‘Ik zal je eeuwig trouw blijven!’: iets dat we vaak horen als mensen denken de liefde van hun leven te hebben gevonden. Echter is dat ‘trouw blijven’ vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Onderzoek heeft namelijk aangetoond dat één op de vier Nederlanders zich wel eens schuldig maakt aan vreemdgaan. Maar vreemdgaan komt altijd uit, zo denken velen. Waarom gaan mensen zo vaak vreemd? En komt vreemdgaan echt altijd uit?
De redenen waarom mensen vreemdgaan
Er is veel onderzoek gedaan naar de redenen van vreemdgaan. Dit onderzoek is verricht door zowel biologen als seksuologen. Als we willen begrijpen waarom mensen vreemdgaan, moeten we eerst ‘vreemdgaan’ definiëren. In de Dikke van Dale staat: ‘fysieke intimiteit met een ander dan de vaste partner’. Maar hoe zit het dan met flirten met een ander? En met ‘sexting’ of met een ander zoenen?
Het is vaak ontevredenheid wat ertoe leidt dat iemand ontrouw is. Seksuologen beweren dat een affaire vaak draait om drie aspecten: een emotionele relatie, het geheim houden van de relatie, en een bepaalde intieme chemie.
De redenen waarom mensen vreemdgaan, zijn vaak dezelfde: intimiteit ontbreekt, er is niet genoeg positieve aandacht, het is niet meer zo spannend. Door vreemd te gaan, voelt de persoon weer een bepaalde spanning en kan hij/zij ontsnappen aan de dagelijkse ‘sleur’. Vreemdgaan komt altijd uit, geloven sommige mensen. Of die uitspraak nu klopt of niet, je moet zelf uiteindelijk beslissen of je het eerlijk vertelt aan je partner of het liever verbergt.
Wanneer gebeurt het het vaakst?
Na de eerste twee jaar
Het schijnt vooral vaak te gebeuren na de eerste twee jaar van een relatie. In het begin is alles vaak rozenkleur en maneschijn en hebben de twee geliefden alleen oog voor elkaar. Op een gegeven moment gaat de verliefdheid een beetje over, en is het meer ‘houden van’, waarmee de spanning afneemt. En die spanningen zoeken partners dan soms weer in een ander.
Vrouwen: tijdens de ovulatie
Bij vrouwen schijnt het het vaakst te gebeuren tijdens de ovulatie. De psycholoog Martie Haselton onderzocht vreemdgaan en vond dat vrouwen in de ovulatie zich vaak aantrekkelijker proberen te maken, zich gemakkelijker aangetrokken voelen tot andere mannen en ook meer flirten met andere mannen, in vergelijking met de rest van hun menstruele cyclus.
Ook schijnen vrouwen tijdens deze fase meer oog te hebben voor mannen die extra mannelijke trekjes hebben: lange mannen, mannen met brede schouders, brede kaken en wat smallere ogen. Tijdens de ovulatie schijnt de kans dat een vrouw vreemdgaat extra groot te zijn, en dan vooral als het in de eigen relatie niet helemaal lekker loopt.
Mannen: de gelegenheid
Bij mannen ligt het vaak anders: zij gaan vaker vreemd omdat de gelegenheid zich nu eenmaal voordoet. Als in een club een dronken vrouw een man verleidt, zal die zich maar zelden verzetten.
Tijdens de zwangerschap
Daarnaast schijnen mannen vaker vreemd te gaan wanneer hun vrouw zwanger is. Het is nog niet helemaal duidelijk waarom dat zo is. Maar er zijn wetenschappers die denken dat het te maken kan hebben met seksuele onvrede, omdat tijdens de zwangerschap de vrouw vaak minder behoefte heeft aan fysieke intimiteit.
Maar het kan ook zijn dat mannen tijdens de zwangerschap van hun vrouw een beetje in paniek raken, omdat ze binnenkort vader zullen worden, en vanuit die ‘angstige’ gedachte dan handelen.
Uit wraak
Verder gaan mannen vaker vreemd als ze het idee hebben dat hun partner ook ontrouw is. Het vreemdgaan is dan meer uit wraak, of omdat mannen dan denken dat het ‘toegestaan’ is.
