Narcistische relaties ontstaan wanneer de ene partner of beide partners een narcistische persoonlijkheid hebben.
Een narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPD) wordt gedefinieerd als ‘een psychische aandoening waarbij mensen een zichzelf extreem belangrijk vinden en ze een intense behoefte voelen om bewonderd te worden.
Degenen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis geloven dat ze superieur zijn en ze hebben weinig respect voor de gevoelens van anderen.
Maar achter dit masker van extreem zelfvertrouwen gaat een kwetsbaar zelfbeeld schuil dat kwetsbaar is voor de minste kritiek.’
We leven in een wereld die steeds narcistischer wordt.
Harde statistieken en de wetenschap wijzen hierop.
De ‘kijk eens naar mij’ mentaliteit die vaak gepromoot wordt door social media websites als Facebook heeft mensen zo gecharmeerd van het beeld dat ze aan de wereld tonen.
Daarnaast zullen we snel de negatieve gevolgen van de zelfbeeld-beweging op een grotere schaal gaan zien.
Dus in hoeverre heeft deze toename in narcisme invloed op onze persoonlijke relaties?
Meer narcisme betekent in ieder geval dat er meer narcistische relaties zullen zijn.
Professor Brad Bushman van de Ohio State University heeft het botweg gezegd toen hij zei: “Narcisten zijn erg slechte liefdespartners.”
Onderzoek toont aan dat het waarschijnlijker is dat je narcistische partner aan manipulatief gedrag doet en het is minder waarschijnlijk dat ze serieus zijn en voor de lange termijn gaan.
Een relatie met een narcist kan moeilijk zijn om mee om te gaan.
Hoe Weet Je Of Je Een Narcistische Relatie Hebt?
Als ik aan narcisme denk word ik vaak herinnerd aan de grap dat iemand steeds over zichzelf blijft praten en dan onderbreekt met: “Maar genoeg over mij, wat vind jij van mij?”
Als je partner vol is van zichzelf en altijd aandacht en bevestiging nodig heeft, kan je partner een narcist zijn.
Als iemand snel verongelijkt is of ze overdreven op kritiek reageren kunnen ze ook een narcist zijn.
Als ze het gevoel hebben dat ze altijd gelijk hebben, dat ze meer weten of dat ze de beste moeten zijn, enzovoorts, zijn dat allemaal signalen van narcisme.
Narcistische individuen lijken alleen om je te geven als je hun behoeftes behartigt of je doel dient.
Een narcistische relatie kan voor veel emotioneel verdriet zorgen.
Er wordt geschat dat ongeveer 1% van de bevolking aan een narcistische persoonlijkheidsstoornis lijdt.
Veel emsnen met deze aandoening zoeken echter geen hulp en worden daarom nooit gediagnostiseerd.
Onderzoek toont aan dat mannen vaker narcistisch zijn.
Ongeveer 75% van de individuen die gediagnostiseerd zijn met NPD zijn van het mannelijke geslacht.
Hoewel bijna iedereen een paar egocentrische of narcistische eigenschappen heeft, voldoen de meeste mensen niet aan de criteria van deze persoonlijkheidsstoornis.
Er is echter een toename in gevallen van mensen die toxische, narcistische eigenschappen die een averechts effect hebben op hun leven en de leven van hun naasten, zelfs als ze niet voldoen aan de klinische diagnose van NPD.
Gehecht raken aan individuen die deze negatieve eigenschappen vertonen veroorzaken dezelfde stress als een narcistische relatie die wel te diagnostiseren is.
Een nieuw onderzoek van de Ohio State University heeft ondervonden dat een simpele vraag narcisten net zo nauwkeurig kan identificeren als de test met 40 vragen die veel toegepast wordt om NPD te diagnostiseren.
De vraag is simpel, je rangschikt jezelf op een schaal van 1-7: “In hoeverre ben je het eens met deze stelling: ik ben een narcist.
(Let op: het woord ‘narcist’ betekent egoïstisch, zelfingenomen en ijdel.)”
Je kunt dit zelfs met gratis interactieve narcisme quizes uitproberen.
Hoewel dit onderzoek echter suggereert dat veel narcisten openlijk zullen toegeven dat ze narcistische neigingen hebben, is het belangrijk om op te merken dat de meeste narcisten de diagnose van NPD weerstaan.
