdheid.
Dolverliefd zijn. Verlangen. Limerent. In 1979 sprak psycholoog Dorothy Tennov in haar boek Love and Limerence: The Experience of Being In Love voor het eerst over de term “limerence” om een onvrijwillige staat van intense obsessie en blinde verliefdheid te omschrijven.
Ze interviewde 500 mensen in de greep van een obsessieve liefde, soms zelfs ongezond obsessief.
Limerence omvat een gevoel van emotioneel afhankelijk zijn van degene op wie je verliefd bent, verslagenheid als deze gevoelens niet beantwoord worden en fantasieën over de ander die zelfs extreem en ingewikkeld kunnen worden.
De Symptomen van Limerence: Een Overzicht
Hoewel er een overlap bestaat tussen het ervaren van liefde en limerence, is limerence anders vanwege het feit dat een persoon dan niet echt veel bezig is met het geven om de ander, maar voornamelijk de liefde van de ander wil veroveren.
Limerence draait niet zo zeer om toewijding en intimiteit als om obsessie. Een persoon die limerent is, overdrijft de positieve eigenschappen van degene op wie ze hun zinnen hebben gezet en ze bagatelliseren hun gebreken.
Een limerent persoon kan lijden aan zoiets als hyperfocus; dit houdt in dat ze hun eigen leven uit het oog beginnen te verliezen en hun hele leven gaat draaien om de interactie met de ander.
De songtekst van het beruchte liedje “Crush” van Jennifer Paige komt in me op. “Het is gewoon een kleine verliefdheid. Het is niet alsof ik flauwval als we elkaar aanraken. Niet alsof alles wat ik doe van jou afhangt.”
Zelfs de kleinste interacties met de hartendief van een limerent persoon geeft ze adrenaline en een intens genotsgevoel. Dit komt voort uit het biochemische karakter van verliefd zijn, wat erg veel lijkt op een drugsverslaving.
Liefde verlaagt het serotoninegehalte tot hetzelfde niveau als dat van mensen die obsessief-compulsief zijn en het activeert het beloningscentrum van de hersenen: dopamine creëert een euforische high waarvan je extreem lastig kunt afkicken.
Dr. Helen Fisher ontdekte dat de hersenen van verliefde mensen overeenkomen met de hersenen van cocaïneverslaafden.
Daarom zul je misschien intense ontwenningsverschijnselen ervaren als degene op wie je verliefd bent niet in de buurt is of als ze zich van je hebben teruggetrokken.
Het is belangrijk om te constateren dat limerence, en dus de fantasie, de verslaving aan deze andere persoon vaak erger maakt, niet de realiteit van hoe zij en de relatie in elkaar zitten.
Iemand die “in limerence” is, heeft de neiging om “aanwijzingen” te zoeken dat de ander hun gevoelens beantwoordt.
Hij of zij zoekt een verborgen betekenis (zelfs als dat er niet is) in de woorden en daden van de ander, een verborgen boodschap die zelfs hints kan geven of kan aanduiden dat er sprake is van flirten of verliefdheid.
Je lijdt misschien aan limerence als je het volgende gedrag laat zien:
1. Hoewel de relatie tussen jullie niet-bestaand, oppervlakkig of gewoon nog pril is, begin je al continu te fantaseren over hoe jullie toekomst samen eruit zou zien.
2. Je raakt verloren in omvangrijke fantasieën over deze persoon, gewoon of excentriek. Je fantasieën hebben vaak een “heroïsch” element, omdat dat je je inbeeldt dat je je hartendief redt uit gevaarlijke situaties.
3. Je ervaart fysieke symptomen als je bij hen in de buurt bent of als je op de een of andere manier contact met ze maakt.
Je voelt je nogal angstig als je bij de telefoon wacht, tot ze je appje beantwoorden of alleen als je ze straks zal zien.
Je ervaart misschien hartkloppingen als je op het punt staat hen op te bellen of je stottert als je bij hen in de buurt bent.
In extreme gevallen voel je je misschien duizelig of val je bijna flauw als je echt bij ze bent.
4. Je kunt je scenario’s inbeelden of fabriceren die je toestaan om deze persoon “per ongeluk” tegen te komen of tegen ze te praten.
Of dat nou inhoudt dat je in hun buurt rondhangt of in hun favoriete café, je plant je dag zodat je tijd met hen kan doorbrengen.
Dit kan variëren van schattig tot enge stalker, dus wees erg voorzichtig als je dit ervaart.
5. Je idealiseert hen en plaatst hen op een voetstuk. Alles wat ze doen, van ongemakkelijk tot charmant, registreert in je hoofd als bewijs dat ze perfect en geweldig zijn.
Zelfs als ze het slechtste mens op aarde zijn, zou je hun slechte gedrag en onaantrekkelijke kwaliteiten “schattig” noemen.