Alcohol
Het gebeurt vaak dat mensen een scheve schaats rijden op het moment dat ze net iets te veel drankjes op hebben. Van alcohol is nu eenmaal bekend dat het je impulsiever maak en zelfverzekerder. Mensen doen onder invloed van alcohol al gauw dingen die ze anders nooit zouden durven en waar ze later ook nog eens spijt van zullen krijgen.
Hoe houd je je relatie goed?
Volgens ‘The Book of Life’ mogen in een goede relatie twee dingen in ieder geval niet missen: nabijheid en afstand. Klinkt nogal tegenstrijdig. Deels hebben we behoefte aan nabijheid, intimiteit. Aan de andere kant willen we een gevoel van afstand, zodat we toch nog enigszins vrijheid en een eigen identiteit kunnen behouden. Als er geen evenwicht is in deze behoeftes, kan dat leiden tot vreemdgaan.
Je bent vreemdgegaan: opbiechten of verzwijgen?
Vreemdgaan komt altijd uit, geloven sommige mensen. Of dat nu waar is of niet, je moet zelf kunnen beslissen of je het opbiecht of verzwijgt.
Als we het hebben over vreemdgaan, zijn er eigenlijk helemaal geen ‘winnaars’. Of je nu zelf degene bent die vreemdgaat, of jij door je partner wordt bedrogen. Als jij vreemd bent gegaan, zit je waarschijnlijk met de vraag: moet ik het eerlijk zeggen, of kan ik het beter geheim houden? Afhankelijk van de situatie, is de ene een betere oplossing dan de ander. Er zit namelijk best een verschil tussen een ‘onenightstand’ door dronkenschap of een affaire hebben met iemand op wie je verliefd bent geworden.
Allereerst moet je er dus achter komen waarom je bent vreemdgegaan, welke reden je daarvoor had. Pas als je dat weet, kun je de ‘juiste’ handeling of oplossing kiezen.
Er zijn nu eenmaal geen universele regels als het gaat om het ‘oplossen’ van vreemdgaan. Het is een complex dilemma. Er zijn stellen die de waarheid beschouwen als het begin van een eerlijke en open liefdesrelatie. Voor andere koppels is de volgende stap simpelweg het beëindigen van de relatie.
Voor welke handeling moet je nu kiezen om je schade binnen je relatie zoveel mogelijk te beperken?
Wanneer je het beste kunt opbiechten
Misschien geloof jij er ook in: vreemdgaan komt altijd uit. Dat je eenmalig je ‘zwak’ hebt gedragen, is één ding. Echter, als er sprake is van een langere affaire waarbij beide betrokkenen gevoelens voor elkaar hebben, dan moet er toch echt een gesprek komen met de huidige partner.
Stel jezelf eens de volgende drie vragen:
- Denk je constant aan die ander, en vertel je hem/haar alles?
- Bellen en whatsappen jullie elkaar constant?
- Heb je fantasieën over het aangaan van een relatie met deze persoon en daarmee je huidige partner te verlaten?
Als je deze vragen met ‘ja’ beantwoordt, is de kans groot dat jullie een emotionele affaire hebben. Het is nu belangrijk om eerlijk te zijn tegen je huidige partner. Dat jij gevoelens hebt voor een ander, kan komen omdat er dingen in je huidige relatie missen. Dat kan zijn fysieke intimiteit of andere soorten intimiteit. Als je jouw huidige relatie nog een kans wil geven, moet er een gesprek komen. Ook wordt er geadviseerd dat je eerlijk bent als je partner voelt dat jij vreemdgaat en hij/zij er ook naar vraagt.
Zou jij in deze situatie liegen over het vreemdgaan, en je partner daarmee het gevoel geven dat hij/zij gek aan het worden is, dan heet dat ‘gas lighting’. Dit is schadelijk voor de partner die bedrogen wordt, omdat die aan zichzelf kan gaan twijfelen. In dit geval ga je ver en overschrijd je grenzen.
Als jij eerlijk bent, kan dat je huidige relatie zelfs een positieve boost geven. Uit een onderzoek van UCLA en University of Washington is namelijk gebleken dat getrouwde stellen die toegeven dat ze vreemd zijn gegaan, 33% minder kans hebben om te scheiden vergeleken met de stellen die hun ontrouw verzwijgen.