Narcisten houden er in het algemeen niet van dat ze zo genoemd worden. Ze reageren zelfs vaak negatief en vluchtig.
Onderstaand vind je een aantal gebruikelijke eigenschappen die een narcistische partner vaak heeft: (Let op dat hoe heftig deze kenmerken zichzelf manifesteren voornamelijk afhangt van het individu.)
- Heeft het gevoel overal recht op te hebben of een superieur gevoel
- Heeft een gebrek aan empathie
- Vertoont manipulatief of dominant gedrag
- Voelt een sterke behoefte om bewonderd te worden
- Gefocust op het behartigen van de eigen behoeftes, negeert vaak de behoeftes van anderen
- Is agressiever
- Kan lastig feedback aanhoren over zijn gedrag
Waarom worden mensen narcistisch? Is het een symptoom van iets anders?
Narcistische mensen hebben vaak narcistische ouders die hen een aanloop boden, maar geen echte inhoud.
Hun ouders wilden dat ze geweldig waren, zodat ze de ouders van een geweldig kind, de beste kunstenaar, de slimste leerling, enzovoorts, zouden zijn.
Narcistische mensen zijn ook vaak verwaarloos omdat hun ouders zo op zichzelf gefocust waren dat ze zich niet op hun kind konden afstemmen en niet aan de emotionele behoeftes van hun kind konden voldoen.
Het kind was alleen nuttig voor deze ouders als ze een doel dienden.
Vaak switchte de ouders van de persoon die aan NPD lijdt tussen emotionele honger voor het kind en desinteresse.
Narcisten hebben een opgeblazen zelfbeeld (zowel zelf-kalmerende als zelf-verheerlijkende ‘stemmen’), een component waarnaar mijn vader, Dr. Robert Firestone, refereert als ‘anti-zelf’.
Ze zijn erg breekbaar omdat de keerzijde van de zelf-verheerlijkende stem een erg laag zelfbeeld is, het andere component van ‘anti-zelf’ (opgebouwd uit extreme zelfhaat en zelfvernedering door ‘kritische innerlijke stemmen’).
Dus voor deze mensen kan zelfs het geringste kritiek narcistisch letsel betekenen, wat leidt tot een woedeuitbarsting en wanhopige pogingen om hun kwetsbare, opgeblazen zelfbeeld terug te krijgen.
Vaak zal een denigrerende opmerking hen helpen om hun superieure zelfbeeld te herstellen.
Denigrerend gedrag is een gebruikelijke dynamiek in narcistische relaties.
Dit gedrag kan herleid worden naar de wanhopige behoefte die narcisten voelen om boven anderen te staan.
Wat zijn de verschillende soorten narcisme?
Hoewel alle narcisten vaak bepaald gedrag vertonen zijn niet alle narcisten hetzelfde.
Er zijn zelfs twee verschillende soorten narcisten, grandioos narcisme en kwetsbaar narcisme.
Deze soorten narcisme worden veroorzaakt door verschillende vroege jeugdherinneringen en zorgen voor verschillende gedragspatronen binnen een relatie.
Grandioos narcisten vertonen veel grandioos gedrag, agressie en dominantie.
Ze zijn vaak zelfverzekerder en minder gevoelig.
Ze zijn vaak elitair en vinden het geen probleem om iedereen te vertellen hoe geweldig ze zijn.
Vaak werden grandioze narcisten in hun vroege jeugd al behandeld alsof ze superieur waren en verwachten ze de rest van hun leven dat ze zo behandeld moeten worden. I
n relaties is de kans groter dat grandioze narcisten openlijk ontrouw zijn of ze opeens hun partner verlaten als ze het gevoel hebben dat ze niet de voorkeursbehandeling krijgen waar ze recht op denken te hebben.
Kwetsbare narcistenzijn aan de andere kant veel emotioneel gevoeliger.
Ze hebben wat Dr. Campbell omschrijft als een ‘kwetsbare grootheidswaanzin’, waarbij hun narcisme als facade dient om diepere gevoelens van ontoereikendheid en incompetentie te beschermen.
Kwetsbare narcisten switchen steeds tussen een superieur gevoel en een minderwaardigheidsgevoel.