6. Je focust je te veel op hen en alles wat ze doen: met wie ze praten, hoe hun dag gaat, wat ze nodig hebben, hoe ze op jou reageren (of niet). Je hele dag draait om hen en hoe je met hen omgaat.
7. Je voelt een bijzondere en sterke connectie met hen, bijna magnetisch. Je gelooft dat ze je zielsverwant zijn, zelfs als je elkaar nauwelijks kent.
8. Jaloezie kan zelfs ontstaan als de relatie niet echt bestaat. Je bent irrationeel jaloers op concurrentie: potentiele romantische partners van je hartendief, zelfs als je het je allemaal hebt ingebeeld.
Je kan nu ook niet fantaseren over een ander of een ander daten, want je voel je met hen “verbonden”, zelfs als er geen echte, tastbare band is.
9. Als de persoon zich van je terugtrekt, raak je in een diepe depressie en voel je je in het algemeen hopeloos.
Je ervaart stemmingswisselingen, van euforische hoge pieken als je bij deze persoon bent en onverdraagbare diepe dalen als je je afgewezen of genegeerd voelt. Het is net alsof je probeert af te kicken van een drug.
10. Je let erg op hun woorden en daden, je herleeft elk moment om aanwijzingen te vinden dat deze persoon hetzelfde voor jou voelt.
11. Je hebt het gevoel dat je niet zonder hen kunt. Je ervaart een onverdraagzaam en overweldigend verlangen naar hun liefde, aandacht en goedkeuring.
De limerence kan een paar weken tot een aantal jaar duren, afhankelijk van of de gevoelens worden beantwoord of niet.
In tegenstelling tot de liefde in een langdurige relatie, kan limerence kortdurend zijn en vervagen, net als dat het eenzijdig kan zijn.
Het kan gebaseerd worden op slechts een aantal interacties of voortkomen uit een relatie. Het kan binnen de eerste paar maanden van een nieuwe relatie voorkomen, na het einde van een relatie of voordat er überhaupt een relatie is.
Degenen die “in limerence” zijn kunnen zelfs sterkere gevoelens ervaren als degene op wie ze verliefd zijn zich terugtrekt, in plaats van dat ze zich laten ontmoedigen.
Limerence kan uiteindelijk vervagen als de ontvanger de interesse niet beantwoordt of een andere relatie krijgt, maar het is geen garantie dat dit de interesse van de limerent persoon zal doen vervagen.
Liefde en limerence overlappen, want hoe “uitdagender” het is om de potentiele partner te krijgen, hoe aanlokkelijker diegene meteen voor je wordt.
Aangezien limerence kan leiden tot erg gestoord gedrag, is het essentieel om de fantasie onder controle te houden.
Zelfs het feit accepteren dat dit eerder een obsessie is dan een natuurlijk partnerschap, kan het handig zijn om in de werkelijkheid te gaan leven.
In de tijd van social media, is het makkelijker dan ooit om uitbundig te fantaseren over wie de ander is en hoe ze jouw behoeftes zullen behartigen.
We hebben de neiging om online mensen in de gaten te houden en alles over hen te weten te komen. We versnellen intimiteit door alles al meteen te weten te komen, de dingen die we normaal gesproken pas geleidelijk en op een natuurlijke wijze te weten komen.
Als je denkt dat je lijdt aan limerence of een obsessie, ga na waarom je je zo aangetrokken voelt tot deze persoon en wat zij vertegenwoordigen.
Vaak zijn we niet zo geobsedeerd door deze persoon, maar eerder door wat ze voor ons betekenen.
Misschien vertegenwoordigen ze een nieuw begin na een relatiebreuk of het vervullen van onvervulde behoeftes uit je jeugd. Misschien zijn ze een makkelijkere route om met onze emotionele afwezigheid om te kunnen gaan dan, laten we zeggen, echt de oorzaak daarvan te achterhalen.
Een fantasierelatie is tenslotte vaak aantrekkelijker dan om te moeten gaan met de echte worstelingen wat betreft het behouden van een echte relatie.
Het is belangrijk om te onthouden dat limerence kan variëren van mild tot pathologisch. Je moet bepalen of dit echt gewoon een verliefdheid is of dat het een ernstig probleem wordt waar je professionele hulp bij nodig hebt.
Als dat laatste het geval is, kan het handig zijn om een therapeut te zoeken.
Afkicken van een ongezonde binding zoals deze, vergt dat je gaat reflecteren op je eigen gedrag en dat je mogelijke wonden, onzekerheden, kwetsbaarheden en trauma’s zal ontdekken die ertoe hebben geleid dat je je “verankerd” voelt aan een liefde die misschien niet beantwoord wordt of die zelfs toxisch voor je is.