Wanneer je het beter kunt verzwijgen
Er zijn echter een aantal situaties waarin het wellicht beter is om je ontrouw voor jezelf te houden. Ga voor jezelf nog eens de situatie na: was het eenmalig? Heb je tijdens de fysieke relatie met een ander, veilige gemeenschap gehad? Voel je je er heel slecht door? Zou je het kunnen voorkomen als zo’n situatie zich nogmaals voordoet? Als jij deze vragen met ‘ja’ kunt beantwoorden, is het misschien beter om je mond te houden.
Maar dit allemaal betekent niet dat je kunt doen alsof er nooit iets gebeurd is. Als je echt je relatie wil verbeteren, dan moet je de reden van je gedrag achterhalen en dit vervolgens met je partner bespreken. Het gaat erom dat je niet nogmaals in de verleiding komt en het weer doet. Het is natuurlijk niet de bedoeling dat je constant maar vreemdgaat en je jezelf elke keer weer vergeeft.
Soms is er hulp nodig van een therapeut om te begrijpen waarom je vreemdgaat en welke factoren er meespelen. Als dat lukt, kunnen jullie samen werken aan het versterken van jullie relatie, zonder dat je iets hoeft te zeggen over je slippertje.
‘Vreemdgaan komt altijd uit’: dat hoeft dus niet, als jij er consequent voor kiest om het te verzwijgen. En het niet opnieuw doet.
Hoe vertel je je partner dat je ontrouw bent geweest?
Goed, je hebt besloten: je gaat je ontrouw opbiechten aan je partner. Doe dat het liefst op een zo kalm mogelijke manier. Hierbij is het belangrijk om de focus te leggen op wat je zelf fout hebt gedaan, niet wat je huidige partner fout zou doen.
Als je het voor het eerst erover hebt, is het belangrijk om verwijten te vermijden. Je partner kan al snel gaan denken dat je je fouten probeert goed te praten. De reactie van de partner is dan onder andere zich schamen of woedend worden. Zeg dus in het eerste gesprek nooit ‘Je hebt nooit tijd voor me’ of ‘We hebben bijna geen intieme fysieke momenten meer’.
Beter is het als je bijvoorbeeld zegt: ‘Ik moet je eerlijk iets vertellen om het vertrouwen in onze relatie te kunnen herstellen’ of ‘Ik ben me ervan bewust dat ik fout ben geweest’.
Blijf kalm en geduldig
Ook is het ‘t beste als je thuis dit gesprek houdt. Vermijd alcohol, omdat dat emoties van beide kanten kan versterken. Bereid je voor op vragen; je zult misschien meer informatie vrij moeten geven dan je eigenlijk van plan was. Als je partner vraagt naar details die volgens jou wel erg persoonlijk zijn, vraag hem of haar dan of hij/zij dat wel echt wil horen.
Als je partner daarop ‘ja’ antwoordt, dan moet je ook gewoon bereid zijn om dat met hem/haar te delen. Zeg erbij dat hij/zij het verdient om de waarheid te weten en dat je geen geheimen voor hem/haar wil hebben. Echter hoef je natuurlijk niet ieder detail te noemen. Sommige dingen kunnen nu eenmaal heel kwetsend zijn om te horen.
Het verwerken van ontrouw kan soms wel twee jaar in beslag nemen. In deze tijd is het essentieel om geduld te hebben met je partner. Hij of zij kan op bepaalde momenten herinnerd worden aan de affaire die je hebt gehad en er soms spontaan op terug komen. Luister naar hem/haar en ga niet boos doen. Geduld is een schone zaak.
Therapie kan ook ontzettend helpen. Maak tijd om samen met je partner een therapeut in de arm te nemen, die jullie zal helpen om het vertrouwen binnen de relatie te herstellen. Daarmee laat je zien dat je volledig toegewijd bent en er alles aan wil doen om samen verder te gaan.
‘Vreemdgaan komt altijd uit’, tsja, alleen als jij er niet consequent mee omgaat en het je ook niet interesseert hoe je huidige partner zich erover voelt.