Ze voelen zich vaak een slachtoffer of zijn paniekerig als ze niet behandeld worden alsof ze bijzonder zijn.
Dit soort narcisme ontwikkelt zich vaak vroeg in de jeugd als een afweermechanisme om met mishandeling of verwaarlozing om te kunne gaan.
Als partner maken kwetsbare narcisten zich vaak zorgen om hoe hun partner hen ziet.
Ze kunnen erg bezitterig, jaloers en paranoïde zijn wat betreft het flirten of de affaires van hun partner.
Op welke manier heeft een narcistische partner een negatieve impact op een relatie?
Narcistische relaties zijn vaak erg uitdagend.
Narcistische partners vinden het vaak erg moeilijk om echt van een ander te houden omdat ze niet echt van zichzelf houden.
Ze zijn zo gefocust op zichzelf dat ze hun partner niet echt ‘zien’ als een losse persoon.
Ze zien hun partner vaak alleen als het gaat om hoe zij hun behoeftes kunnen behartigen (of ze hier niet in slagen).
Hun vrienden en kinderen worden vaak alleen gewaardeerd op basis van hun vermogen om deze behoeftes te voldoen.
Narcistische partners hebben vaak niet de capaciteit om empathische met hun partners gevoelens om te gaan.
Dit gebrek aan empathie leidt tot veel wrok.
Maar toch voelen veel mensen zich aangetrokken tot narcistische relaties. Narcistische partners kunnen erg fascinerend zijn, zeker aan het begin.
Ze hebben vaak een ‘grote’ persoonlijkheid. Ze zijn vaak de gangmaker.
Ze kunnen je het gevoel geven dat jij ook geweldig bent omdat zij voor jou hebben gekozen.
Na verloop van tijd kunnen ze te dominant zijn geworden in de relatie. Ze voelen zich misschien jaloers of zijn snel gekrenkt.
Wanneer narcistisch letsel voorkomt reageren ze zich vaak af en kunnen ze meedogenloos zijn. Hun reacties zijn dramatisch en aandachtsgeil.
De narcistische expert, Dr. W. Keith Campbell, stelt: “De invloed van narcisme is het aanzienlijkst met betrekking tot interpersoonlijk functioneren.
In het algemeen wordt narcisme geassocieerd met het gedrag dat ervoor zorgt dat iemand aan het begin van een kennismaking met een onbekende aardiger gevonden worden — maar dit neemt na verloop van tijd af en na een grotere blootstelling aan de narcistische partner.”
Dit is waarom veel mensen die een langdurige narcistische relatie hebben gehad aan het begin erg gepassioneerde en spannende wittebroodsweken hebben ervaren en dit al snel bergafwaarts is gegaan naarmate de narcist minder aardig werd en hij zich egocentrischer begon te gedragen.
Narcisten worden vaak meteen halsoverkop verliefd op iemand en willen al snel iets serieus.
Deze prille liefde en toewijding kan echter niet eenvoudig goed blijven.
Wanneer je een narcistische relatie hebt voel je je misschien erg eenzaam.
Je hebt misschien het gevoel dat je slechts een accessoire bent en dat jouw behoeftes en wensen onbelangrijk zijn.
Narcistische partners doen alsof zij altijd gelijk hebben, dat ze het beter weten en dat hun partner ongelijk heeft of incompetent is.
Dit zorgt er vaak voor dat de andere partner of boos wordt en in de verdediging schiet of dat ze zich identificeren met een negatief zelfbeeld en ze hun zelfvertrouwen verliezen.
Wat kan iemand doen om met een narcistische partner om te gaan?
Als je in een narcistische relatie terecht bent gekomen kun je eerst de keuze erkennen die je gemaakt hebt en reflecteren op de onbewuste bedoelingen die er misschien voor hebben gezorgd dat je zo’n partner hebt gekozen. Was een van je ouders egocentrisch?
Vind je het fijner als je partner de baas is, zodat jij passiever kunt zijn?
Krijg je een gevoel van eigenwaarde als je partner in de spotlight staat?
Klinkt je negatieve zelfbeeld dat ze met hun kritiek en superieure houding hebben gevoed door in je eigen zelfkritische gedachten?
Veel mensen die verliefd worden op narcisten hebben een probleem met codependentie.