Je partner is vreemdgegaan
Maar wat nu als jij het slachtoffer bent, en je partner degene is die overspel heeft gepleegd? Mensen zeggen vaak: ‘Als hij/zij ooit vreemd zou gaan, dan is het wat mij betreft over’. Ook vrienden of vriendinnen van iemand die bedrogen is, zeggen vaak dat hij/zij dat niet moet pikken. In werkelijkheid is dat de bedrogen partner vaak toch niet bij de ander weggaat. Ze zijn uiteraard niet blij met de situatie, maar hun partner verliezen – nee, dat willen ze ook niet. Hetzelfde geldt overigens ook voor degene die zich schuldig heeft gemaakt aan vreemdgaan.
In veel gevallen is vreemdgaan een ‘wake up call’ voor de liefdesrelatie. Op het moment dat het vreemdgaan uitkomt, is dat vaak reden voor het heroverwegen van de relatie. Als jij altijd dacht: ‘vreemdgaan komt altijd uit’, heb je daar misschien nu andere gedachten over.
Hoe ga je hiermee om?
Alleen als de bedrogen partner de ander niet kwijt wil en kan vergeven, kunnen beide partners samen verder. Is dat niet het geval, dan zal de relatie daar niet beter op worden. De partner die ontrouw is geweest, heeft steeds het gevoel dat hij/zij iets moet goedmaken. De bedrogen partner zal ook steeds weer te pas en te onpas willen terugkomen op het overspel.
Tsja, vergeven is niet eenvoudig. Je zult er nooit helemaal klaar voor zijn om je partner te vergeven voor de fout die hij/zij heeft gemaakt. Het is daarom het beste om maar ‘gewoon’ te besluiten dat je je partner vergeeft.
Psycholoog Fredrick DiBlasio concludeerde uit zijn onderzoek dat mensen die ervoor kiezen om ontrouw te vergeven, ook al staan ze er (nog) niet helemaal achter, zich daarna minder negatief voelen. Als de overspelige partner duidelijk om vergeving vraagt, kan/hij daarmee het hele proces versnellen.
Vervolgens dienen jullie samen af te spreken dat jullie het vreemdgaan achter jullie laten en dit afsluiten. Natuurlijk wil dit niet zeggen dat je geen pijn meer voelt. Het betekent simpelweg dat je geen bittere gevoelens creëert en er toch het beste van probeert te maken.
Hoe ga je om met vreemdgaan?
Vreemdgaan komt altijd uit: Niet echt dus! We hebben ook gezien dat vreemdgaan vaker niet dan wel het einde van de relatie betekent. Maar hoe ga je ermee om? Hieronder een handig stappenplan.
Stoom afblazen en afstand nemen
Je hebt te horen gekregen dat je partner overspel heeft gepleegd. Nu is het natuurlijk hartstikke normaal dat je boos en/of verdrietig bent en dat je je partner even niet wil zien. Geef je emoties ruimte. Het heeft echter geen zin om je emoties te uiten op je partner; daarmee zul je de situatie alleen maar verergeren. Het beste wat je kunt doen, is afstand nemen.
Fijn is het wel om iemand te hebben met wie je kunt praten. Hoe lang deze fase duurt, verschilt per persoon.
Ga je verder of niet?
Nu is het belangrijk om te beslissen of je door wil met de relatie of er liever een einde aan maakt. Je hoeft nog niet te denken aan het eventueel vergeven van je partner. Belangrijk is wel dat je stopt met je boos uit te laten tegenover je partner en met hem/haar te bestraffen. Het is tijd om te zoeken naar een oplossing. Wat vaak beter werkt, is je partner te vergeven in plaats van hem/haar te ‘dwingen’ om te veranderen.
Elkaar begrijpen
Vreemdgaan kan voor ieder een andere emotie opwekken. Waar de één zich verraden voelt, heeft de ander meer een gevoel van schaamte. Als jullie er voor kiezen om verder te gaan samen, moeten beide partijen elkaar begrijpen. De overspelige partner moet begrijpen dat hij/zij met zijn/haar acties veel schade heeft aangericht. Terwijl de bedrogen partner – hoe moeilijk dat ook is – moet begrijpen waarom zijn/haar partner op dit punt is gekomen.