Ze zullen mishandeling pikken omdat ze niet zelfverzekerd genoeg zijn om grenzen te stellen of om single te zijn.
Je rol in de narcistische relatie begrijpen is belangrijk.
Je kunt dan jezelf gaan uitdagen om jouw deel in de dynamiek te veranderen.
Dit zal je partner dan uitdagen om meer met je mee te leven.
Je kunt de kwetsbaarheid van hun zelfbeeld erkennen en meeleven met het feit dat zijn of haar opgeblazen eigenwaarde, superioriteit en grootheidswaanzin een dekmantel is om de zelfhaat en het gevoel van incompetentie geheim te houden.
Je kunt ook je eigen zelfvertrouwen en eigenwaarde ontwikkelen door te leren om compassie voor jezelf te hebben.
Wees geen slachtoffer. In alle ontmoetingen moet je je gelijkwaardig gedragen en je partner als gelijke behandelen.
Hoe kunnen mensen hun eigen narcisme onder ogen zien en overwinnen?
Een narcist kan zijn narcisme op de proef stellen en overwinnen door het te erkennen en afstand te nemen van zowel het zelf-kalmerende, zelf-verheerlijkende en zelf-aanvallende gedragspatronen van hun kritische stem in hun achterhoofd.
De houding die ze erg vroeg in hun leven hebben geïnternaliseerd.
Ze moeten deze houding jegens henzelf en jegens anderen erkennen en op de proef stellen.
Een methode om dit te doen is door middel van stemtherapie.
Narcisten moeten ook differentiëren tussen de negatieve eigenschappen van hun ouders of verzorgers dat ze zich in hun huidige leven nog steeds afreageren.
Deze eigenschappen omvatten misschien superieure houdingen of denigrerende gedragingen.
Ze moeten ook ophouden met het aanpassen van de manieren waarop hun eigen ouders hen hebben verwaarloosd of hoe ze emotioneel hongerig waren.
Deze aanpassingen waren misschien ooit een manier om te overleven, maar op dit moment krijgen ze het voor elkaar om anderen weg te drijven en persoonlijke levens en doelen te saboteren.
Ze moeten de strijd aangaan met hun neiging om zichzelf altijd met anderen te vergelijken en de behoefte om altijd de ‘beste’ te zijn of ‘perfect’.
Nog een manier om narcisme te genezen is om zelfcompassie te stimuleren in plaats van zelfvertrouwen.
Psycholoog Dr. Kristin Neff heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar zelfvertrouwen tegenover zelfcompassie.
Het verschil hiertussen is dat zelfvertrouwen om zelfevaluatie met betrekking tot anderen draait en de behoefte om zich bijzonder te voelen benadrukt.
Hoewel zelfcompassie zich focust op ‘jezelf vriendelijk behandelen, je gedeelde menselijkheid erkennen en dat je op moet passen als je de negatieve kanten van jezelf overweegt.’
Dr. Neffs onderzoeken hebben aangetoond dat zelfvertrouwen tot meer narcisme leidt, maar dit geldt niet voor zelfcompassie.
Zelfcompassie bestrijdt narcisme juist omdat het idee van een gedeelde menselijkheid met alle andere mensen bevat, wat ervoor zorgt dat je meer met anderen meeleeft.
Zelfcompassie moedigt zelfs echt zelfbewustzijn aan, een eigenschap waar veel narcisten een gebrek aan hebben, omdat het promoot dat we aandacht moeten hebben voor onze gebreken, en dit is de eerste stap om je eigen negatieve eigenschappen te veranderen.
Om een goede relatie uit een narcistische relatie te kunnen halen moet de narcist zijn egocentrische en negatieve eigenschappen overwinnen.
Ze moeten de gewoonte om zichzelf te voeden en hun pseudo-onafhankelijke houding op de proef stellen.
Ze moeten zich focussen op het ontwikkelen van hun capaciteit voor empathie en respect voor anderen.
Tot slot moeten ze overstijgende doelen ontwikkelen om om het welzijn van anderen te geven en daar moeite in te steken.
Gul zijn is een voorbeeld van correctief gedrag en het ontwikkelen van echt zelfvertrouwen en het oefenen met de focus te leggen op mensen buiten jezelf.