De relatie opnieuw vormgeven
Jullie hebben ervoor gekozen om elkaar te begrijpen. Dan is het nu tijd om de relatie weer opnieuw op te bouwen. Wat voor afspraken gaan jullie maken? Wat nu als de overspelige partner weer vreemdgaat? Aan welke aspecten van jullie relatie gaan jullie extra aandacht besteden?
Nogmaals: als het vreemdgaan ‘slechts’ eenmalig was en gewoon een domme fout was, is er vaak niet per se verandering nodig. Maar als het gaat om een affaire, dan zullen er wel wat veranderingen moeten plaatsvinden om de relatie weer te laten werken. Vreemdgaan komt altijd uit, zeggen ze, maar gelukkig zijn er manieren om de situatie zo ‘positief’ mogelijk te benaderen.
Intimiteit vergroten
Het zal nodig zijn om weer intiem te worden samen. Jullie moeten het wellicht ook gaan hebben over de fysieke relatie tussen jullie twee. Maar het is ook belangrijk om gewoon weer een tijdje bij elkaar te zijn, in elkaars gezelschap. Met elkaar knuffelen, om elkaar te lachen en uiteindelijk weer intiem te worden. Dit is wellicht ook de fase waarin jullie het kunnen hebben over vergeving. Door over vergeving te praten, kunnen jullie deze fase ook gewoon als ‘afgesloten’ ervaren.
Vreemdgaan voorkomen
Vreemdgaan is voor niemand leuk, en daarom is het handig om te weten of er manieren zijn om overspel te voorkomen. Je weet het natuurlijk nooit, maar er zijn een aantal dingen die je kunt doen om overspel zo veel mogelijk te voorkomen. Hieronder een aantal tips:
Investeer in je partner
Wat jij in je partner investeert, zal invloed hebben op hoe je partner zich voelt en zichzelf ziet. Als jij toegewijd bent aan je partner en tijd en energie in hem/haar investeert, zal de partner daar positief op reageren. En dit heeft natuurlijk ook weer een positief effect op de relatie zelf. Hij of zij zal zich over het algemeen gelukkiger voelen en misschien zelfs meer gaan stralen. Laat zien wat je partner voor jou betekent en hoeveel hij/zij voor jou waard is.
Maak tijd
Iedere relatie vergt constant werk. Ook als je het onwijs druk hebt en misschien altijd moe thuis komt van je werk, is het nog van belang om tijd voor elkaar te maken. In het begin is dit nog wel vanzelfsprekend. Echter, naarmate de relatie langer duurt, wordt de relatie steeds ‘gewoner’ en vergeet men nogal eens om tijd voor elkaar te blijven maken. Wat je bijvoorbeeld kunt doen, is één keer per week iets te plannen samen. Denk aan een simpele ‘date night’, of iets anders wat jullie allebei leuk vinden.
Geef elkaar wat je nodig hebt
Het is belangrijk om van elkaar te weten waar jullie behoefte aan hebben. Je dient nieuwsgierig te zijn naar wat jou partner leuk vindt of waar hij/zij van geniet. Vervolgens doe je je best om aan die behoeften tegemoet te komen. Ook is het belangrijk om elkaars ‘love language’ te kennen, omdat die tussen mensen kan verschillen.
Als jij de ander geeft waar hij/zij naar verlangt, krijg je in een relatie vaak ook terug wat jij wenst. Denk nogmaals aan de eerste tip: als jij er moeite voor doet om je partner te laten stralen, zal hij/zij er ook alles aan doen om jou gelukkig te laten voelen. Als dat niet zo is, dan geef jij in ieder geval het juiste voorbeeld.
Vreemdgaan komt altijd uit: Conclusie
Vreemdgaat wijst meestal op een gemis. Het is een teken dat er iets belangrijks mist in de relatie. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om vreemdgaan zoveel mogelijk te voorkomen. Mocht één van de twee partners dan toch overspel hebben gepleegd, dan zijn er meerdere manieren om daar mee om te gaan, afhankelijk van de situatie. We hopen dat je met dit artikel meer inzicht hebt gekregen in hoe vreemdgaan ‘werkt’ en hoe je zoiets ‘aanpakt’. Als jij altijd hebt gedacht: ‘vreemdgaan komt altijd uit’ dan denk je daar na het lezen van dit artikel misschien heel anders over!